Χαιρετισμός Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Πέτρου Ξενοφώντος στην εκδήλωση προς τιμήν του Κυριάκου Μάτση
Βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να τιμήσουμε τη μνήμη ενός μεγάλου ήρωα, του γεωπόνου Κυριάκου Μάτση, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του στον αγώνα για την ελευθερία της Κύπρου.
Ο Κυριάκος Μάτσης ήταν μια σπάνια μορφή, μια μοναδική προσωπικότητα, πρότυπο αφοσίωσης και ανδρείας. Γεννημένος στις 2 Μαΐου του 1926 στο Παλαιχώρι, παιδί αγροτικής οικογένειας, αποφοίτησε από το δημοτικό σχολείο του χωριού του και αργότερα από το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου, με διακρίσεις και επαίνους, τόσο για την πνευματική όσο και για την εθνική του δράση. Από νεαρή ηλικία ξεχώριζε για τις αρχές και τα ιδανικά του και δεν έχανε ευκαιρία να διακηρύττει την αγάπη του για την πατρίδα και την πίστη του στον Θεό.
Το 1946, ο Μάτσης φεύγει με υποτροφία της Κυπριακής Αγροτικής Εταιρείας για σπουδές στη Γεωπονοδασολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατά την παρουσία του εκεί, δεν έπαψε να μιλά με πάθος για το Κυπριακό στις φοιτητικές εκδηλώσεις, διακηρύσσοντας τα δίκαια της Κύπρου και αφυπνίζοντας τις ελλαδικές συνειδήσεις.
Επιστρέφοντας στην Κύπρο το 1952, ο Κυριάκος Μάτσης πρόσφερε με πάθος και ανιδιοτέλεια τις επιστημονικές του γνώσεις για την πρόοδο και ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής. Βαθιά ευαισθητοποιημένος για τους ανθρώπους του μόχθου και το δίκαιο του αγρότη, ο Μάτσης περιόδευε στην ύπαιθρο, δίνοντας συμβουλές στους γεωργούς.
Η αυτοθυσία για τον Μάτση ήταν ταυτόσημη με την αγωνιστική του ύπαρξη. Τον Σεπτέμβριο του 1955, στο λημέρι του Διγενή στην Κακοπετριά, εκεί όπου ήταν περικυκλωμένοι, αρνείται διαταγή του Αρχηγού να διαφύγει, παραμένοντας δίπλα του, με το αυτόματο στο χέρι, μέχρι να εκλείψει ο κίνδυνος. Στις 9 Ιανουαρίου του 1956, συλλαμβάνεται με την κατηγορία ότι ανήκει στην ΕΟΚΑ και οδηγείται στα ανακριτήρια της Ομορφίτας. Γνωρίζουν οι Άγγλοι ότι είναι σημαντικό στέλεχος της οργάνωσης και στενός συνεργάτης του Διγενή. Με την παρρησία που τον διακρίνει, δεν το αρνείται. Τον ανακρίνουν διαβόητοι ανακριτές αλλά ο Μάτσης τους μιλά με θάρρος για τις παραδόσεις των Ελλήνων, για τη μοίρα της πονεμένης Ρωμιοσύνης, για το χρέος να αγωνισθεί κανείς για την ελευθερία. Τολμά ακόμη να αντιστρέψει την πορεία των ανακρίσεων και να τους ρωτήσει ευθέως τι θα έπρατταν εκείνοι στη θέση του. Τέτοια αξιοπρέπεια και παρρησία δεν την περίμεναν οι στυγνοί ανακριτές. Τον απομονώνουν και τον υποβάλλουν σε φρικτά βασανιστήρια. Η ψυχή του όμως δεν λυγίζει. Παραμένει γενναίος και ατρόμητος.
Η περίπτωση του κινεί το ενδιαφέρον του ίδιου του Χάρντιγκ, που επιχειρεί να τον εξαγοράσει για να καταδώσει τον Διγενή, προσφέροντας του μυθικά ποσά και εκτάσεις γης στο εξωτερικό. Δεν γνώριζε όμως καλά την ψυχή του Κυριάκου. Προσβεβλημένος ο ήρωας, στάθηκε όρθιος και με θυμό του απάντησε με την αξέχαστη, αξεπέραστη, διαχρονική φράση: «Ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα αλλά περί αρετής». Λίγους μήνες αργότερα, ο Μάτσης θα καταφέρει να δραπετεύσει, συνεχίζοντας την αγωνιστική του δράση μέχρι και τον μαρτυρικό του θάνατο.
Την ίδια αφοσίωση που είχε στον αγώνα, έδωσε και στη γεωργία. Ήταν πεπεισμένος ότι η ανάπτυξη της γεωργίας ήταν ουσιαστική για την ελευθερία του τόπου και την ευημερία των κατοίκων του.
Η προσφορά του Κυριάκου Μάτση στην Κύπρο είναι ανεκτίμητη. Οι προσπάθειές του τόσο στον αγώνα για την ελευθερία, όσο και στην ανάπτυξη της γεωργίας αποτελούν μόνιμο μνημείο στην ιστορία της Κύπρου.
Έχουμε επομένως υποχρέωση να συνεχίσουμε το έργο του, να τιμήσουμε τη μνήμη του και να διατηρήσουμε ζωντανά τα ιδανικά που υπηρέτησε.
Ας συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με αφοσίωση και αγάπη για την πατρίδα μας, προσφέροντας στις επόμενες γενιές μια Κύπρο ανεξάρτητη, ελεύθερη και ευημερούσα.