στο Έκτακτο Συνέδριο της ΚΕΔΕ
Έρχομαι μετά από μια ακόμα συνάντησή μου με τους μεταλλωρύχους, που αγωνίζονται για δουλειά, για επενδύσεις, για ασφάλεια στην οικογένειά τους. Δυστυχώς, σε ένα περιβάλλον που όλα δείχνουν ότι απεχθάνεται και ιδεολογικά συγκρούεται με τη λέξη «επενδύσεις» και με την ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα.
Χαίρομαι ιδιαίτερα που σήμερα βρίσκομαι μαζί σας, εδώ στη Χαλκιδική. Είναι για μένα ιδιαίτερη χαρά και τιμή που μετέχω στο Έκτακτο αυτό Συνέδριο της ΚΕΔΕ.
Πρώτον, γιατί η σχέση της παράταξής μας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση
είναι μεγάλη, είναι ιστορική, και όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα, όσο
περνάει ο καιρός μεγαλώνει. Άλλωστε, στις πρόσφατες εκλογές, αυτό αποδείχθηκε με τον πιο αναμφισβήτητο τρόπο. Αναδείχθηκε η Νέα Δημοκρατία, η πλέον κυρίαρχη δύναμη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση! Αλλά δεν είναι παραταξιακοί οι λόγοι που είμαι εδώ. Είναι ασφαλώς πέρα από την παράταξή μας. Γιατί η Ελλάδα, που εσείς εκπροσωπείτε, αποτελεί και την πυξίδα της παράταξης. Την αποκλειστική προτεραιότητα τη δική μου. Και τώρα πια τη μεγάλη αγωνία όλων των Ελλήνων. Και είστε, πάνω από παρατάξεις, οι εκπρόσωποι των τοπικών κοινωνιών, που σήμερα δοκιμάζονται. Και δεν δοκιμάζονται μόνο από την κρίση. Δοκιμάζονται και από πρωτοφανείς πολιτικές.
Που, όπως θα δούμε, προσπαθούν να ελέγξουν και να στραγγαλίσουν την ίδια την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Αυτός, λοιπόν, είναι ο δεύτερος λόγος που καθιστά ιδιαίτερα επίκαιρη την παρουσία μου εδώ σήμερα: Αυτή η προσπάθεια της νέας κυβέρνησης να ελέγξει, να ποδηγετήσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Ξέρει ότι ακόμα και δικοί της άνθρωποι, έχουν διαφωνήσει, με αυτά που κάνει. Με την προσπάθειά της να ελέγξει τα πάντα.
Εμείς ακόμα και τον ΕΝΦΙΑ που βάλαμε, και που ακριβά τον πληρώσαμε, είχαμε στόχο να τον μειώσουμε σταδιακά κάθε χρόνο και ως τη λήξη της τετραετίας μας και μετά να τον αποδώσουμε πλήρως στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Να γίνει «ίδιος πόρος» για τους δήμους και για τις περιφέρειες. Να μην είναι οι δήμοι και οι περιφέρειες, ο μόνιμος «ζητιάνος» του κράτους και της εκάστοτε κυβέρνησης. Να κάνουν τον προγραμματισμό τους και να αποκτήσουν κίνητρα και να κοιτάνε υπεύθυνα τα δικά τους τα έσοδα.
Είναι η αναπτυξιακή Ελλάδα που εμείς οραματιζόμαστε, που χτίζεται βήμα-βήμα, λιθαράκι-λιθαράκι και μπορεί να βασιστεί σε μια αναπτυξιακά προσανατολισμένη Τοπική Αυτοδιοίκηση. Και κυρίως σε μια πραγματικά ανεξάρτητη Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Η νέα κυβέρνηση, σας ζήτησε να πάρετε τα διαθέσιμά σας και να της τα δώσετε! Ακόμα κι αυτά που είχατε σε υψηλότερα επιτόκια. Ακόμα και εκείνα που αφορούν τρέχουσες υποχρεώσεις και κοινοτικές χρηματοδοτήσεις.
Γνωρίζω τις προσπάθειες που έγιναν να το περιορίσετε αυτό το απίστευτο φαινόμενο. Γνωρίζω τις δικαιολογίες που επικαλέστηκε ο Πρωθυπουργός στη συνάντησή του μαζί σας. Γνωρίζω και τις υποσχέσεις που πήρατε…
Τι να σας πω για όλα αυτά; Για τον τρόπο που προχώρησε στο σχέδιό τους, με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου; Θυμάστε πώς χαρακτήριζαν επί δυόμιση χρόνια, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που πέρναγε η προηγούμενη κυβέρνηση; «Χουντικής έμπνευσης» και εκτροπές δημοκρατίας τις αποκαλούσαν εκείνες τις ΠΝΠ! Και τώρα φέρνουν τη μία ΠΝΠ μετά την άλλη και τις εκθειάζουν ως καθήκον πατριωτικό. Καθαγιάστηκε η «χούντα». Και μάλιστα για πράγματα που η προηγούμενη κυβέρνηση ούτε διανοήθηκε να κάνει: Να βάλει χέρι, δηλαδή, στα αποθεματικά και στα διαθέσιμα δήμων, περιφερειών, ταμείων, νοσοκομείων και ΔΕΚΟ. Και ακόμα περισσότερο κάνουν και το άλλο πρωτοφανές: νομοθετούν αναδρομικά, για να καλύψουν κινήσεις δικών τους περιφερειαρχών, που έδωσαν τα ποσά που τους άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση. Και αυτό είναι κατάντημα.
Όμως αυτά ξέρετε τι σημαίνουν: Ότι για να διαχειριστείτε τα δικά σας χρήματα – όχι εκείνα που ζητάτε από δω και μπρός, αλλά εκείνα που ήδη έχετε στα χέρια σας – θα πρέπει στο εξής να παίρνετε την άδεια του υπουργού! Και μάλιστα, δεκαπέντε μέρες πριν! Λες και είστε παραρτήματα του υπουργείου.
Γιατί τα κάνουν όλα αυτά; Γιατί πολύ απλά, δεν υπήρχε κανένα σχέδιο. Ούτε Plan A, ούτε Plan B, ούτε τίποτε απολύτως. Τα πάντα υποσχέθηκαν στους πάντες. Κι όταν τίποτα δεν τους βγήκε, άρχισαν να παίρνουν τα πάντα από όπου πρόλαβαν.
Ξεσήκωναν τον κόσμο ότι θα αποκαταστήσουν τις περικοπές που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια. Περικοπές που πράγματι έγιναν από εμάς. Κι όταν βρέθηκαν στην κυβέρνηση, άρχισαν να παίρνουν και τα διαθέσιμα που βρήκαν.
Υποσχέθηκαν αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις. Κι όταν βρέθηκαν στην κυβέρνηση, ο κόσμος άρχισε να αγωνιά αν θα πληρωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις τον επόμενο μήνα. Για τον μεθεπόμενο, ούτε σκέψη…
Θα μπορούσα να συνεχίζω για πολύ αυτές τις ψεύτικες υποσχέσεις που δόθηκαν, τα ψέματα που είπαν για να κοροϊδέψουν τον κόσμο. Δεν χρειάζεται. Τα ξέρει ο κόσμος καλά. Εκείνο που πρέπει να θυμάστε, είναι ότι η προηγούμενη κυβέρνηση που διαχειρίστηκε μια πάρα πολύ δύσκολη κατάσταση, αντιμετώπισε ένα χάος στα μέσα του 2012, με 9,5% έλλειμμα και 7,5% ύφεση. Μπορεί να χρειάστηκε να πάρουμε αυτά τα σκληρά μέτρα, και πώς αλλιώς να αντιμετωπίσεις ένα χάος; Μπορεί να κάναμε και λάθη και ασφαλώς κάναμε και πώς να μην τα κάνεις όταν αναλαμβάνεις μέσα σε τέτοιο χάος, αλλά τη χώρα τη σηκώσαμε στα πόδια της, την κρατήσαμε στο ευρώ, αποκαταστήσαμε την αξιοπιστία της διεθνώς, τη σταθερότητά της στο εσωτερικό, τη βγάλαμε στο «ξέφωτο», τη βγάλαμε στα πλεονάσματα, τη βγάλαμε στην ανάκαμψη. Και το σπουδαιότερο: Ποτέ δεν υπήρχε αγωνία για τον κόσμο αν θα πληρωθούν μισθοί και συντάξεις στο τέλος του μήνα. Και έχει δίκιο ο Πατούλης όταν λέει ότι σε αυτό το ρόλο των θυσιών πρωταγωνίστησε στις θυσίες, ναι, η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Και για αυτό το λόγο, πράγματι πιστεύω και εγώ ότι ο πρώτος και κυριότερος τρόπος για να επιστραφούν εκείνα τα οποία απαιτούνται ορθώς από τους δημάρχους σήμερα, θα ήταν η άμεση επιστροφή μέσω των ΕΣΠΑ. Και να πω ως οικονομολόγος, ότι αυτό θα είχε και μεγάλη σημασία στο χώρο της Ανάπτυξης, διότι αυτές ακριβώς οι τοπικές επενδύσεις των έργων είναι εκείνες οι οποίες έχουν και τον υψηλότερο πολλαπλασιαστή από πλευράς γονιμοποίησης της αγοράς υπέρ των θέσεων εργασίας. Αλλά και ποτέ κανείς δεν διανοήθηκε στην προηγούμενη κυβέρνηση, να βάλει χέρι στα διαθέσιμα ή στα αποθεματικά, δήμων ή των περιφερειών. Αυτό ποτέ δεν έγινε.
Αλλά ήλθα εδώ για να σας εκφράσω και τις θερμές μου ευχαριστίες, γιατί ως πρώην πρωθυπουργός, ως απλός πολίτης, εσείς οι δήμοι της Ελλάδας, πήρατε στα χέρια σας, στις δύσκολες ώρες, την έμπρακτη κοινωνική αλληλεγγύη και προσφέρατε τρείς πολύτιμες υπηρεσίες προς τον αδύναμο συμπολίτη μας, στα δύσκολα χρόνια της κρίσης: Συσσίτια, κοινωνικά παντοπωλεία και μαζί με την εκκλησία και με συλλόγους Γιατρών, προσφέρατε και κοινωνικά φαρμακεία.
Ξέρω καλά, Πρόεδρε, και το δικό σας έργο και το δικό σας ρόλο σε αυτή την προσπάθεια που έγινε τα τελευταία χρόνια. Όπως ξέρω πως για όλα τα σημαντικά κοινωνικά μέτρα που πήρε η προηγούμενη κυβέρνηση, χωρίς να τα διαφημίζει - όπως η ασφάλιση στους ανασφάλιστους, όπως το επίδομα θέρμανσης που κρατήθηκε ακόμα και όταν μειώθηκε ο φόρος στο πετρέλαιο, ή στο κοινωνικό μέρισμα που δόθηκε πέρσι – δυόμιση φορές περισσότερο από εκείνο που πρόκειται ή δόθηκε φέτος, όλα αυτά ήταν μέτρα που εσείς οι εκπρόσωποι των δήμων και των περιφερειών πήρατε, τα προωθήσατε και τα στηρίξατε και συμβάλατε στην επιτυχία τους.
Για να μην πω για το μεγάλο, για εμένα, γεγονός, το οποίο μπορεί τώρα να γεννήθηκε, αλλά θα το δει κάποτε ο κόσμος στην πλήρη του ανάπτυξη, που λέγεται ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Που το ξεκινήσαμε σε μία σειρά από δήμους πιλοτικά και που θα το γενικεύαμε στο τέλος αυτής της χρονιάς και που τώρα το παίρνουν πίσω.
Θέλω να σας συγχαρώ γιατί τα τελευταία χρόνια, μαζί με άλλους, κυρίως μαζί με την Εκκλησία, δημιουργήσατε και αυτό το τεράστιο δίχτυ κοινωνικής αλληλεγγύης. Με πραγματικές υπηρεσίες που δίνονται σε πραγματικά αδύναμους ανθρώπους. Και φτάνουν σε αυτούς, χωρίς να χάνονται στο δρόμο κονδύλια, χωρίς να μπλέκουν αρμοδιότητες. Χωρίς γραφειοκρατία. Και με διαφάνεια. Και ελπίζω πως αυτή την τεράστια πείρα που αποκτήσατε, θα την αξιοποιήσετε από δω και μπρός, χωρίς να σας παρακάμψει κανείς. Αν και αυτό το φοβάμαι…
Αλλά δεν πρέπει να αφήσουμε να γίνει κάτι τέτοιο.
Ξέρετε πολύ καλά πως η πραγματική κοινωνική αλληλεγγύη είναι κάτι που όποιος το κάνει, δεν το φωνάζει. Ούτε το διαφημίζει… Ενώ όποιος το διαφημίζει, συνήθως δεν το κάνει. Εσείς λοιπόν, σταθήκατε στο πλευρό το πολίτη.
Και οι τοπικές κοινωνίες, αυτό σας το αναγνώρισαν.
Δύο λόγια για τον Καλλικράτη μόνο. Κάποιες οριακές αλλαγές ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα μεγάλα νησιά και ορισμένους ορεινούς δήμους τα έχουμε ζητήσει κι είναι απαραίτητα. Αλλά όχι το να τεθεί τώρα, θέμα πλήρους αναθεώρησης του Καλλικράτη. Αυτό θα ήταν επιζήμιο! Δεν μπορεί κάθε τόσο να αλλάζουμε τη διοικητική δομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και μάλιστα άκαιρα, για κάτι που ό,τι αλλάξουμε θα ισχύσει αναγκαστικά από το Σεπτέμβριο του 2019! Χώρια που μπορεί να προκαλέσει συνεχή αβεβαιότητα για να μην πω και τοπικές διαμάχες…
Για κονδύλια του ΕΣΠΑ σε έργα τοπικής σημασίας: Μπράβο, σωστή ιδέα, αλλά κάτι ξέχασαν εκείνοι που το διαφήμισαν χθες: Αυτό το ψήφισε ήδη η προηγούμενη κυβέρνηση, σε νόμο που πέρασε τον περασμένο Δεκέμβριο. Για πρώτη φορά, με αυτό το νόμο, η Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση μετέχει ουσιαστικά στη διαμόρφωση του ΕΣΠΑ. Εφαρμόστε τον, αλλά όχι παραμύθια, γιατί, ήδη, με τη στάση πληρωμών που έχουμε, κινδυνεύουμε δυστυχώς να χάσουμε μεγάλα τμήματα του ΕΣΠΑ.
Φίλες και φίλοι,
Η Ελλάδα βρέθηκε σε πρωτοφανή κρίση αυτά τα χρόνια. Δεν υπήρχε δυστυχώς περίπτωση να πατήσει κανείς το «μαγικό κουμπί» και να βγει από την κρίση σε μια στιγμή. Δεν υπήρχε «εύκολος», «ανώδυνος» δρόμος…
--Υπήρχε, όμως, δρόμος εξόδου από την κρίση. Δύσκολος, ναι. Οδυνηρός, οπωσδήποτε. Αλλά υπήρχε. Κι αυτόν το δρόμο επιλέξαμε…
--Όπως υπήρχε και ο δρόμος να ξαναγυρίσουμε στο βάλτο. Το ζούμε 3 μήνες τώρα.
Εμείς επιλέξαμε το δύσκολο δρόμο για το αύριο. Για να απελευθερωθεί το αναπτυξιακό δυναμικό της Ελλάδας. Και κυρίως το αναπτυξιακό δυναμικό κάθε γωνιάς της πατρίδας μας, κάθε τοπικής κοινωνίας, πράγμα που αφορά κατεξοχήν την Τοπική Αυτοδιοίκηση…
Ο δρόμος είχε και οδυνηρά μέτρα ,ναι. Αλλά τα οδυνηρά εκείνα τα περάσαμε. Και σήμερα θα άρχιζε, επιτέλους, η ανάκαμψη και η ανακούφιση, οι φορολογικές μειώσεις και οι επενδύσεις.
Σε αυτό το σημείο βρεθήκαμε. Κι αυτό ανακόπηκε από τις πρόωρες εκλογές… Μετά από μία δύσκολη θαλασσοταραχή, είχε «μπουνατσάρει» και μπαίναμε σε ήρεμο λιμάνι. Ξαφνικά, μας ξαναέβγαλαν μεσοπέλαγα. Και τώρα που βρισκόμαστε; Κάθε βράδυ δεν ξέρουμε τι ξημερώνει η επόμενη μέρα. Κάθε μήνα δεν ξέρουμε, αν θα πληρωθεί ο κόσμος στο τέλος. Η ρευστότητα έχει εξαφανιστεί. Από την ανάκαμψη στην οποία είχαμε μπει, τώρα κινδυνεύουμε να ξανακυλήσουμε στην ύφεση…
Νέοι άνεργοι, εκεί που είχε αρχίσει σταθερά, λίγο ναι, αλλά σταθερά, να μειώνεται κάθε μήνα η ανεργία.
Και νέα λουκέτα. Εκεί που είχαν αρχίσει να ανοίγουν νέες επιχειρήσεις.
Και σίγουρα επικείμενο το νέο Μνημόνιο. Εκεί που βγαίναμε από τα Μνημόνια, βγαίναμε στις αγορές και δεν θα είχαμε πια ανάγκη από μνημόνια. Και παίρναμε και γραμμή στήριξης, για να βγούμε πιο εύκολα, χωρίς αναταράξεις χρηματιστηριακές, στις αγορές.
Υποσχέθηκαν χρήματα χωρίς Μνημόνιο. Και υπέγραψαν συνέχιση του Μνημονίου, χωρίς χρήματα. Να γιατί αναγκάζονται τώρα να βάλουν χέρι σε ταμεία και των δήμων και των νοσοκομείων και όπου βρουν…
Υποσχέθηκαν καλύτερη συμφωνία μέσα στο ευρώ. Και οδηγούν σε χειρότερη συμφωνία μέσα σε Μνημόνιο.
Ή ακόμα σε εκείνο που κανείς δεν θέλει: σε έξοδο από το ευρώ, που θα σημάνει και την απόλυτη καταστροφή της χώρας.
Ένα πράγμα θέλω να ξέρετε και με αυτό θα κλείσω:
Τα θεμέλια που βάλαμε τα προηγούμενα δύο χρόνια είναι βαθιά. Μπορεί να τα ξεθεμελιώνουν κάθε μέρα τους τελευταίους μήνες, αλλά η Ελλάδα σήμερα πατά πολύ πιο γερά απ’ ό,τι πριν τρία χρόνια. Συμπέρασμα: Η Ελλάδα μπορεί ακόμα να βγει από την κρίση…
Έχασε χρόνο τους τελευταίους μήνες. Έχασε κεφάλαιο αξιοπιστίας διεθνώς, με το δήθεν «διαπραγματεύομαι», που αποδείχθηκε κακόγουστο θέατρο. Γιατί αφού περάσανε από Ρωσία, Κίνα και Αμερική, χωρίς να πάρουν τίποτα, αφού διασύρθηκε η χώρα με τα “ουαου” του υπουργού Οικονομικών, αφού η Ελλάδα υποχρεώθηκε σε ασφυξία και ακινησία πολλών μηνών, βρήκαν να τα βάλουν με το e-mail Χαρδούβελη. Όταν τελικά, η συμφωνία που φέρνουν εκείνοι σήμερα έχει μέτρα 14 φορές περισσότερα σε κόστος για τον πολίτη από το e – mail Χαρδούβελη.
Το θέατρο αυτό, μας έκανε να χάσουμε την ευκαιρία να βγούμε από το Μνημόνιο. Αλλά πιστεύω πραγματικά ότι μπορεί κανείς ακόμα να βγει από τα δύσκολα. Και μάλιστα χωρίς νέες θυσίες. Για να κρατηθούμε στην ανάκαμψη, που τώρα πια κινδυνεύει…
Γι’ αυτό παλεύουμε. Για να μην πάνε χαμένες οι θυσίες που έγιναν. Και να βγει η Ελλάδα σύντομα από την κρίση και οριστικά από τα μνημόνια.
Για να προχωρήσει και να ολοκληρωθεί αυτή η προσπάθεια ανόρθωσης της Ελλάδας, η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι απαραίτητη. Αληθινή και βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς υγιή και δυναμική Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρξει. Μαζί θα δώσουμε τη μάχη για να κρατήσουμε τον τόπο σε τροχιά ανάπτυξης και στο δρόμο εξόδου από την κρίση.
Βέβαια, αυτό χρειάζεται αλλαγή πολιτικής. Ή μάλλον χρειάζεται πολιτικό σχέδιο που αυτή τη στιγμή δεν υφίσταται. Όχι επικοινωνιακά πυροτεχνήματα! Όχι ψέματα και ψέματα και ξανά νέα ψέματα. Όχι επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Όχι αντιφάσεις, φαιδρότητες πολλές φορές, που διασύρουν τη χώρα και την απομονώνουν από παντού.
Δεν ζητώ από κανέναν πλέον «να κυβερνήσει». Γιατί έγινε σαφές ότι δεν μπορούν να κυβερνήσουν. Τους ζητάμε να καταλάβουν το λάθος τους, που πολλοί έχουν αρχίσει να το καταλαβαίνουν και να βοηθήσουν όλοι να το διορθώσουμε. Κι αν το καταλάβουν, θα τους βοηθήσουμε. Αλλά αν πάνε τη χώρα στα βράχια, όπως κάνουν ως τώρα, δεν πρόκειται να το επιτρέψουμε.
Δεν πήραν καμία εντολή να καταστρέψουν τη χώρα. Κι αν συνειδητοποιούν σήμερα ότι όσα είπαν δεν γίνονται, ας βοηθήσουν να βγει η χώρα από τα αδιέξοδα στα οποία την οδήγησαν. Γιατί ο λαός καταλαβαίνει κάθε μέρα ότι τον κορόιδεψαν. Και δεν το συγχωρεί.
Εγώ ήδη κάνω ό,τι μπορώ. Και δημόσια διακηρύσσω ότι πρέπει, για παράδειγμα, να δοθούν εκείνα τα 1.9 δισεκατομμύρια από τα κέρδη της ΕΚΤ από τη διακράτηση ελληνικών ομολόγων, και στους Ευρωπαίους πήγα και ζήτησα να στηρίξουν την Ελλάδα ανεξαρτήτως κυβέρνησης. Θυμάστε εσείς εκείνοι να μας στήριξαν ποτέ στο παραμικρό; Όχι βέβαια! Αλλά εμείς έχουμε υπέρτατο κριτήριο το συμφέρον της Πατρίδας.
Γι’ αυτό βοηθούμε τώρα. Όχι την κυβέρνηση, τη χώρα μας, αυτή στηρίζουμε, ακόμα κι αν εκείνοι μας υπονόμευαν σε κάθε μας βήμα.
Αλλά, για τον ίδιο ακριβώς λόγο, δεν πρόκειται να χαριστούμε, αν πάνε τη χώρα στα βράχια.
Γιατί η Πατρίδα αυτή δεν ανήκει σε κανένα κόμμα. Σε καμία παράταξη. Είναι ολωνών μας. Και κυρίως είναι των παιδιών μας!
Όσοι νομίζουν ότι με ψέματα μπορούν να την πάνε στα βράχια, κάνουν λάθος. Τους καλούμε να διορθώσουμε όλοι μαζί το λάθος τους. Και θα το διορθώσουμε μαζί τους, αμέσως. Γιατί ο λογαριασμός ήδη ανεβαίνει επικίνδυνα.
Γιατί αλλιώς, αν δεν το κάνουν, ο λαός και θα τους παραμερίσει και θα τους τιμωρήσει, όπως τους αξίζει…
Σας ευχαριστώ.