Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στη σημερινή ημερίδα με θέμα την ντόπια φυλή βοοειδών στην Κύπρο, που συνδιοργανώνουμε μαζί με το BirdLife Cyprus, με τη στήριξη του Ινστιτούτου Κύπρου
και τη συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας.Κατ’ αρχάς, επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω το Ινστιτούτο Κύπρου και τον Πρόεδρό του δρα Σταύρο Μαλά για τη φιλοξενία της σημερινής ημερίδας στους χώρους του Ινστιτούτου και για την πολύτιμη και διαχρονική συνεργασία.
Η σημερινή ημερίδα έχει ως στόχο να φέρει σε επαφή όλους και όλες εσάς, τους φορείς που εμπλέκονται στη διατήρηση και προώθηση της ντόπιας φυλής βοοειδών στην Κύπρο, μέσω προγραμμάτων, έρευνας και χρηματοδοτήσεων. Αγαπητοί συνεργάτες και συνεργάτιδες, συνοδοιπόροι στην κοινή μας προσπάθεια για διατήρηση και προώθηση της ντόπιας φυλής βοοειδών στην Κύπρο, σας ευχαριστώ για την παρουσία σας σήμερα εδώ και για την ουσιαστική συμμετοχή σας. Είμαι βέβαιη ότι οι παρουσιάσεις των δράσεών σας και η συζήτηση που θα ακολουθήσει θα συμβάλουν στη δημιουργία συνεργειών και θα βοηθήσουν στην παροχή κατεύθυνσης για μελλοντικά βήματα για επίτευξη των κοινών μας στόχων.
Ευχαριστίες οφείλω, επίσης, στους μαθητές και μαθήτριες και καθηγητές και καθηγήτριες μαγειρικής των Τεχνικών Σχολών Μαγειρικής του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, υπό τη Διεύθυνση Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, για τη γαστριμαργική εμπειρία που θα μας προσφέρουν με τη γευσιγνωσία κρέατος ντόπιας φυλής βοοειδών. Τέτοιου είδους συνεργασίες αποδεικνύουν περίτρανα ότι μέσα από κοινές προσπάθειες μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος της ανάδειξης και περαιτέρω γνωριμίας του κοινού με τα τοπικά προϊόντα.
Η ντόπια φυλή βοοειδών αποτελεί μια φυλή βοοειδών που υπήρξε για εκατοντάδες χρόνια ως η κύρια φυλή μηρυκαστικών ζώων στο νησί μας, ωστόσο με τη μηχανοποίηση της γεωργίας η εκτροφή της κατέστη ασύμφορη με αποτέλεσμα οι αριθμοί της να μειωθούν δραματικά. Με βάση αυτό το δεδομένο και με στόχο τη διατήρηση της ντόπιας φυλής στους οικοτόπους του νησιού, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, από την ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι σήμερα, κατέβαλε προσπάθειες, μέσω κυρίως της παραχώρησης οικονομικής ενίσχυσης, για να αυξήσει τον αριθμό των ζώων της ντόπιας φυλής που διατηρούν οι κτηνοτρόφοι.
Η σταθεροποίηση αρχικά και η σταδιακή αύξηση του πληθυσμού επιτεύχθηκε σε μεγάλο βαθμό λόγω της στήριξης που έλαβαν οι κτηνοτρόφοι μέσα από τα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης που εφαρμόστηκαν και της ενίσχυσης που συνεχίζουν πλέον να λαμβάνουν μέσω του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027.
Συγκεκριμένα, η διατήρηση της ντόπιας φυλής προωθήθηκε μέσω της εφαρμογής του στοχευμένου μέτρου «Αγροπεριβαλλοντικές υποχρεώσεις για τη διατήρηση και βιώσιμη χρήση σε παραδοσιακές φυλές ζώων». Μέσω του μέτρου παρέχεται κατά κεφαλήν οικονομική ενίσχυση των κτηνοτρόφων οι οποίοι με τη σειρά τους δεσμεύονται για τη διατήρηση και την εκτροφή της ντόπιας φυλής βοοειδών στο φυσικό της περιβάλλον.
Υπολογίζεται πως μέχρι σήμερα στο Μέτρο έχει ενταχθεί το 74% των εκμεταλλεύσεων που εκτρέφουν βοοειδή της παραδοσιακής φυλής, ενώ σε σχέση με τον αριθμό των ζώων εκτιμάται πως έχει ενταχθεί το 85% της ντόπιας φυλής. Από την εφαρμογή του Μέτρου έχει αυξηθεί ο αριθμός των ζώων κατά 85,5% και ο αριθμός των κτηνοτρόφων κατά 63%. Συνολικά επιδοτούνται 65 εκμεταλλεύσεις.
Η σημερινή ημερίδα, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που το Υπουργείο μας πραγματοποιεί με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 20 χρόνων εφαρμογής της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής στην Κύπρο, αποτελεί συνέχεια της προσπάθειας που άρχισε με την εφαρμογή του πιο πάνω Μέτρου, καθώς και άλλων συνεργειών, επαφών και συνεργασιών, με όλους τους εμπλεκόμενους. Αισιοδοξούμε πως θα αποτελέσει το έναυσμα για να καθοριστούν νέα πλαίσια και να αναδειχθούν νέες δυνατότητες σχετικά με τα μελλοντικά βήματα των παραγωγών. Οι συνεργασίες, η δημιουργία ισχυρών δεσμών και συνεργειών, αλλά και η προώθηση, μεταξύ άλλων, εκπαιδευτικών, ενημερωτικών και ερευνητικών προγραμμάτων, είμαστε βέβαιοι ότι θα συμβάλει στην περαιτέρω αύξηση του αριθμού των ζώων της ντόπιας φυλής βοοειδών. Παράλληλα, αποτελεί πεποίθησή μας ότι η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού και εκπροσώπων των ευρύτερων τομέων της οικονομίας όπως ο τουριστικός και ο επισιτιστικός, θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα για την περαιτέρω ανάπτυξη και ανάδειξη της ντόπιας φυλής βοοειδών.
Αναμένουμε με ενδιαφέρον τις παρουσιάσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων σχετικά με τη ντόπια φυλή και τα οφέλη της, αλλά και τα προβλήματα και τις απειλές που αντιμετωπίζει, καθώς και για τις νέες ευκαιρίες και προοπτικές που διανοίγονται στον τομέα αυτό. Στη συζήτηση που θα ακολουθήσει αναφορικά με τους τρόπους προώθησης και δημιουργίας προστιθέμενης αξίας στα προϊόντα της ντόπιας φυλής αναμένουμε να ενημερωθούμε για τρόπους και δράσεις ανάδειξης και αξιοποίησης της ντόπιας φυλής σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής, όπως ο γονότυπος, η βόσκηση και η πυροπροστασία.
Στο πλαίσιο αυτό, θα ήθελα τονίσω ότι η διατήρηση και η αύξηση του αριθμού ζώων της ντόπιας φυλής βοοειδών συμβάλλει στην προστασία και την αποτελεσματική διαχείριση του γενετικού υλικού που είναι απόλυτα προσαρμοσμένο στις ειδικές συνθήκες του τοπικού περιβάλλοντος και που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παράδοσης και του πολιτιστικού τοπίου της κυπριακής υπαίθρου. Παράλληλα, όμως, συμβάλλει στην αξιοποίηση των επιθυμητών γενετικών ιδιοτήτων των προστατευόμενων φυλών για παραγωγικούς σκοπούς όπως και στην ανάπτυξη της έρευνας και της επιστήμης.
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσοι συνέβαλαν στη διοργάνωση αυτής της ημερίδας, τους λειτουργούς του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, του Ινστιτούτου Κύπρου, το BirdLife Κύπρου, το Terra Cypria, τον Σύνδεσμο Αγελαδοτρόφων Ντόπιας Φυλής και το Περιβαλλοντικό Τμήμα των Βρετανικών Βάσεων, και να ευχηθώ καλή επιτυχία στις εργασίες της σημερινής ημερίδας.