Τοποθέτηση του Παναγιώτη Λαφαζάνη,
Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ,
στην Ολομέλεια της Βουλής (19/11/14)
επί του σ/ν Υπ. Οικονομικών
«Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα και συναφείς ρυθμίσεις»
Δεν είναι καθόλου καλό και για την Αίθουσα και για την Κυβέρνηση το ότι για άλλη μια φορά απουσιάζει ο Υπουργός Οικονομικών, ο κ. Χαρδούβελης, σε ένα νομοσχέδιο που κατεξοχήν έχει λόγο και έπρεπε να έχει και άποψη και να έρθει να μας την καταθέσει. Φαίνεται ότι ο κ. Χαρδούβελης έχει άλλου είδους ασχολίες, να στέλνει e-mail στην τρόικα, απασχόληση βαρύτατη και σκληρή!
Τι σας ζητάει; Αν πιστέψουμε τις δημοσιογραφικές πληροφορίες, ζητάει βεβαίως «τη μάνα της και τον πατέρα της», όπως λέει η περίφημη αυτή διαφήμιση.
Αυτά ζητάει. Λέει να διαλύσουμε το ασφαλιστικό σύστημα. Ήδη το έχετε ξεκινήσει και το επιταχύνετε και το κλιμακώνετε. Πάτε να ενοποιήσετε όλα τα ταμεία, ακόμη και τα επικουρικά και τα εφάπαξ σε ένα ταμείο κύριας σύνταξης, το ΙΚΑ. Και αυτό γιατί; Για να καταργηθούν πλήρως οι συντάξεις και οι επικουρικές και τα εφάπαξ. Και ήδη πάμε για δεύτερη μείωση των μειωμένων επικουρικών συντάξεων τουλάχιστον κατά 10%, όπως έχετε ήδη ανακοινώσει και παραδεχθεί. Πάμε για μείωση ακόμη και της κύριας σύνταξης.
Και βεβαίως, ακολουθούν τα μέτρα, τα οποία «διαπραγματεύεστε», για τα εργασιακά. Μιλάμε για τη θεσμοθέτηση του lockout -απίστευτο πράγμα η ανταπεργία να γίνει νόμιμη πλέον κατεύθυνση για τις εταιρείες- μιλάμε για την απελευθέρωση των απολύσεων, μιλάμε για την κατάργηση του δικαιώματος της απεργίας. Γιατί περί αυτού πρόκειται, όταν λέτε το 51% να ψηφίζει για να γίνεται μία απεργία.
Μιλάμε για κατάργηση του δικαιώματος της απεργίας, ιδιαίτερα για πανελλαδικά σωματεία, για ομοσπονδίες, κλπ. Μιλάμε για απολύσεις πεντέμισι χιλιάδων εργαζομένων μέχρι το τέλος του χρόνου από το δημόσιο και επιπλέον για δύο με τρία δισεκατομμύρια δημοσιονομικό κενό, που σημαίνει νέα μέτρα πέραν αυτών, τα οποία έχουν συμφωνηθεί και υποτίθεται πρέπει να εφαρμόσετε το επόμενο διάστημα.
Και το θέμα είναι: Τι κάνετε επ’ αυτών; Τι προτείνετε; Τι λέει το e-mail που στείλατε στην τρόικα; Μπορείτε να μας πληροφορήσετε γι’ αυτά ή είναι μυστικά ή θα τα μάθουμε όταν θα τα φέρετε προς ψήφιση νύχτα με κατεπείγουσες διαδικασίες και παραβιάζοντας τον Κανονισμό και το Σύνταγμα ή θα τα μάθουμε με το νέο μνημόνιο που έρχεται; Γιατί έρχεται νέο μνημόνιο. Η μεταμνημονιακή εποχή θα είναι να έχουμε νέο μνημόνιο, σκληρότερο ίσως από τα προηγούμενα, στο όνομα της προληπτικής γραμμής στήριξης. Γιατί με την πολιτική σας το μνημόνιο θα είναι αθάνατο. Από μνημόνιο σε μνημόνιο θα πηγαίνει η χώρα.
Για όλα αυτά, λοιπόν, δεν μας μιλάτε. Ακούμε, βεβαίως, κάποιους να λένε για συναίνεση. Δεν μας λέτε, όμως, ότι η συναίνεση συνεπάγεται μία πολιτική νέας λεηλασίας και νέας διάλυσης. Και δεν μας λέτε ότι αυτά, τα οποία προετοιμάζετε για το χρέος και τα οποία βεβαίως έχουν εξαγγείλει από την Ευρώπη, δεν είναι τίποτε άλλο από το να το πληρώσουμε πλήρως, στο ακέραιο και μέχρι το τέλος. Και αυτό με πιστοποιητικό βιωσιμότητας του χρέους. Δεν μας τα λέτε αυτά βεβαίως.
Για τα λογιστικά πρότυπα τοποθετήθηκε ο Εισηγητής μας αναλυτικά. Το θέμα, όμως, εδώ δεν είναι απλώς τεχνικό, δηλαδή εκείνο ή το άλλο λογιστικό πρότυπο. Το ουσιαστικό θέμα είναι άλλο. Το ουσιαστικό θέμα είναι ότι με οποιαδήποτε «λογιστικά πρότυπα», αυτά χρησιμοποιούνται όχι για να αποκαλύπτουν τα χαρακτηριστικά, την εικόνα και την προοπτική μιας επιχείρησης, αλλά για να την κρύβουν αυτή την εικόνα. Προσφέρουν, δηλαδή, μέσα από αυτές τις λογιστικές καταστάσεις στην κοινή γνώμη -και βεβαίως ευρύτερα σε όλους τους ενδιαφερόμενους- μία εικόνα η οποία είναι και εξωραϊσμένη και γκρίζα.
Αυτό γίνεται μέχρι τώρα, αυτή είναι η κατάσταση και η παρούσα κρίση είναι αποτέλεσμα αυτών των αδιαφανών καταστάσεων. Η παρούσα κρίση ξεκίνησε από τις «φούσκες» των αμερικάνικων τραπεζών. Και εκεί είχαν συστήματα ελέγχου και διεθνή λογιστικά πρότυπα. Απ’ όλα είχαν, αλλά δεν λειτουργούσε τίποτα από αυτά. Και πίσω από αυτά ανθούσαν οι «φούσκες», οι απάτες, οι μεθοδεύσεις και οι παραπλανητικές καταστάσεις για να φτάσουν πλέον σε κρίσεις οι οποίες ήταν ανεξέλεγκτες.
Εσείς με αυτό το νομοσχέδιο που φέρνετε, σε τι εμποδίζετε την επανάληψη αυτών των φαινομένων; Και θα σας πω το λόγο για τον οποίο δεν εμποδίζετε την επανάληψη αυτών των φαινομένων. Διότι με όλα με αυτά που λέτε, δεν ασκείται έλεγχος. Δεν υπάρχει πουθενά έλεγχος.
Και έρχομαι στις εύλογες αξίες. Ποιος διαμορφώνει άραγε τις εύλογες αξίες, ιδιαίτερα στις μεγάλες εισηγμένες επιχειρήσεις; Τις διαμορφώνουν αυθαίρετα οι εταιρείες. Μπορούν να τις φουσκώνουν και να τις χαμηλώνουν ανάλογα με τις προτεραιότητες και τις επιδιώξεις τους. Ποιος όμως ελέγχει κατά πόσο είναι αξιόπιστες αυτές οι εύλογες αξίες και το ιστορικό κόστος; Μήπως οι πιστοποιημένοι εκτιμητές; Και αυτό αν υπάρχουν βεβαίως πιστοποιημένοι εκτιμητές οι οποίοι να έχουν προσδιορίσει αυτές τις αξίες. Μα, οι πιστοποιημένοι εκτιμητές είναι υπόθεση της αγοράς. Οι πιστοποιημένοι εκτιμητές επιλέγονται από την εκάστοτε εταιρεία για να κάνουν την πιστοποίηση της αξίας. Δηλαδή, εγώ που είμαι ο επιχειρηματίας, ο μεγαλομέτοχος στο διοικητικό συμβούλιο, ο διευθύνων σύμβουλος επιλέγω εσάς να μου κάνετε την εκτίμηση. Προφανώς αυτή η εκτίμηση θα στρογγυλευθεί –τουλάχιστον θα στρογγυλευθεί!- με βάση τις δικές μου επιδιώξεις. Αυτή είναι, λοιπόν, η εκτίμηση των εύλογων αξιών.
Και έρχομαι στους ορκωτούς ελεγκτές που υπογράφουν τους ισολογισμούς. Πώς κατοχυρώνεται ο έλεγχος; Κατ’ αρχάς οι ορκωτοί ελεγκτές έπρεπε να είναι σε δημόσια υπηρεσία. Θα έπρεπε, δηλαδή, να είναι δημόσια η υπηρεσία που ασκεί αυτό τον έλεγχο, όπως ήταν παλιά -βεβαίως είχε τα προβλήματά της, αλλά αυτά θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν- και όχι να λειτουργεί η αγορά ως ορκωτός ελεγκτής και στο τέλος όλη η υπόθεση της ελεγκτικής δραστηριότητας να γίνεται από τέσσερις, πέντε μεγάλες παγκόσμιες εταιρείες, οι οποίες βάζουν τη σφραγίδα τους και λένε «εσύ έχεις εισιτήριο», «ο άλλος κόβεται» και να πιστοποιούν πράγματα τα οποία μετά δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Ξέρετε την υπόθεση «Enron» στην οποία κατέρρευσε η Arthur Andersen, η μεγαλύτερη ελεγκτική εταιρεία που ήταν η σφραγίδα για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το κύρος των Ηνωμένων Πολιτειών το υπέγραφε η Arthur Andersen, η οποία κατέρρευσε σε μία νύχτα.
Γιατί έχετε εναποθέσει, λοιπόν, στην αγορά αυτούς τους ελέγχους; Και εν πάση περιπτώσει, αφού η αγορά κάνει τους ελέγχους, ποιος ελέγχει αυτούς που κάνουν τους ελέγχους; Πώς ελέγχονται αυτοί; Από την Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων που έχει ακυρωθεί και έχει τα μαύρα της τα χάλια; Από αυτήν; Αυτή θα έπρεπε να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση του νομοσχεδίου σας. Πού είναι η εισήγησή της; Έχει δώσει γνωμάτευση και πρόταση; Έχει ακυρωθεί. Είχε υποχρέωση να κάνει ελέγχους, το 10% κάθε χρόνο από τις εισηγμένες. Γίνονται αυτοί οι έλεγχοι; Ποια είναι τα πορίσματά τους;
Επομένως, μη μας λέτε τώρα για λογιστικές καταστάσεις και για λογιστικά πρότυπα. Εδώ έχουμε ένα σύστημα το οποίο λέει ότι η επιχείρηση είναι άντρο του επιχειρηματία, του καπιταλιστή, των βασικών μετόχων. Η επιχείρηση κινείται στο σκοτάδι και μπορούν να καλύπτονται τα πάντα.
Όσον αφορά το λογιστή τώρα, πώς κατοχυρώνεται το επάγγελμά του, προκειμένου να μην είναι έρμαιο του οποιουδήποτε ιδιοκτήτη επιχείρησης και να μπορεί να έχει μια ικανότητα και δυνατότητα να στέκεται με αξιοπρέπεια και να κάνει όσο το δυνατόν καλύτερα τη δουλειά του;
Δεν αμφιβάλλω ότι κάνουν τη δουλειά τους και προσπαθούν να την κάνουν σωστά, όμως, υπάρχει ένα πρόβλημα εδώ και θέλει και κατοχύρωση και διασφάλιση αυτό το επάγγελμα για να παίξει το ρόλο του.
Άρα, όλο το σύστημα εδώ είναι ο καπιταλιστής, η επιχείρηση, μία αδιαφανής πορεία στο σκοτάδι. Και ξαφνικά ακούμε για κατάρρευση των επιχειρήσεων, πτώχευση, θαλασσοδάνεια που φεύγουν, μεγαλοεπιχειρηματίες να πλουτίσουν και οι επιχειρήσεις τους να κλείνουν, να μην πληρώνουν τα δεδουλευμένα, να, να, να… Αυτές είναι καταστάσεις νοσηρότατες, για τις οποίες βεβαίως δεν έχει καθόλου επίγνωση -και δυνατότητα να έχει επίγνωση- η κοινωνία και το δημόσιο.
Δεν είναι όμως έτσι ούτε η ιδιωτική επιχείρηση. Είναι ιδιωτική επιχείρηση, βεβαίως ο καπιταλιστής, αλλά από κει και πέρα υπάρχει και ένας δημόσιος έλεγχος, υπάρχει το δημόσιο συμφέρον, υπάρχει ένας κοινωνικός έλεγχος. Πρέπει να είναι ευρύτερα γνωστή η εικόνα μιας επιχείρησης, η κατάστασή της, η προοπτική της, ιδιαίτερα μεγάλων επιχειρήσεων, νευραλγικών επιχειρήσεων, όπως είναι οι τράπεζες, στις οποίες γίνεται έλεγχος για την κατάστασή τους και τα αποτελέσματά τους. Και δεν δίνετε στη δημοσιότητα τον έλεγχο, τον κρύβετε. Όταν σας τον ζητάμε, είναι απόρρητο, είναι μυστικό.
Μα, οι τράπεζες είναι δυνατό να μην κινούνται με διαφάνεια, να μην γνωρίζουμε οι πάντες και η Ελληνική Βουλή ποια είναι η θέση και η κατάστασή τους; Είναι δυνατόν να ακούμε πορίσματα επί πορισμάτων, τα οποία διαπιστώνουν –υποτίθεται- άριστες πορείες και μετά να βλέπουμε πράγματα και θαύματα να γίνονται ανεξέλεγκτα, να ακούμε ότι όλα πάνε καλά και να μην υπάρχει ρευστότητα στην αγορά και να στραγγίζει η αγορά; Τι σημαίνει «όλα πάνε καλά»; Γιατί δεν δίνετε στη δημοσιότητα, λοιπόν, αυτά τα πορίσματα των ελέγχων; Γιατί δεν δίδετε στη δημοσιότητα τη θέση και τις καταστάσεις αυτές;
Παλιότερα, όταν μάλιστα επωλούντο τράπεζες, που τις κρίνατε σε μία νύχτα ότι δεν έχουν αξιοπιστία, εμείς ζητήσαμε τα στοιχεία πάνω στα οποία βασίζετε αυτή την κρίση. Τίποτα δε μας φέρνατε. Τα λέγατε αυτά εσείς για να πουλάτε τις τράπεζες και να τις πουλάτε τζάμπα και με προίκα από πάνω.
Αυτή είναι η κατάσταση, μια νοσηρή κατάσταση στο χώρο των επιχειρήσεων, της ιδιωτικής οικονομίας, στην οποία δεν πιστεύω ότι αυτό το νομοσχέδιο μπορεί να έχει την παραμικρή θετική επίπτωση. Διότι όλο το πλέγμα ελέγχου, διαφάνειας, αξιοπιστίας δεν λειτουργεί. Δεν υπάρχει καμία λειτουργία, όσο είναι δυνατόν βεβαίως στον ιδιωτικό κεφαλαιακό χώρο.
Εδώ όμως επικρατεί το ότι ο νόμος είναι το δίκιο του καπιταλιστή, η αδιαφάνεια, η επιχείρηση και τα κέρδη της, τίποτε άλλο.
Σας ευχαριστώ.