στο 10ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ.
Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί φίλοι
Εκ μέρους του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς, χαιρετίζω τις εργασίες του Συνεδρίου του κόμματός σας. Ευχόμαστε καλή επιτυχία.
Το συνέδριό σας διεξάγεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την εθνική διαπραγμάτευση, που έχει αναλάβει η κυβέρνηση, με βάση τη λαϊκή εντολή να υπάρξει συμφωνία με τους δανειστές μέσα στην ευρωζώνη, αλλά χωρίς να συνεχιστεί αδιατάρακτη η υφεσιακή πορεία και η μνημονιακή λιτότητα. Δημοκρατική εντολή είναι να εισέλθει η χώρα σταδιακά στην ανάπτυξη, με ριζική ρύθμιση του δημόσιου χρέους και αναπτυξιακή οικονομική στήριξη από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Επί τέσσερις μήνες, επιδιώξαμε με ειλικρίνεια, πιθανόν και με κάποια λάθη, να καταστήσουμε το ελληνικό πρόβλημα, πρόβλημα της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας οικονομίας. Πετύχαμε αρκετά. Και τώρα, βρισκόμαστε στην τελική φάση, αφού μάλιστα το τρέχον πρόγραμμα ολοκληρώνεται στις 30 Ιουνίου, κατά την οποία οι πιστωτές θέτουν στην διαπραγμάτευση αναδρομικώς, υπό τύπον τελεσιγράφου, αδιανόητες αξιώσεις, επικαλούμενοι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, που είχε αποδεχθεί η προηγούμενη κυβέρνηση.
Σ΄αυτή τη μάχη είναι αναγκαία η συστράτευση όλων των πολιτικών και των κοινωνικών δυνάμεων της χώρας. Η έκβασή της θα επηρεάσει καθοριστικά την ουσιαστική επανένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη, μετά την πενταετή καταθλιπτική εφαρμογή των μνημονίων, που ουσιαστικά απομάκρυναν τη χώρα από την ευρωπαϊκή πραγματικότητα.
Η εθνική στάση, η στάση δημοκρατικής αρχής από όλα τα κόμματα, δεν καταργεί την διαφορετικότητά τους, ούτε αναιρεί τις ευθύνες τους. Συμβάλλει, ωστόσο, στην αναγκαία αυτοκριτική, την πολιτική αυτογνωσία και την επανατοποθέτηση όλων, υπό το πρίσμα μάλιστα των νέων πολιτικών εξελίξεων που σηματοδοτούν οι εκλογές της 25ης Ιανουαρίου.
Η πρόσφατη νωπή λαϊκή ετυμηγορία δεν συνιστά το άνοιγμα μιας σύντομης παρένθεσης, όπως ματαίως επιδιώκουν επιθετικοί κύκλοι του συστήματος εντός και εκτός της χώρας. Οι εκλογές αποτελούν αφετηρία μακροπρόθεσμων εξελίξεων, που αναδιαμορφώνουν το πολιτικό σύστημα και δίνουν νέο σχήμα στην εθνική πορεία. Το αποτέλεσμα των εκλογών, σηματοδοτεί την κρίση εκπροσώπησης που επιδεινώθηκε με την ηθική και πολιτική απονομιμοποίηση της πολιτικής εξουσίας εξαιτίας της επιβολής πολιτικών άγριας λιτότητας, και των συνακόλουθων αντιδημοκρατικών πρακτικών, που μετέβαλαν τη χώρα σε αποικία χρέους, προσβάλλοντας ακόμη και την εθνική αξιοπρέπεια.
Η λιτότητα, η επιβολή του νεοφιλελευθερισμού ως του αναγκαστικού και μοναδικού προτύπου, που στα χρόνια του Μνημονίου οδήγησε στη στρατηγική επιλογή της συγκυβέρνησης, μεταξύ των κομμάτων του παλαιού και διαπλεκόμενου πολιτικού συστήματος, έχει αυλακώσει οδυνηρά την κοινωνία. Έχει δημιουργήσει βαθύ κοινωνικό χάσμα. Και αυτός ο κοινωνικός διπολισμός, ενεργοποιεί αντίστοιχες επεξεργασίες στο πολιτικό επίπεδο. Στον πυρήνα της νέας λαϊκής-δημοκρατικής αξίωσης είναι: δημοκρατία παντού! Στην πολιτική, την κοινωνία, την οικονομία και την εθνική παρουσία της χώρας. Δημοκρατία και πολιτική ηθική, δηλαδή την απόδοση δικαιοσύνης, όχι με όρους ρεβανσισμού, αλλά ως θεμέλιο της δημοκρατικής αναγέννησης της χώρας.
Το κοινωνικό ζήτημα, που η ρητορική της σοσιαλφιλελεύθερης συναίνεσης, το είχε κατατάξει στο τέλος της ιστορίας, επανέρχεται, στην χώρα μας και την Ευρώπη, με νέους όρους. Η διάκριση αριστερά-δεξιά, πρόοδος-συντήρηση, προϋποθέτει την ήττα του νεοφιλελευθερισμού και την επαναφορά στις δημόσιες προτεραιότητες των προταγμάτων της ανάπτυξης με δημόσιο συμφέρον, με κατοχυρωμένο το δικαίωμα στην εργασία, με σεβασμό στο περιβάλλον. Σε ανταπόκριση προς τις ουσιαστικές ανάγκες των πολιτών, με ταξική μεροληψία υπέρ των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων. Με δράσεις επικεντρωμένες στην ικανοποίηση των απαιτήσεων της νέας γενιάς, αυτής της μορφωμένης και ταλαντούχας εθνικής εφεδρείας, που δεν πρέπει να μετατραπεί σε χαμένη γενιά.
Η αμφισβήτηση της σοσιαλφιλελεύθερης συναίνεσης συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά από αντίθετες πλευρές. Ακροδεξιά κόμματα με πολιτικό λίφτινκ όπως στη Γαλλία, επιχειρούν να κερδοσκοπήσουν πολιτικά και να εμφανιστούν ως δυνάμεις υποδοχής της λαϊκής αγανάκτησης. Στον αντίποδα αυτών των κινδύνων, η αριστερά μπορεί να λειτουργήσει ως δημοκρατικό ανάχωμα και ως δύναμη ελπίδας ότι μπορεί να αλλάξει η μίζερη καθημερινότητα, η κατεστημένη πολιτική και η καταπιεστική κοινωνία. Η Ελλάδα, η Ισπανία, με την άνοδο των Podemos, η επανεμφάνιση κοινωνικών κινημάτων, όπως οι εργατικοί αγώνες στην Ιταλία και το Βέλγιο, συγκροτούν τον πυρήνα μιας εναλλακτικής πρότασης για την δημοκρατική επαναθεμελίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι προφανές ότι αυτό το έργο, που σε πρώτη φάση έχουν επωμισθεί, κατά κύριο λόγο, οι νέες δυνάμεις της αναδυόμενης ριζοσπαστικής αριστεράς, επιβάλλει συμμαχίες που θα αποδώσουν στην πολιτική την πρωτοκαθεδρία της έναντι της οικονομίας και θα ανασυνθέσουν το μπλοκ των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων της κοινωνικής αλλαγής στην Ευρώπη, όπου θα αναζητήσουν μια νέα πολιτική παρουσία οι ριζοσπαστικές πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις σοσιαλδημοκρατικής παράδοσης, οικολογικές δυνάμεις και άλλες πολιτικές και κοινωνικές ευαισθησίες.
Καθεμιά πολιτική οικογένεια ή ευαισθησία διαθέτει την ιστορική παράδοση και το βάρος της σε κάθε χώρα και σε ολόκληρο το ευρωπαϊκό πεδίο. Η σοσιαλδημοκρατία εξακολουθεί να παραμένει, αλλού λιγότερο κι αλλού περισσότερο, μια ισχυρή δύναμη, παρά την αποδυνάμωσή της εξαιτίας της προσχώρησής της στην συναίνεση του νεοφιλελευθερισμού. Τι ειρωνία! Συναινεί στην κατεδάφιση του μεγαλύτερου ιστορικού επιτεύγματός της, του ευρωπαϊκού κράτους-πρόνοιας.
Αυτή η προοπτική του νέου μπλοκ κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, αργά και βασανιστικά μπορεί να αντιπαρατεθεί στην επιθετικότητα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου και να βγάλει την Ευρώπη από την κρίση. Αυτή είναι η προοπτική για τον σοσιαλισμό του 21ου αιώνα, που μέσα από τη βαρβαρότητα του καπιταλισμού στη χώρα μας , αλλά και τα παγκόσμια αδιέξοδα παραμένει η κριτική ουτοπία, η ελπίδα και η ανάγκη των λαών.
Φίλοι και φίλες, ο ΣΥΡΙΖΑ κι εγώ προσωπικά ευχόμαστε να πετύχετε τους σκοπούς του συνεδρίου σας. Και μέσα απ΄ τους δικούς σας δρόμους, με την ενίσχυση της πολιτικής σας αυτονομίας, συνειδητοποιώντας τους κύκλους της ιστορίας που κλείνουν, αλλά κι αυτούς που ανοίγουν, να υφάνετε δεσμούς δημοκρατικής αλληλεγγύης και συνεργασίας.
Καλή επιτυχία. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ, 05/06/2015