Κατά τη σημερινή συνεδρίαση του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος συζητήθηκε με τους κοινωνικούς εταίρους η εφαρμογή των ενισχυμένων μέτρων αντιμετώπισης της αδήλωτης και παράνομης εργασίας
που αποφασίστηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο και η υλοποίηση των μέτρων στήριξης των Τουρκοκυπρίων που ανακοινώθηκαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.Αναφορικά με την αντιμετώπιση της αδήλωτης και παράνομης εργασίας, οι κοινωνικοί εταίροι συμφωνούν με την ανάγκη εφαρμογής αποτελεσματικών μέτρων, που θα περιορίσουν ουσιαστικά την έκταση του φαινομένου το οποίο επιδρά αρνητικά στον υγιή οικονομικό ανταγωνισμό, στις ομαλές εργασιακές σχέσεις, στη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος και στην αντιμετώπιση των παράνομων μεταναστευτικών ροών, ενώ εξέφρασαν την προθυμία τους για ουσιαστική συμβολή και εποικοδομητική συνεργασία προς αυτή την κατεύθυνση.
Ενώπιον των μελών του Σώματος τέθηκαν συγκεκριμένα στοιχεία που επιβεβαιώνουν την έξαρση του φαινομένου και τη διασύνδεση του με τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024 έχουν πραγματοποιηθεί 1813 επιθεωρήσεις, κατά τις οποίες έγινε έλεγχος 4320 προσώπων και εντοπίστηκαν 374 περιπτώσεις αδήλωτης και παράνομης εργασίας, για τις οποίες επιβλήθηκαν πρόστιμα συνολικού ύψους 308800 ευρώ. Επίσης, διαπιστώνεται ότι από τους 34900 αλλοδαπούς ηλικίας 17 έως 65 ετών που βρίσκονται στη χώρα ως κάτοχοι διεθνούς ή συμπληρωματικής προστασίας ή ως αιτητές ασύλου, καταβάλλονται εισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων μόνο για 8402, που αντιστοιχούν σε ποσοστό περίπου 24% του συνόλου.
Οι κοινωνικοί εταίροι ενημερώθηκαν για την πρόοδο της εφαρμογής των μέτρων που αποφασίστηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο:
• την αύξηση των διενεργούμενων επιθεωρήσεων και τη στόχευση σε συγκεκριμένους χώρους και ωράρια,
• την επέκταση των συντονισμένων επιχειρήσεων της Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων του Υπουργείου Εργασίας και της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας,
• τη διασύνδεση των διαθέσιμων συστημάτων πληροφορικής και των υφιστάμενων βάσεων δεδομένων για αξιοποίηση στοιχείων και πληροφοριών,
• τη διενέργεια εκστρατείας προσέγγισης των υπηκόων τρίτων χωρών ηλικίας 17 – 65 ετών που βρίσκονται νόμιμα στην Κύπρο και δεν εντοπίζονται ως νόμιμα εργαζόμενοι,
• τη διερεύνηση της διασύνδεσης μεταξύ των εργοδοτών που εφαρμόζουν την πρακτική της αδήλωτης και παράνομης εργοδότησης αλλοδαπών με τους διακινητές παράνομων μεταναστών,
• και την προετοιμασία ενημερωτικής εκστρατείας σχετικά με τις συνέπειες και τις επιπτώσεις της αδήλωτης και παράνομης εργασίας,
ενώ υπέβαλαν εισηγήσεις και προέβησαν σε επισημάνσεις για την περαιτέρω βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων που λαμβάνονται.
Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκε εκτενής διάλογος σχετικά με τις νομοθετικές αλλαγές που αφορούν στην ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου αντιμετώπισης της αδήλωτης και παράνομης εργασίας και κατατέθηκαν εισηγήσεις προς αυτή την κατεύθυνση:
• την επιβολή εξώδικου προστίμου ύψους €1000 για κάθε περίπτωση αδήλωτης εργασίας,
• τη συμπερίληψη ευθύνης στον κυρίως εργολάβο επιπροσθέτως του υπεργολάβου, για περιπτώσεις αδήλωτης εργασίας,
• και τον διπλασιασμό του εξώδικου προστίμου σε ενδεχόμενη επανάληψη της παράβασης με νέα περίπτωση αδήλωτης εργασίας,
• ενώ παράλληλα ολοκληρώθηκε η συζήτηση σχετικά με το νομοσχέδιο που ετοιμάστηκε για την ηλεκτρονική απογραφή του συνόλου των εργαζομένων στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Σημειώνεται ότι στόχος της Κυβέρνησης είναι η ολοκλήρωση των σχετικών νομοσχεδίων για την κατάθεσή τους στη Βουλή των Αντιπροσώπων εντός Ιουνίου, ώστε να τεθούν ενώπιον της Ολομέλειας πριν από την καλοκαιρινή περίοδο.
Καλούμε ξανά όλους τους εργοδότες να συμμορφωθούν άμεσα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας και να συνεργαστούν με το Υπουργείο Εργασίας, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του εγχώριου ανθρώπινου δυναμικού και τους εργαζόμενους που βρίσκονται νόμιμα στη χώρα με νόμιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας, καταχωρώντας στο ηλεκτρονικό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τα στοιχεία όλων των εργοδοτούμενων που απασχολούν και καταβάλλοντας στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών που τους αναλογούν.
Η αδήλωτη και παράνομη εργασία πλήττει το δημόσιο συμφέρον επιφέροντας πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις και η Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να την αντιμετωπίσει δραστικά.
Αναφορικά με την υλοποίηση των μέτρων στήριξης των Τουρκοκυπρίων που ανακοινώθηκαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, τα μέλη του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος ενημερώθηκαν για την καταβολή της σύνταξης χηρείας σε Τουρκοκύπριους δικαιούχους και τη συμμετοχή Τουρκοκυπρίων σε προγράμματα ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού.
Συγκεκριμένα, σχετικά με την καταβολή της σύνταξης χηρείας σε Τουρκοκύπριους δικαιούχους, οι Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων με την καθοδήγηση της Νομικής Υπηρεσίας αξιολογούν πλέον τα αιτήματα που έχουν υποβληθεί από συζύγους Τουρκοκυπρίων που κατέβαλαν ασφαλιστικές εισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και απέκτησαν συνταξιοδοτικά δικαιώματα σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας, λαμβάνοντας υπόψη ένορκο δήλωση και προσωπική συνέντευξη για την τέλεση του γάμου των αιτητών. Επίσης, για τους έγγαμους Τουρκοκύπριους που εργάζονται σήμερα καταβάλλοντας ασφαλιστικές εισφορές θα παρέχεται η δυνατότητα της από κοινού υποβολής ενόρκου δήλωσης των συζύγων για την τέλεση γάμου, για σκοπούς ενδεχόμενης μελλοντικής χρήσης στα πρότυπα της διαδικασίας που εφαρμόζεται για τις ανάγκες του Γενικού Συστήματος Υγείας.
Επιπρόσθετα, σχετικά με τη συμμετοχή Τουρκοκυπρίων σε προγράμματα ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, το Κέντρο Παραγωγικότητας σε συνεργασία με την Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού έχει ήδη προγραμματίσει εκπαιδευτικά προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης στην τουρκική γλώσσα που θα υλοποιηθούν εντός της περιόδου Μαΐου – Δεκεμβρίου 2024, με αντικείμενο την ανάπτυξη πράσινων και ψηφιακών δεξιοτήτων ενόψει της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, καθώς και για θέματα σχετικά με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, με τη δυνατότητα συμμετοχής 1000 Τουρκοκυπρίων.