Χαιρετισμός του Γραμματέα της Κ.Ε του ΣΥΡΙΖΑ Τάσου Κορωνάκη στο Συνέδριο της ΚΕΔΕ
«Χρειάζεται να χτίσουμε μια νέα σχέση των κομμάτων
με την Τοπική Αυτοδιοίκηση
Ο ΣΥΡΙΖΑ εγγυάται μεγάλες τομές, ο ΣΥΡΙΖΑ εγγυάται σταθερότητα την επόμενη περίοδο, είμαστε σε μια δύσκολη αλλά συναρπαστικά προκλητική περίοδο. Καλούμαστε όλοι να αναμετρηθούμε με τους εαυτούς μας…»
“Κύριοι και κυρίες του Προεδρείου, κύριοι και κυρίες Σύνεδροι και προσκεκλημένοι,
Σκεφτόμουν πριν έρθω στο Συνέδριό σας τι θα μπορούσε να είναι συμβολή στον προβληματισμό που θα αναπτυχθεί τις επόμενες μέρες εδώ.
Είχα μερικές εύκολες επιλογές. Θα μπορούσα να έρθω να βγάλω έναν πύρινο λόγο για τα προβλήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για τις περικοπές πόρων, για τις πολιτικές ευθύνες πώς φτάσαμε μέχρι εδώ, να σηκώσω τους τόνους, μπορεί να έβγαζα και κανέναν τίτλο σε καμιά είδηση.
Θα μπορούσα να έρθω να μιλήσω για την εθνική προσπάθεια διαπραγμάτευσης που κάνει η νέα κυβέρνηση, για πρώτη φορά, και για αυτό τη στηρίζει η ελληνική κοινωνία.
Και θα μπορούσα να ψάξω να βρω εσωτερικούς εχθρούς, όπως έκαναν άλλοι τα προηγούμενα χρόνια. Να βρουν τον απόλυτο κίνδυνο, το άκρο, τον εχθρό της πατρίδας.
Δεν θα το κάνω. Δεν βοηθά πουθενά. Τέτοιοι λόγοι σ΄ ένα Συνέδριο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση μας γυρίζουν προς τα πίσω, δεν μας πάνε μπροστά. Δεν είναι ευκαιρία τα Συνέδρια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για κομματική αντιπαράθεση. Έχουμε πεδία και χώρους για να την κάνουμε αυτή την αντιπαράθεση. Πρέπει να σεβόμαστε την ουσία του θεσμού, την ουσία της αυτονομίας, τα μεγάλα προβλήματα που έχει ο θεσμός, αν θέλουμε να μιλάμε στα σοβαρά για αυτονομία και για ένα νέο ξεκίνημα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Θα έλεγα ότι πρώτα από όλα χρειάζεται να χτίσουμε μια νέα σχέση των κομμάτων με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πολλές φορές αντιμετωπίζουμε δύο άκρα. Ή μιλάμε μόνο με βάση την κομματική μας τοποθέτηση ή αποχρωματίζουμε τα προβλήματα μιλώντας τεχνοκρατικά σαν να μην υπάρχουν πραγματικά αντιθέσεις, σαν να μην υπάρχουν πραγματικά διαφορετικές απόψεις για τη λύση του κάθε προβλήματος.
Πρέπει να αποφύγουμε και τους δύο κινδύνους. Νομίζω αυτή η νέα σχέση μόνο στην ειλικρίνεια μπορεί να βασιστεί. Και εγώ ήρθα εδώ να σας μιλήσω καθαρά και έντιμα.
Θέλω να σας πω πως θεωρούμε, ότι δεν μπορεί τα προηγούμενα χρόνια να μειώθηκαν βάναυσα οι πόροι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να υποβαθμίστηκε ο θεσμός, να υποστήκαμε παρεμβάσεις τύπου Φούχτελ και σήμερα να εντοπίζουμε τον κίνδυνο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση από τις κινήσεις ανάγκης της νέας κυβέρνησης.
Ας μην κρυβόμαστε προσχηματικά πίσω από την αυτονομία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, γιατί ίσως τότε ξεπροβάλλει στα μάτια της κοινωνίας ένα από τα βασικά προβλήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που ήταν οι μικροκομματικές συγκρούσεις, ο παλαιοκομματισμός ως αντίληψη, η Τοπική Αυτοδιοίκηση ως φέουδο των κομμάτων, που χρησιμοποιείται είτε ως κυβερνητικός, είτε ως αντιπολιτευτικός μηχανισμός. Όχι, δεν θέλουμε μια τέτοια Τοπική Αυτοδιοίκηση. Θέλουμε μια ελεύθερη, κριτική Τοπική Αυτοδιοίκηση, που θα ελέγχει, θα επιτίθεται στην κυβέρνηση όπου διαφωνεί μαζί της, αλλά θα το κάνει γιατί η ίδια το πιστεύει και όχι για άλλους λόγους.
Δεν θέλω να μπω στο σημερινό Συνέδριό σας στη θέση του κυβερνητικού, δεν είμαι εξάλλου. Είναι εδώ άλλωστε και ο αρμόδιος Υπουργός, που θα μιλήσει - είμαι σίγουρος - με ευθύτητα πάνω στα προβλήματα. Ούτε όμως παριστάνω τον ειδικό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Είθισται πολλές φορές σε Συνέδρια τέτοιου τύπου, αν θες να κάνεις τη διαφορά, να αρχίσεις να λες αρκτικόλεξα, σύγχρονες ευρωπαϊκές πολιτικές, προγράμματα, μέτρα, προϋπολογισμούς. Επικρατεί όμως συνήθως η τεχνοκρατική γλώσσα και δεν συζητάμε την ουσία της πολιτικής. Φαντάζομαι από έναν εκπρόσωπο κόμματος κάτι τέτοιο θα θέλατε.
Βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή, η οποία μας καλεί να δούμε τα πράγματα με καθαρή, καινούργια και ουσιαστική ματιά. Και σε αυτό θα προσπαθήσω να συμβάλλω με κάποιες παρατηρήσεις, που ελπίζω να είναι γόνιμες στον προβληματισμό σας τις επόμενες μέρες.
Ξεκινάω από κάτι ίσως ασυνήθιστο. Πρέπει να τονίσω, ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι αντρική υπόθεση και το σημερινό Προεδρείο πρέπει να μας προβληματίσει, γιατί είναι τόσο μικρή η παρουσία των γυναικών. Των γυναικών που είναι πρώτες στη γειτονιά, στο να αναδείξουν τα προβλήματα, στο να συμμετέχουν στο να βρεθεί λύση, αλλά συνήθως τις έχουμε φορτώσει με πολύ παραπάνω βάρη και τις αποτρέπουμε τεχνητά από την επιλογή της πολιτικής διεκδίκησης και στο θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η δεύτερη παρατήρησή μου έχει να κάνει με την περίοδο που βρισκόμαστε. Από τις 25 Γενάρη υπάρχει μια καθαρή επιλογή του λαού, ο τόπος να μπει σε μια νέα εποχή. Αποτελεί επιλογή του λαού η οικοδόμηση ενός καινούργιου κράτους που θα κλείνει οριστικά τους λογαριασμούς του με το χθες. Εμείς θέλουμε ο λαός να έχει υψηλές προσδοκίες από εμάς και να κριθούμε από αυτές, όσο δύσκολη κι αν είναι η περίοδος.
Θα μπορούσα να πω, ότι όσα έγιναν στο παρελθόν και μας έφεραν στη σημερινή δύσκολη κατάσταση, δεν είναι κάτι που πρέπει να μας κάνει περήφανους. Πρέπει λοιπόν να δώσουμε τη μάχη, να δικαιώσουμε το λαό για αυτή του την επιλογή. Γιατί είναι μια πορεία που δεν πρέπει να έχει επιστροφή. Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να σταματήσουμε μια δυναμική πορεία προς το μέλλον. Όσο πιο σύντομα κατανοήσουμε όλοι μας τους διαφορετικούς μας και διακριτούς ρόλους σε αυτή την πορεία, τόσο πιο εύκολος θα είναι αυτός ο δρόμος.
Δεν θα τα καταφέρουμε, αν ακολουθήσουμε διαφορετικές ταχύτητες, αφήσουμε κάποιους πίσω, δεν τοποθετούμαστε επί της ουσίας και διαχωριζόμαστε με βάση το χθες.
Έχουμε πράγματι να διορθώσουμε πολλά και να δούμε τα γεγονότα μέσα στα μάτια. Θα ήμουν υποκριτικός αν σας έλεγα, ότι δεν έχω πολλά να αναφέρω και για την Τοπική Αυτοδιοίκηση τα προηγούμενα χρόνια. Χωρίς να υποτιμώ την προσφορά κανενός. Δεν έφταιξαν όμως μόνο οι πόροι και οι θεσμικές περιορίσεις το προηγούμενο διάστημα. Έφταιξαν κατά τη γνώμη μας και οι προτεραιότητες, γιατί Τοπική Αυτοδιοίκηση, για παράδειγμα, χωρίς απόλυτο σεβασμό και προστασία των εργαζομένων, δεν γίνεται. Πρώτη προτεραιότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα έπρεπε να είναι όλο το προηγούμενο διάστημα η μάχη για να μην απολυθούν οι εργαζόμενοι, για να μη μειωθούν οι μισθοί τους, για να μη φτάσουν στη σημερινή κατάσταση που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο έργο τους. Γιατί θέλουμε Δήμους χωρίς προσωπικό που οι ανάγκες λειτουργίας και εξυπηρέτησης των πολιτών θα γίνονται μέσα από συμβάσεις με ιδιωτικές εταιρείες; Θέλουμε Δήμους χωρίς Υπηρεσίες, αλλά τα πάντα να επιτελούνται μέσα από πανάκριβες και κάποιες φορές αδιαφανείς διαδικασίες; Εδώ είναι πολιτική αντιπαράθεση.
Όχι, εμείς δεν θέλουμε Δήμους που θα περιστέλλουν τις κοινωνικές δαπάνες, αλλά θα διατηρούν εκατομμύρια για προγραμματικές συμβάσεις με τις Δημοτικές Επιχειρήσεις, που καμιά φορά τα αντικείμενά τους είναι μάλλον αμφισβητούμενα.
Δεν θέλουμε Δήμους χωρίς προσωπικό στους Παιδικούς Σταθμούς, χωρίς Βοήθεια στο Σπίτι, αλλά με υπέρογκες εργολαβίες για έργα αμφιβόλου αποτελεσματικότητας. Δεν θέλουμε Δήμους ακριβούς στα πίτουρα και φτηνούς στο αλεύρι. Και αυτή την Τοπική Αυτοδιοίκηση θα πρέπει να τη φτιάξουμε από την αρχή.
Η κυβέρνηση προχωρά. Ο Υπουργός θα μιλήσει αναλυτικά. Εγώ το μόνο που θέλω να πω είναι, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι στην πρώτη γραμμή για να διεκδικήσει έναν ειλικρινή και ανοιχτό διάλογο με την κοινωνία συμμέτοχη. Αυτός ο διάλογος όμως θα έχει βάσεις. Πρέπει να κάνουμε μια αρχική αποτίμηση του Καλλικράτη. Βοήθησε ή ήταν ένα καταστροφικό πλαίσιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση; Όχι μόνο θα έλεγα για τη χωρική συγκρότηση των Δήμων. Έφτιαξε ή δεν έφτιαξε ένα δημαρχοκεντρικό μοντέλο μικρής κοινωνικής συμμετοχής, άρα προβληματικό ως προς τη δημοκρατία; Δημιούργησε υδροκεφαλισμούς και άνοιξε την πόρτα στα μνημόνια και στις περικοπές ή όχι; Νομίζω ο συνδυασμός Καλλικράτη και μνημονίων, ήταν καταστροφικός για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Σήμερα θα πρέπει να δουλέψουμε πολύ σκληρά για να αποκαταστήσουμε την χαμένη τιμή και το επίπεδο της αξιοπιστίας αυτού του θεσμού. Και για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να ανοιχτούμε ξανά στην κοινωνία.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει μια μεγάλη δυνατότητα. Μέσα στην κρίση, και η ίδια είδε την ανάγκη να παρέμβει και να κάνει κοινωνική πολιτική. Είδε όμως και πολλούς, χιλιάδες συνανθρώπους μας να ενεργοποιούνται σε δομές αλληλεγγύης, σε δομές υπεράσπισης του δημόσιου και ελεύθερου χώρου. Είδε κοινωνικές συλλογικότητες, συνεταιρισμούς, νέους επιστήμονες, να προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους. Υπάρχει ένα ενεργό δυναμικό χιλιάδων ευαίσθητων, ανήσυχων, σπουδαγμένων ανθρώπων εκεί έξω, που πρέπει η Τοπική Αυτοδιοίκηση να έρθει σε επαφή μαζί τους και να είναι ο βασικός τους σύμμαχος. Συνελεύσεις της γειτονιάς, Συμβούλια Νέων, συμβουλευτικά σχήματα δίπλα στο Δημοτικό Συμβούλιο, που θα συντόνιζαν για παράδειγμα τις δράσεις της αλληλεγγύης και θα έβαζαν σε έναν διάλογο το Κοινωνικό Παντοπωλείο του Δήμου ή το Κοινωνικό Ιατρείο. Μαζί με τη δομή των πολιτών και μαζί με την Εκκλησία, που θα κατέγραφαν τις ανάγκες και θα μπορούσαν να παρέμβουν πιο αποτελεσματικά.
Πρέπει να σκεφτούμε νέους τρόπους. Πρέπει να φύγουμε από τις εκδηλώσεις βιτρίνας που απλά παρουσιάζουμε το πρόγραμμά μας σε γυαλιστερά illustration χαρτιά και να πάμε σε ουσιαστικές παρεμβάσεις στην παιδεία, τον πολιτισμό, την τέχνη, με τη συμμετοχή των πολιτών.
Κατανοώ το άγχος των περισσότερων. Κατανοώ το άγχος τι θα γίνει με τα χρηματοδοτικά προγράμματα, το νέο ΕΣΠΑ. Δεν θα σας απαντήσω ως ειδικός. Θα σας πω, ότι οφείλουμε να κάνουμε τα πάντα να μην χαθούν πόροι. Να γίνει σωστά και δίκαια η κατανομή τους. Αλλά σίγουρα να μην επικρατήσουν λογικές του χθες, που όλοι αυτοί οι πόροι, όσους καταφέρνετε να απορροφήσετε, να μην πηγαίνουν σε έργα και δράσεις που δεν δημιουργούν συνέργειες, που δεν απαντούν στα προβλήματα, που δεν δίνουν προοπτική ανάπτυξης.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ, η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελεί ουσιαστικό πυλώνα για την διοικητική ανασυγκρότηση, την επαναφορά του κοινωνικού κράτους, την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Σήμερα είναι μια στιγμή τομών. Χρειάζεται επινοητικότητα, χρειάζεται σταθερότητα, χρειάζεται να γράψουμε ένα καινούργιο βιβλίο για ένα νέο μοντέλο δομής, λειτουργίας και ανάπτυξης, που θα έχει στο κέντρο τις ανάγκες των πολλών.
Θέλουμε λοιπόν να φτιάξουμε μία Αυτοδιοίκηση, ένα δημόσιο χώρο, που θα είναι ανθρώπινος και ζωντανός.
Καλά όλα αυτά, θα αναρωτηθεί κανείς. Και ποια είναι η πραγματικότητα όμως στη χώρα σήμερα; Τι είναι αυτά που μας λέει ο ομιλητής του ΣΥΡΙΖΑ;
Η πραγματικότητα είναι ότι ο τόπος έχει μία κυβέρνηση που υπερασπίζεται με κάθε τρόπο τα δικαιώματα του λαού και κάνει μια πρωτόγνωρη διαπραγμάτευση και για αυτό έχει την κοινωνία δίπλα της. Αυτή η κυβέρνηση σε ένα δυσχερές, εχθρικό περιβάλλον, καταφέρνει πολλά. Έχει να αντιμετωπίσει δανειστές, έχει να αντιμετωπίσει και ένα κατεστημένο διαπλοκής στη χώρα. Θα ήταν άδικο για τον θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σώνει και καλά να πάρει θέση υπέρ ή ενάντια, με την κυβέρνηση ή κατά της κυβέρνησης, μαζί με όσους μάχονται λυσσαλέα την προσπάθεια που κάνει για την κοινωνική σωτηρία.
Η σοβαρότητα της κατάστασης απαιτεί μια νέα στάση από όλους μας. Οι πολίτες γνωρίζουν και κατανοούν. Πήρατε πρόσφατα αποφάσεις κατά της πράξης νομοθετικού περιεχομένου για τα ταμειακά διαθέσιμα. Δημοκρατικό σας δικαίωμα στα συλλογικά σας Όργανα. Σήμερα, μετά τη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό, μετά την τροπολογία που ήδη πέρασε, νομίζω θα ήταν ασύμβατη η επιμονή σας σε αυτό το θέμα.
Κανένας θεσμός δεν θα καταφέρει να είναι ουσιαστικός και αποτελεσματικός, αν αποστεωθεί από την κοινωνική του υπόσταση. Τώρα χρειάζεται να δώσουμε μια μεγάλη μάχη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ εγγυάται μεγάλες τομές, ο ΣΥΡΙΖΑ εγγυάται σταθερότητα την επόμενη περίοδο, είμαστε σε μια δύσκολη αλλά συναρπαστικά προκλητική περίοδο. Καλούμαστε όλοι να αναμετρηθούμε με τους εαυτούς μας. Ήρθε η ώρα για να αλλάξουμε και το πολιτικό σύστημα και την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Εύχομαι από καρδιάς οι εργασίες σας να συμβάλουν στο κοινό σχέδιο για την έξοδο από την κρίση, με την κοινωνία και τους εργαζόμενους όρθιους. Για μια σταθερή πορεία της χώρας προς την ανάπτυξη. Και μόνο αν γίνει ξανά η Τοπική Αυτοδιοίκηση ένας γνήσιος, λαϊκός, αυτόνομος, δημοκρατικός θεσμός, σε σύνδεση με τις ανάγκες της κοινωνίας, τότε έχουμε ελπίδα να τα καταφέρουμε όλοι μας.”
ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ, 07/05/2015