Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι,
Είμαι βαθύτατα συγκινημένος από την σημερινή σας παρουσία.
Ξεπέρασε και εδώ στο Ηράκλειο τις προσδοκίες μας.
Το μήνυμά σας, είναι καθαρό – είναι μήνυμα ελπίδας.
Το ίδιο μήνυμα έρχεται από παντού.
Όλοι αναζητάμε μια νέα αρχή.
Όλοι διψάμε και ελπίζουμε σε ένα καινούργιο ξεκίνημα.
Μια αναγέννηση του Κινήματός μας.
Που με τη σειρά του, θα συμβάλλει καθοριστικά στην αναγέννηση της χώρας.
Το γνωρίζω.
Το ίδιο αισθάνομαι και εγώ.
Και θα υπηρετήσω αυτή την προσδοκία όσο πιο σωστά και ενωτικά μπορώ, έχοντας συνείδηση της ιστορίας, της πορείας, της ευθύνης που μου αναλογεί.
Τι σημαίνει όμως, νέα αρχή, νέο ξεκίνημα;
Σημαίνει ότι η πορεία μας, δεν μπορεί παρά να εδράζεται σε στέρεες βάσεις.
Και δεν υπάρχει στέρεη βάση χωρίς αλήθειες, χωρίς αξίες και χωρίς αυτούς που θα τις υπηρετούν.
Αλήθειες για το χτες και το σήμερα,
και αξίες που θα μας συντροφεύουν – όλους όσοι είμαστε αποφασισμένοι-, στην πορεία μας προς το αύριο.
Αν υπηρετούμε αλήθειες και αξίες, έχουμε τα όπλα που χρειάζεται η Ελλάδα και το Κίνημά μας.
Χωρίς αυτά, θα βολοδέρνουμε – θα πορευόμαστε χωρίς πυξίδα από κρίση σε κρίση.
Να πούμε λοιπόν πρώτα μερικές μόνο αλήθειες;
Για αυτά που έγιναν;
Για αυτά που ζήσαμε;
Θυμάστε τι έλεγαν όλοι αυτοί που μας κατηγορούσαν το 2010;
Δεν τους βόλευε η αλήθεια.
Δεν τους βόλευε η πραγματικότητα, τα συγκεκριμένα στοιχεία.
Όχι.
Και αφού δεν τους βόλευε η αλήθεια, με τι δηλητηρίασαν την κοινή γνώμη, όλοι τους, δεξιοί και δήθεν αριστεροί;
Με συνομωσίες.
Μύθους, άρνηση πραγματικότητας και απόλυτο ανορθολογισμό.
Ανορθολογισμός, που εξέθρεψε το μίσος.
Μίσος, που εξέθρεψε τον χρυσαυγιτισμό.
Πού είναι σήμερα όλοι αυτοί που έλεγαν ότι φουσκώσαμε δήθεν επίτηδες το έλλειμμα του 2009;
Γιατί δεν πάνε να το πούνε σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
Γιατί τώρα υπογράφουν ότι τελικά το έλλειμμα ήταν όσο έλεγε η Eurostat και εμείς από το 2010;
Πού είναι σήμερα όλοι αυτοί που έλεγαν ότι, αρνηθήκαμε δήθεν, δεκάδες δισεκατομμύρια που θα μας έδιναν τζάμπα διάφοροι;
Γιατί δεν τα φέρνουν τώρα;
Γιατί εξαφανίστηκαν όλοι αυτοί που τα έλεγαν μετά από το δράμα που έζησαν τα αδέρφια μας στην Κύπρο πέρσι;
Και πού είναι σήμερα όλοι αυτοί που έλεγαν ότι δεν διαπραγματευτήκαμε τίποτα το 2010;
Για να θυμηθούμε λίγο τις συνθήκες του 2010:
Άγνωστο το τελικό μέγεθος του τεράστιου ελλείμματος αλλά και της ύφεσης.
Αξιοπιστία στα τάρταρα, από τις στατιστικές αλχημείες αυτών που έφυγαν τρέχοντας.
Αγορές και αναλυτές να προβλέπουν χρεοκοπία.
Μια Ευρωπαϊκή Ένωση φοβισμένη, επιφυλακτική και άτολμη μετά το κραχ του 2008.
Κανένας μηχανισμός, καμία προετοιμασία.
Δεν ήθελαν καν να αγγίξουν το πρόβλημα.
Έλεγαν «οι αγορές θα λύσουν το πρόβλημά σας».
Άλλοι φοβόντουσαν μήπως και «κολλήσουν» από το πρόβλημα της Ελλάδας.
Τι θα έκαναν λοιπόν το 2010, αυτοί που σήμερα, σε πολύ καλύτερες συνθήκες, πνίγονται σε μια κουταλιά νερό των διεθνών αγορών;
Ούτε μία ώρα δεν θα άντεχαν στη θέση της δικής μας Κυβέρνησης – του Κινήματός μας.
Ούτε μία ώρα.
Τώρα αντιλαμβάνονται όλοι τι σήμαινε, σε εκείνες τις συνθήκες,
να βρούμε 110 δισεκατομμύρια για να συνεχίσει να λειτουργεί το δημόσιο,
όταν οι αγορές δεν μας δάνειζαν ούτε κάλπικη λύρα χωρίς ληστρικά επιτόκια.
Τώρα αντιλαμβάνονται όλοι τι σήμαινε να πείσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να φτιάξει από το μηδέν και σε χρόνο ρεκόρ ένα δίχτυ ασφαλείας για την Ελλάδα.
Τώρα αντιλαμβάνονται τι σήμαινε να παλεύουμε για τα αυτονόητα απέναντι σε μία συντηρητική μυωπική Ευρώπη, που ήθελε να μας τιμωρήσει για αυτά που έκαναν οι προηγούμενοι.
Και ίσως να αντιλαμβάνονται που θα ήταν η Ελλάδα, ο Ελληνισμός, μετά από μια χρεοκοπία – και σε μια γειτονιά με συνεχείς και εντεινόμενους γεωπολιτικούς σεισμούς.
Έτσι, αυτοί που έσκιζαν το Μνημόνιο στα λόγια, έμειναν στα λόγια.
Αυτοί που το καταργούσαν μονομιάς στα λόγια, έμειναν και θα μείνουν και αυτοί στα λόγια.
Και όσοι θα διέγραφαν μονομερώς το χρέος, τα μόνα που διέγραψαν ήταν αυτά που έλεγαν.
Σήμερα και οι μεν και οι δε, στέκονται αμήχανοι μπροστά σε όσα συμβαίνουν – και ρίχνει ο ένας στον άλλον την ευθύνη.
Άλλοι ανακαλύπτουν τη σημασία της προστασίας και των χαμηλών επιτοκίων του Προγράμματος το οποίο θα έσκιζαν,
άλλοι φοβούνται μην τελειώσει το Πρόγραμμα και δεν έχουν λόγο ύπαρξης!
Αλλά ακόμη και τώρα, όταν αποκαλύπτεται η αλήθεια, θα έχετε παρατηρήσει πόσο ιδρώνουν κάποιοι για να την κρύψουν.
Στα χαμηλά πέρασε η Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πριν λίγους μήνες για τα Προγράμματα Στήριξης και την Τρόικα, μία έκθεση -πραγματικός κόλαφος για κάθε μύθο που καλλιεργήθηκε στην Ελλάδα εναντίον μας.
Έκθεση που μιλούσε για στατιστική απάτη της κυβέρνησης πριν από τις εκλογές του 2009.
Στα χαμηλά και κάθε δήλωση, από όπου και αν προέρχεται, είτε του Van Rompuy, είτε του Trichet, είτε του Juncker είτε του Ackermann, που επιβεβαιώνει όλα όσα πραγματικά συνέβαιναν.
Όλα στα χαμηλά, ενίοτε και διαστρεβλωμένα.
Η αλήθεια όμως είναι επίμονη, και μην αμφιβάλλει κανείς:
Όταν κάποια στιγμή διαβούμε τον κάβο, αυτό θα οφείλεται στις θυσίες των Ελλήνων και σε αυτό το Κίνημα.
Στο Κίνημα που δεν το έβαλε στα πόδια, όταν οι άλλοι πηδούσαν από το καράβι.
Στο Κίνημα που δεν οχυρώθηκε πίσω από την άρνηση των άλλων για να κάνει το καθήκον του απέναντι στην Πατρίδα.
Πού την κρίσιμη στιγμή ήταν εκεί για την Πατρίδα.
Ακόμα κι αν μερικοί στο Κίνημά μας δυσκολεύονται να το αναγνωρίσουν.
Ή ντρέπονται να το υπερασπιστούν.
Και αφήνουν αυτούς που μας λοιδωρούσαν να καρπώνονται τον δικό μας αγώνα.
Αλλά το θέμα, δεν είναι η δικαίωσή μας.
Ποτέ δεν ήταν.
Ούτε όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου εξέφρασε με τον Ανένδοτο Αγώνα τον πόθο του Ελληνικού λαού για Δημοκρατία.
Ούτε όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου, με μια χούφτα συνεργάτες, όπως ο αγέρωχος Γιάννης Χαραλαμπόπουλος, ξεκινούσαν για να εκφράσουν τον πόθο του λαού για Αλλαγή.
Το θέμα δεν ήταν, δεν είναι, η προσωπική δικαίωση.
Το θέμα είναι να σταθεί η χώρα περήφανα στα πόδια της, κι ας μην έρθει η δικαίωση αυτή ποτέ.
Γιατί το ΠΑΣΟΚ ιδρύθηκε για να υπηρετεί την πατρίδα, όχι η πατρίδα το ΠΑΣΟΚ.
Αλλά, για να έλθουμε τώρα σε μερικές αλήθειες του σήμερα:
Πότε θα σταθεί η πατρίδα στα πόδια της;
Όταν βγει από το Μνημόνιο;
Λάθος. Μέγα λάθος.
Η πατρίδα θα σταθεί γερά στα πόδια της, όταν θα είμαστε σίγουροι ότι δεν θα χρειαστεί ποτέ ξανά Μνημόνιο.
Το έχω πει δεκάδες φορές:
Το πρόβλημα της χώρας δεν ήταν το Μνημόνιο – δεν γεννήθηκε το 2010.
Το πρόβλημα της χώρας ήταν το πελατειακό πάρτι σε βάρος της, σε βάρος των Ελλήνων, μέχρι το 2009.
Γιατί κάποιοι δεν θέλουν να το καταλάβουν αυτό;
- Και είναι αρκετοί. Δεξιά και αριστερά.
Επειδή έχτισαν καριέρες, ποσοστά και αξιώματα πάνω στην αντιμνημονιακή υστερία.
Το να αποδεχτούν την αλήθεια, ότι τελικά το πρόβλημα ήταν όσα έγιναν μέχρι το 2009, ακυρώνει όσα έλεγαν.
Δεν τους βολεύει.
Δεν το θέλουν.
Για αυτό τους ακούμε να μιλάνε για επιστροφή της Ελλάδας στην «ομαλότητα» μετά από την «περιπέτεια του Μνημονίου» – και την ταυτίζουν με μια δήθεν «κανονικότητα».
Τους ακούμε να μιλούν για τη «Μεταμνημονιακή Ελλάδα» και να αναπολούν το 2009.
Απαντώ: Δεν υπάρχει καμία τέτοια «κανονικότητα» στην οποία πρέπει να επιστρέψουμε.
Καμία επιστροφή στα τερατώδη ελλείμματα, τα αισχρά μαγειρέματα, το ρουσφετολογικά προνόμια για τους ισχυρούς και ημέτερους, που είχαν γονατίσει το δημόσιο και μέχρι σήμερα γονατίζουν τον φορολογούμενο.
Καμία επιστροφή σε όσα δημιούργησαν τη φούσκα του 2009 – αυτό το έγκλημα σε βάρος της Ελλάδας και των παιδιών της, που εμπόδισε να ανθίσει μια παραγωγική Ελλάδα και έφερε τη μάστιγα της ανεργίας.
Ναι, θα ήταν έγκλημα, μετά από τόσες θυσίες, να επιστρέψουμε σε μια κατάσταση, όπου θα κυριαρχεί η δήθεν “κανονικότητα” του 2009.
Αντί για πολίτες που υπηρετούνται από θεσμούς, να έχουμε πελάτες που ψάχνουν «προστάτες».
Προστάτες στο κράτος, στο δήμο, στο συνδικάτο, κομματάρχη στη βουλή και το κόμμα, τον «δικό» μας στο ΣΔΟΕ, στην τράπεζα ή στα μίντια, για να κάνουμε την «δουλειά» μας – και πάει λέγοντας.
Αυτό θέλουμε μετά από όσα περάσαμε;
Ο πελατειακός καπιταλισμός, δεν είναι ελληνική πατέντα.
Λαοί, όπως και ο Ελληνικός, όταν λειτουργούν σε συνθήκες ευνομίας, δικαίου και αξιοκρατίας, μεγαλουργούν, κάνουν θαύματα.
Όπως και ο Ελληνισμός της διασποράς.
Αν δεν φτιάξουμε κράτος, θεσμούς που θα προστατεύουν το συλλογικό μας καλό, θα είμαστε πάντα ευάλωτοι σε τρόϊκες και νέα μνημόνια.
Θα μένουν ορθάνοιχτες οι πόρτες στην κακοδιαχείριση, στην σπατάλη του κοινού μας πλούτου και εντέλει σε μια νέα κρίση – μόνο που αυτή τη φορά θα είναι πραγματική τραγωδία.
Θα το επαναλάβω με όλη τη δύναμη της ψυχής μου: η οριστική σωτηρία της χώρας απαιτεί την οριστική και εκ βάθρων αλλαγή της χώρας.
Για αυτό και απέναντι στην αριστερή και δεξιά συντήρηση, τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος,
που μιλάνε για τη «Μεταμνημονιακή Ελλάδα» και διαγωνίζονται σε μία δήθεν φιλολαϊκή ρητορική,
εγώ συντάσσομαι με όλους εκείνους τους προοδευτικούς πολίτες που θέλουν να μιλήσουν και να αγωνιστούν, να δουλέψουν, για την απελευθερωμένη «Μεταπελατειακή Ελλάδα»!
Γιατί από το Μνημόνιο, αργά ή γρήγορα, θα βγούμε.
Αλλά η «έξοδος» που έχει σημασία, αν δεν θέλουμε να κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας, είναι μία:
Η «έξοδος» από όσα μας οδήγησαν στο Μνημόνιο.
Η «έξοδος» από την πελατειακή νοοτροπία.
Το ξερίζωμα της ρίζας του κακού.
Αυτές είναι οι αλήθειες που χρειάζεται η χώρα.
Φίλες και φίλοι,
έχω γυρίσει τον κόσμο όλο τα τελευταία χρόνια, μιλώντας και προωθώντας την Ελλάδα μας.
Παντού στον κόσμο να ξέρετε, γίνεται μία μάχη.
Αλλού αιματηρή, αλλού πολιτική, αλλά παντού σκληρή.
Από την Ευρώπη μέχρι την Μέση Ανατολή, από την Wall Street μέχρι το Hong Kong.
Είναι μια μάχη μεταξύ αυτών που θέλουν μια κοινωνία αξιών, και αυτών που θέλουν απλά την εξουσία.
Αυτών που θέλουν να αποκεντρώσουν δυνατότητες και αυτών που θέλουν να συγκεντρώσουν πλούτο και δύναμη.
Είναι μια μάχη μεταξύ αυτών που θέλουν την ισχύ του δικαίου και αυτών που απλά θέλουν να επιβάλουν το δίκιο του ισχυρού.
Αν επικρατήσει το δίκιο του ισχυρού και της ανισότητας, η ανθρωπότητα θα υποφέρει.
Πολύ περισσότερο ο αδύναμος, ο νοικοκύρης, ο μέσος πολίτης.
Και αυτή η πανανθρώπινη μάχη δίνεται και στην Ελλάδα.
Αν κάτι μας διδάσκει η ιστορία που εκτίθεται στην Έκθεση αυτή, είναι πόσο σημαντικές είναι οι πράξεις μας να καθοδηγούνται από το όραμα μιας κοινωνίας δικαίου.
Από αρχές και αξίες της δημοκρατίας και του σοσιαλισμού που αποτελούν την διαχρονική σταθερά για το Κίνημά μας.
Ενώνοντας δυνάμεις – πραγματώνοντας ζωτικές αλλαγές, συλλογικά οράματα, σε μια κοινωνία αξιών που δεν αποκλείει κανέναν, σέβεται τον καθέναν και μας χωρά όλους.
Ρωτάνε πολλοί, κάθε μέρα και περισσότεροι:
Τι πρέπει να γίνει στην Ελλάδα;
Ποια η πορεία από εδώ και πέρα;
Απαντώ:
Ξεκινάμε με βάση τις προοδευτικές αξίες και αρχές μας.
Πυξίδα μας η Αλληλεγγύη, Διαφάνεια, Ευνομία, Ισότητα, Βιώσιμη Ευημερία και πάνω από όλα Δημοκρατία.
Αρχές και βάση για κοινωνική δικαιοσύνη, κράτος δικαίου.
Η πεμπτουσία για μας, είναι πολιτικές και θεσμοί που υπηρετούν τον άνθρωπο.
Είτε μιλάμε για το ρόλο των αγορών, είτε του κράτους, είτε των νέων τεχνολογιών, εμείς ως σοσιαλιστές βάζουμε στο επίκεντρο τον άνθρωπο.
Με προτεραιότητές ξεκάθαρες:
Δημόσιο για τον πολίτη,
Φορολογική Δικαιοσύνη,
Υγιής παραγωγή νέου πλούτου και δίκαιη αναδιανομή του,
Βιώσιμο σύστημα συντάξεων και σύστημα πρόνοιας,
Παιδεία της προκοπής, ανοιχτή στην ελεύθερη σκέψη, την έρευνα, την καινοτομία,
και πάνω από όλα,
Σύγχρονη λειτουργική, διάφανη, συμμετοχική Δημοκρατία.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό;
Σε ένα δύσκολο περιβάλλον, παγκόσμιο και περιφερειακό, πρέπει να παλέψουμε για τις αξίες μας, όπως πρέπει να σταθούμε και στα δικά μας πόδια.
Η Ελλάδα πρέπει – εάν θέλουμε να έχει δύναμη, ισχυρή φωνή, συμμετοχή στο διεθνές γίγνεσθαι και προοπτική – να επενδύσει στα δικά της συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Και αυτή η μάχη, δεν μπορεί να έχει χαμηλό πήχη.
Πρέπει να γίνουμε οι καλύτεροι – πρωταθλητές σε τομείς και ανάλογα με την περιφέρεια – που διαθέτουμε συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Επένδυση στην ποιότητα, την καινοτομία, την αξία προϊόντων και υπηρεσιών, την εξωστρέφεια.
Πάνω από όλα επένδυση στον άνθρωπο, τον νέο, την νέα, την γνώση.
Σε όλα αυτά, παρά τις τρομακτικές συνθήκες πίεσης, παρά τα λάθη που έγιναν, εμείς, το Κίνημά μας, κάναμε μία πολύ σοβαρή αρχή από τα τέλη του 2009.
Αρχή που αν είχε ξεκινήσει έστω λίγα χρόνια πριν, η Ελλάδα δεν θα χρειαζόταν ποτέ Μνημόνιο.
Αλλά ρωτώ:
Ακούτε κάτι συγκεκριμένο για όλα αυτά σήμερα;
Ακούτε κανέναν να μιλάει για αυτά σήμερα;
Εμείς, μέσα στις χειρότερες δυνατές συνθήκες, μέσα σε μόλις δύο χρόνια, ξεκινήσαμε πραγματική επανάσταση στο δημόσιο και στην Αυτοδιοίκηση: Διαύγεια, Καλλικράτης, αντικειμενικές προαγωγές στο δημόσιο, όλες οι προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ, μείωση όγκου δημοσίου, νέο πειθαρχικό δίκαιο, νόμος-σταθμός για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση.
Μία επανάσταση που καμία Τρόικα, κανένα Μνημόνιο, δεν μας τα επέβαλε.
Μας τα υπαγόρευσαν οι προοδευτικές μας αξίες.
Η σιγουριά ότι, αλλαγές, όπως η διαφάνεια, θα είναι βήμα μεγάλο για το δημόσιο, για ένα δημόσιο στην υπηρεσία του πολίτη.
Τώρα; Πού είναι αυτό το μεταρρυθμιστικό κύμα;
Γιατί από παντού καταγγέλλεται οπισθοδρόμηση;
Εμείς είχαμε πει ότι, το ζήτημα στη χώρα, πέρα από τη διαχείριση του χρέους του χθες, είναι να παράξουμε επιτέλους υγιώς νέο πλούτο.
Η Ελλάδα δεν έχει να ζηλέψει άλλους, αυτό το ξέρει καλά η Κρήτη, αν αξιοποιήσουμε τον πλούτο μας σωστά, χρηστά, παραγωγικά.
Πώς αλλιώς θα δημιουργήσουμε υγιώς πραγματική ανάπτυξη, αν δεν αποκτήσουμε έναν ιδιωτικό τομέα που δεν έχει ανάγκη το δημόσιο για να ζήσει;
Και πώς αλλιώς θα εξασφαλίσουμε δουλειές, δουλειές, και πάλι δουλειές, για τα παιδιά μας, αλλά δουλειές βιώσιμες και ποιοτικές;
Με κομματικά stage και θεσούλες στο δημόσιο;
Αυτή δεν ήταν η συνταγή που μας έφερε στο χείλος του γκρεμού;
Μεταξύ άλλων, είχαμε μιλήσει για την «Πράσινη Ανάπτυξη», δηλαδή την βιώσιμη αξιοποίηση της τελευταίας λέξης της τεχνολογίας, των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας και των φυσικών της πόρων.
Μαζί ξεκινήσαμε, μέσα στις χειρότερες δυνατές για τη χώρα συνθήκες, τα πρώτα βήματα για την αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπου της χώρας.
Με παρεμβάσεις από τη διανομή αγροτικής γης μέχρι τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και από τη διευκόλυνση της ζωής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέχρι και τον τουρισμό.
Κάναμε λάθη, ναι, αλλά δεν κάναμε το μεγαλύτερο: να μείνουμε αδρανείς.
Μας λοιδωρούσαν, θυμάστε για την «Πράσινη Ανάπτυξη», αν και σήμερα δεν υπάρχει Ινστιτούτο στον κόσμο που να μην υποστηρίζει ότι αυτός είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσει η χώρα.
Αλλά έστω ότι εμείς είχαμε λάθος, ακούτε κανέναν άλλο να μιλάει συγκροτημένα για το πώς θα παράξουμε πλούτο σε αυτή τη χώρα;
Ουδείς.
Εμείς, το κίνημά μας – κάναμε το 2010 τη μεγαλύτερη ως τότε μεταρρύθμιση στο Ασφαλιστικό για να γλυτώσουμε τα Ταμεία από την άμεση κατάρρευση και να διασφαλίσουμε το δικαίωμα στη σύνταξη και για τις επόμενες γενιές.
Ξεκινήσαμε την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, τις ηλεκτρονικές προμήθειες στα νοσοκομεία.
Από το 2010, αρχίσαμε να κυνηγάμε τη φοροδιαφυγή και τα μεγάλα φορολογικά παράσιτα που δεν άγγιζε κανείς.
Μαζί αλλάξαμε το θεσμικό πλαίσιο, φτιάξαμε νέους θεσμούς για την αντιμετώπιση του οικονομικού εγκλήματος, φορολογήσαμε τις off-shore, ανοίξαμε με πολύ κόπο τραπεζικούς λογαριασμούς.
Ζήτησα προσωπικά και ειλικρινά διακομματικό διάλογο για σταθερό φορολογικό σύστημα.
Αν τότε το είχαν αποδεχτεί, δεν θα φτάναμε σε λύσεις τύπου ΕΝΦΙΑ.
Από το 2010, μέσα στις χειρότερες δυνατές για τη χώρα συνθήκες, επιχειρήσαμε πρωτοφανή βήματα για να αποκτήσουν τα παιδιά μας επιτέλους Παιδεία της προκοπής, Παιδεία στο ύψος των προκλήσεων της σύγχρονης πραγματικότητας.
Με το Ψηφιακό Σχολείο, με τον νόμο-τομή για την τριτοβάθμια εκπαίδευση που ψηφίστηκε με πρωτοφανή πλειοψηφία στη Βουλή.
Όλα αυτά δεν μας τα επέβαλε κανείς.
Μόνο οι αξίες μας.
Θα μου πείτε λάθη δεν κάναμε;
Απαντώ: Πολλά. Πρώτος να το παραδεχθώ.
Είτε λόγω της απίστευτης πίεσης, είτε λόγω του πολύ περιορισμένου χρόνου, είτε λόγω και της δικής μας αδυναμίας να φτάσουμε όσο μακριά έπρεπε.
Τώρα όμως;
Ακούτε κανέναν να μιλάει για αυτά τώρα;
Πότε έγινε τα δυόμιση τελευταία χρόνια μία διεξοδική συζήτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο για την Παιδεία, για το πώς θα δημιουργήσουμε νέο πλούτο, για το ασφαλιστικό;
Πού είναι ο διακομματικός διάλογος για ένα σταθερό φορολογικό σύστημα;
Τα λέω αυτά γιατί πράγματι ανησυχώ.
Ελάχιστοι αποφασίζουν, ουδείς ενημερώνει και όλοι ψάχνουν ευκαιρίες για νέους κομματικούς διχασμούς, όταν το ζητούμενο είναι η στοιχειώδης εθνική συνεννόηση για να πάμε μπροστά.
Δεν μιλάει κανένας με κανέναν.
Αποκαλύπτεται ένας πραγματικός πολιτικός κίνδυνος: Μια βαθιά πόλωση.
Όλοι κυκλοφορούν με λυμένο το πολιτικό ζωνάρι, έτοιμοι για καυγά.
Και ο καυγάς, αυτό είναι το χειρότερο, είναι καυγάς της ατάκας.
Με απουσία της ουσίας.
Οπισθοδρόμηση παντού.
Όλοι ονειρεύονται και σχεδιάζουν συγκρούσεις για μικροκομματικές σκοπιμότητες και τη νομή εξουσίας,
αλλά κανείς συγκρούσεις που να οδηγούν στην διαμόρφωση μιας εθνικής ενότητας, μιας νέας συλλογικότητας, βάση αξιών, που να είναι ικανή να ανταποκριθεί στα πραγματικά διακυβεύματα που έχουμε μπροστά μας, στην Ελλάδα, την Ευρώπη.
Πριν λίγες μέρες ζητήθηκε ψήφος εμπιστοσύνης για την κυβέρνηση.
Έμεινε τίποτα συγκεκριμένο για τα ουσιαστικά ζητήματα που θα έπρεπε να απασχολούν τον δημόσιο διάλογο;
Τίποτα.
Αντιθέτως, επιβεβαιώθηκε κάτι πολύ συγκεκριμένο – ένα καθοριστικής σημασίας ζήτημα για την πορεία της χώρας:
Η απουσία μιας εθνικής στρατηγικής για την Μεταπελατειακή Ελλάδα.
Οι μεν, δεν κάνουν όσα χρειάζεται πραγματικά η χώρα – και ανεξάρτητα ακόμη από το μνημόνιο, τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα καθιστούσαν βιώσιμη την πορεία της χώρας,
οι δε, αρνούνται να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα.
Έτσι όμως, αντί να έχουμε εμείς το πάνω χέρι έναντι των εταίρων μας, – που και αυτοί έχουν μεγάλες ευθύνες για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισαν, και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν την κρίση στην ευρωζώνη – τους δίνουμε τη δυνατότητα να υπεκφεύγουν.
Για αυτό πίστεψα και πιστεύω – και πάλεψα όσο κανείς πρωθυπουργός, για την οικοδόμηση ευρύτερων πολιτικών συναινέσεων μέσω κυβερνητικής συνεργασίας.
Προσοχή όμως!
Συναίνεση για να αλλάξουμε τα πράγματα προς το καλύτερο.
Να ενδυναμώσουμε την εξωτερική πολιτική, την δημόσια διοίκηση, την παιδεία μέχρι και να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά και συλλογικά τα αίτια της οικονομικής κρίσης.
Όχι συναίνεση για να μείνουμε στα ίδια.
Όχι για να γυρίσουμε πίσω.
Ούτε για να μοιράσουμε καρέκλες.
Κυβερνητική συνεργασία σημαίνει, σαφές προγραμματικό και δεσμευτικό πλαίσιο, όχι κείμενα που κανείς δεν παίρνει στα σοβαρά.
Κυβερνητική συνεργασία σημαίνει, συνεργαζόμαστε για πολιτικές που συνιστούν πρόοδο, αξιοκρατία, δεν μπορεί να σημαίνει συνεργασία για να μοιράσουμε πελατειακά τα κρατικά ιμάτια θέσεων με αναλογία 4-2-1
Κυβερνητική συνεργασία σημαίνει, ακόμα πιο συλλογικές αποφάσεις, δεν μπορεί να σημαίνει κατάργηση κάθε έννοιας κυβερνητικής συλλογικότητας.
Κυβερνητική συνεργασία σημαίνει να έρχονται νόμοι στην Βουλή με διαφάνεια και διαβούλευση, όχι ως τροπολογίες για την πώληση του αιγιαλού, τα χατίρια ενός τραπεζίτη ή κάποιου μιντιάρχη, μέχρι τις συνεχείς προσπάθειες αποδόμησης της διαύγειας.
Κυβερνητική συνεργασία σημαίνει δημοκρατικές αξίες και διαδικασίες, δεν μπορεί να σημαίνει υπόγειες διαδρομές με Χρυσαυγίτες.
Φίλες και φίλοι,
Μαζί με χιλιάδες στελέχη του ΠΑΣΟΚ σε όλη την Ελλάδα, χτυπηθήκαμε αλύπητα από επιθέσεις.
Δεν αποζητώ εκδίκηση.
Δεν αποζητώ δικαίωση.
Το μόνο που ζητώ είναι να μάθουμε επιτέλους – όπως έγραψε ο μεγάλος Γιάννης Ρίτσος και τραγούδησε ο αρχάγγελος της Κρήτης, ο Νίκος Ξυλούρης – «να κουβεντιάζουμε ήσυχα και απλά».
Δεν σηκώνει άλλο διχασμό ο τόπος.
Παντού όπου πάω, όλοι υποστηρίζουν ότι η διαφορά της Ελλάδας από την Ιρλανδία και την Πορτογαλία δεν ήταν μόνο ότι είχε να αντιμετωπίσει το χειρότερο δημοσιονομικό μείγμα από όλες τις άλλες χώρες.
Ήταν και η χώρα με τη μεγαλύτερη έλλειψη στοιχειώδους πολιτικής συναίνεσης.
Και αυτό το πληρώσαμε -και θα το πληρώνουμε- ως Έλληνες, ακριβά.
Και σε χρόνο.
Και σε χρήμα.
Υποστηρίζω ότι, με στοιχειώδη πολιτική συναίνεση το 2010, όταν η Ελλάδα βρέθηκε σε κατάσταση οικονομικού πολέμου, ή έστω τον Οκτώβριο του 2011 με τη Συμφωνία των Βρυξελλών – και μια ξεκάθαρη θέση με το δημοψήφισμα που είχα προτείνει, σήμερα θα είχαμε περάσει ήδη τον κάβο.
Μια πραγματική προσπάθεια συναίνεσης ξεκινάει πάντα από αυτόν που ηγείται.
Και η επιθυμία για δημιουργία συναινέσεων είναι στάση ζωής για μία ηγεσία.
Πώς να υπάρξει εμπιστοσύνη στη συναίνεση για την οικονομία, όταν τη θυμάσαι τελευταία στιγμή, επειδή βρέθηκες πίσω στις δημοσκοπήσεις;
Πώς να υπάρξει εμπιστοσύνη στην επίκληση συναίνεσης για την οικονομία, όταν τη ζητάς γενικά και αόριστα, την ώρα που στην πράξη γονατίζεις την οικονομία στα ρουσφέτια και στα ελλείμματα.
Και τα δύο τα αντιμετωπίσαμε ως αξιωματική αντιπολίτευση το Φεβρουάριο του 2009.
Πίστη για πραγματική εθνική συναίνεση φαίνεται όταν τη διατυπώνεις εξαρχής και όταν τη διατυπώνεις επί του συγκεκριμένου, έχοντας πάρει πραγματικό πολιτικό κόστος με συγκεκριμένα μέτρα.
Όπως κάναμε εμείς ως κυβέρνηση.
Και πριν από το Μνημόνιο, και για το Μνημόνιο και μετά το Μνημόνιο.
Όπως κάναμε όσο μπορούσαμε σε όλα τα θέματα, όπως για την Παιδεία, επιτυγχάνοντας την ψήφιση του νόμου για τα Πανεπιστήμιά μας με πρωτοφανή πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο.
Δυστυχώς, δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι η ηγεσία της σημερινής κυβέρνησης εννοεί τις συναινετικές διαδικασίες και δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι η αξιωματική αντιπολίτευση επιθυμεί καν να τις ακούσει.
Τα αποτελέσματα της απουσίας προετοιμασίας και στοιχειώδους συνεννόησης τα είδαμε πρόσφατα στις αγορές.
Παρόλα αυτά, δεν θα σταματήσω να παλεύω για μια στοιχειώδη έστω, εθνική συναίνεση.
Και θα ήθελα από εδώ, από την Κρήτη να καταθέσω μια απλή πρόταση.
Για τη διαχείριση του χρέους, αλλά και τα βήματα εξόδου από το μνημόνιο, απαιτείται εθνική στρατηγική – θα γεφύρωνε και τις βασικές διαφορές των κομμάτων που διεκδικούν την εξουσία.
Τα μείζονα αυτά θέματα και η διαχείρισή τους, δεν μπορεί να είναι τα θύματα μιας μικροκομματικής προεκλογικής τακτικής.
Δεν μπορεί η συγκλονιστική προσπάθεια 5 ετών του Ελληνικού λαού να τιναχτεί στον αέρα, επειδή τα κόμματα ξεκίνησαν και πάλι δήθεν αντιμνημονιακά καλλιστεία.
Έλεος πια.
Το ζητούμενο είναι ένα και μόνον: η καλύτερη δυνατή προοπτική για τη χώρα και τον Ελληνικό λαό, με την εξεύρεση της πλέον ενδεδειγμένης, ισχυρής και αποτελεσματικής διαπραγματευτικής πρότασης.
Καλώ, λοιπόν, τα κόμματα αυτά, να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι προκειμένου να διαμορφωθούν οι ελάχιστες κοινές προσεγγίσεις.
Γνωρίζω και άλλες προτάσεις που κατατέθηκαν, χρήσιμες, αλλά επειδή βλέπω το δύσκολο πολιτικό σκηνικό – και για να διευκολυνθεί αυτή η προσέγγιση, προτείνω να διοργανωθεί διεθνές συνέδριο, εδώ στη χώρα μας, με αντικείμενο την κατάθεση και επεξεργασία εναλλακτικών σεναρίων διαχείρισης του ελληνικού χρέους.
Να κληθούν οι καλύτεροι εμπειρογνώμονες, πρόσωπα διεθνούς κύρους, να συμμετέχουν στην διαδικασία αυτή και καταξιωμένα διεθνώς ιδρύματα.
Ξέρω ότι θα δεχτούν.
Τα συμπεράσματα, θα πρέπει να αξιοποιηθούν από τα κόμματα για την διαμόρφωση μιας συναινετικής εθνικής στρατηγικής, ενώ θα ενισχύσουν και την διαπραγματευτική μας θέση προς την διεθνή και ευρωπαϊκή κοινότητα.
Είναι πιθανόν να υπάρξουν αποκλίσεις στην προσέγγιση των κομμάτων.
Όμως, είναι επίσης πιθανόν να αποτραπούν κινήσεις που θα μας οδηγήσουν σε νέες περιπέτειες.
Και η στάση του καθενός, θα κριθεί όποτε γίνουν εκλογές.
Φίλες και φίλοι,
Πιστεύω ακράδαντα ότι ο πολιτικός μας χώρος, ο χώρος της προόδου, της δημοκρατίας και του σοσιαλισμού, είναι εκείνος ο χώρος που μπορεί να ηγηθεί στο σχηματισμό ευρύτερων συναινέσεων που έχει ανάγκη η χώρα για να αλλάξει, να πάει μπροστά.
Δεν μιλάω για κανέναν τρίτο πόλο.
Μιλάω για τον πόλο που πρέπει και μπορεί να είναι πρώτος, κυρίαρχος ιδεολογικά και πολιτικά στην Ελληνική κοινωνία, στη χώρα.
Δεν αξίζει σε αυτόν το χώρο να ετεροπροσδιορίζεται από καμία δεξιά ή αριστερή συντήρηση.
Μπορούμε.
Έχουμε έργο και πολιτικές επιλογές που κάθε μέρα δικαιώνονται ακόμα κι από αυτούς που μας πολεμούσαν.
Ας τα υπερασπιστούμε.
Έχουμε το καλύτερο στελεχιακό δυναμικό, στελέχη που έζησαν τις αλήθειες, σήκωσαν την Ελλάδα στις πλάτες τους την κρίσιμη ώρα και είναι περήφανοι για αυτό.
Ας ξαναβρεθούμε.
Είμαστε πολλοί, πάρα πολλοί που μοιραζόμαστε τις ίδιες αξίες.
Το Κίνημά μας, πρέπει να επαναφέρει τις προοδευτικές αξίες στο επίκεντρο της πολιτικής.
Κανείς άλλος δεν θα το κάνει.
Αξίες που θα ενώσουν και πάλι δυνάμεις αντί να πολώνουν την κοινωνία, αντί να διχάζουν τον Ελληνικό λαό.
Οραματιζόμαστε και μπορούμε να διαμορφώσουμε μια πρόταση προοδευτικής διακυβέρνησης που να οδηγήσει τη χώρα και την Ελληνική κοινωνία, σε μια βιώσιμη ανάπτυξη, που να παράγει υγιή πλούτο και να διανέμει δίκαια το αποτέλεσμα των κόπων του Ελληνικού λαού.
Μπορούμε να το κάνουμε.
Και για να το κάνουμε, πρέπει να αναδείξουμε τις αρχές και τις αξίες μας.
Να ξαναγίνουμε Κίνημα.
Όλοι εσείς να πάρετε στα χέρια σας αυτήν την υπόθεση.
Και ας τα συζητήσουμε όλα.
Ας κριθούν και ας αμφισβητηθούν όλα.
Δομές, λειτουργία, πρόσωπα.
Ας αποφασίσουμε όλοι μαζί, τι Κίνημα θέλουμε, τι Κίνημα έχει ανάγκη ο τόπος.
Ας γίνουμε εμείς πρώτοι η Αλλαγή που οραματιζόμαστε.
Ξανά.
Τότε και μόνον τότε θα είμαστε πραγματικά χρήσιμοι στον τόπο, στους Έλληνες – αλλά και στους σοσιαλιστές σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ξέρετε ότι, προσωπικά πάντα πίστευα στη δημοκρατία, τη συμμετοχή, όχι σε γραφειοκρατικούς μηχανισμούς, αλλά στον ίδιο τον πολίτη, στο λαό.
Αυτή η διαδικασία, δεν μπορεί παρά να είναι μια διαδικασία κινηματικού χαρακτήρα – με την προσωπική συμμετοχή και ευθύνη καθενός από εμάς, αλλά και τη συλλογική ευθύνη που απαιτούν οι στιγμές.
Κινηματικά, συμμετοχικά, στη βάση.
Μόνον έτσι θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε ουσιαστικά στα πραγματικά διακυβεύματα που αντιμετωπίζει η χώρα, ο Ελληνικός λαός.
Πριν από κάποια χρόνια είχα πει: «κανείς δεν με κρατάει».
Και σήμερα, φίλες και φίλοι, με την ίδια παρρησία σας λέω: κανείς δεν με κρατάει.
Για αυτό προωθήσαμε αλλαγές που πόνεσαν κατεστημένα.
Κι αυτά βάλθηκαν να μας εξαφανίσουν.
Γιατί;
Γιατί φοβούνται τις αξίες μας.
Αξίες που θα έπρεπε να ασπαστούν – αν ενδιαφέρονταν πραγματικά για το καλό της χώρας.
Δεν με ενδιαφέρει η εξουσία για την εξουσία ή η δικαίωση, αλλά δεν θα ησυχάσω μέχρι να θριαμβεύσουν επιτέλους οι ιδέες και τα οράματα που μαζί μοιραστήκαμε.
Μπορούμε.
Φίλες και φίλοι,
Κάθε τι στην Έκθεση αυτή, μας υπενθυμίζει ένα πολύ βασικό πράγμα:
Ο δρόμος για την πραγμάτωση μιας κοινωνίας αξιών είναι δύσκολος.
Είναι ανηφορικός.
Θα γίνουν και λάθη.
Έχει ήττες, έχει πισώπλατα μαχαιρώματα, έχει και προδοσίες.
Ο αγώνας για περισσότερη Δημοκρατία, Δικαιοσύνη, Αλληλεγγύη, δεν έχει ημερομηνία λήξης.
Ο δρόμος για την πραγμάτωση των αξιών, δεν τελειώνει ποτέ.
Η Μεταπελατειακή Ελλάδα, η Ελλάδα των αξιών, είναι και στόχος και καθημερινή υπόθεση.
Ακούγεται δύσκολο;
Υπάρχουν πάντα οι Σειρήνες, σε κάθε σπιθαμή της ανηφόρας, να μιλάνε για τον εύκολο δρόμο:
Να σου λένε «Μην συγκρούεσαι, το κεφάλι σου θα φας, γιατί να σηκώνεις ευθύνες άλλων; Άσε τη χώρα, σκέψου το δικό σου πολιτικό μέλλον»
Να σου λένε «Δεν γίνονται αυτά. Τι το παλεύεις;»
Πολλές φορές τα βρήκα αυτά μπροστά μου.
Θυμάμαι αυτό το «δεν γίνεται» όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ μαζί με τα αδέρφια μας στην Κύπρο ξεκινούσαμε για να επιτύχουμε τον εθνικό στόχο της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με σφοδρές αντιδράσεις από παντού στο εξωτερικό.
Λίγα χρόνια μετά, η Κύπρος ήταν κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Και καλά θα κάνει η φίλη μας Τουρκία να σταματήσει τα επικίνδυνα παιχνίδια που δεν πείθουν κανέναν και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας που αναγνωρίζει όλος ο κόσμος.
Είμαστε δίπλα στην Κυπριακή ηγεσία και τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, για τον τερματισμό της απαράδεκτης κατοχής και τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού που θα έχει τη σύμφωνη γνώμη των ίδιων των Κυπρίων.
Φίλες και φίλοι,
Στο ΠΑΚ λέγαμε: «Όταν ένας λαός πιστέψει στον εαυτό του κανείς δεν τον σταματά».
Η αλλαγή που οραματιζόμαστε, αφορά πρώτα εμάς.
Τον κάθε έναν από εμάς.
Οι αλλαγές, όταν θέλουμε, γίνονται.
Το αποδείξαμε.
Αλλά θέλουν συνεχή αγώνα και βούληση.
Συνεχή προσπάθεια.
Φίλες και φίλοι,
Είναι τώρα η ώρα, οι προοδευτικές δυνάμεις να σπάσουν τον ομφάλιο λώρο με την πελατειακή Ελλάδα και να ορίσουν τον δρόμο για την Ελλάδα των αξιών.
Η δύναμή μας, όταν αποτινάξουμε την ηττοπάθεια, όταν συμμετέχουμε, όταν αυτοργανωθούμε, όταν δικτυωθούμε, όταν δεν περιμένουμε τη λύση από αυτόχθονες ή έξωθεν σωτήρες,
η δύναμη όλων σας, όλων μας, δεν είναι απλά μια φωνή διαμαρτυρίας,
είναι μια δύναμη, φορέας μιας δυναμικής πρότασης, είναι δύναμη παραγωγική, δημιουργική,
είναι και μια δύναμη ουσιαστικής διαπραγμάτευσης για τα συμφέροντα της χώρας και του Ελληνικού λαού, και μαζί, μια δύναμη προσφοράς, αλληλεγγύης, δημιουργίας, απέναντι στις αντιλήψεις των κάθε λογής κατεστημένων.
Αυτή η προσπάθεια, είναι που έχει αξία και σημασία.
Για αυτήν, αξίζει κάθε πρωτοβουλία
Όλοι εσείς να πάρετε στα χέρια σας αυτήν την υπόθεση.
Είμαι διατεθειμένος να συζητήσω με κάθε πολίτη σε κάθε γωνιά της χώρας.
Να αναζητήσουμε μια κοινή, οραματική, δημιουργική, αλλά ρεαλιστική και αποτελεσματική πορεία.
Γιατί μόνον έτσι θα καταφέρουμε πραγματικά να οικοδομήσουμε μια πολιτεία αντάξια των οραμάτων μας, μια κοινωνία δικαιοσύνης και αξιοπρέπειας, ένα κράτος δικαίου, για τη δημιουργία του οποίου κάθε Έλληνας θα έχει βάλει το δικό του λιθαράκι.
Θα είναι πραγματικά το δικό μας οικοδόμημα.
Δική μας δημιουργία.
Γύρω μας ζούμε το φάσμα της ανεργίας, βλέπουμε δίπλα μας την προσφυγιά, η γειτονιά μας μαστίζεται από συγκρούσεις φονταμενταλιστών ή εθνικιστών που διαλύουν κράτη και λαούς, η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει την παγκοσμιοποίηση της κοινωνίας και μαζί, την παγκοσμιοποίηση πανδημιών ή ανισοτήτων, και βεβαίως, οικονομικών και οικολογικών κρίσεων.
Από την άλλη, δίνεται μια μάχη για πιο ανθρώπινες κοινωνίες, που θα αξιοποιήσουν σωστά τις νέες δυνατότητες που παρέχει η γνώση, η τεχνολογία, το διαδίκτυο, η προοπτική της πράσινης ανάπτυξης.
Έχουμε να επιλέξουμε. Την παρακμή από τον κατακερματισμό της κοινωνίας μας – που υπηρετεί εντέλει το πελατειακό σύστημα,
ή την δυναμική συγκρότηση μιας συλλογικότητας μέσα από μια κοινωνία αξιών.
Με την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του πλούτου μας, των δυνατότητων του Έλληνα, μαζί με τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, για το κοινό καλό.
Αυτός ο δρόμος, δεν είναι εύκολος.
Είναι όμως πραγματικά δημιουργικός.
Και μπορούμε.
Αυτή η έκθεση που ιστορικά αναφέρεται στο παρελθόν, θέλουμε να αποτελέσει το έναυσμα για να συζητήσουμε με τους πολίτες και σε άλλες πόλεις της χώρας, για όσα αφορούν το μέλλον.
Χθες στην Αθήνα, σήμερα εδώ, στο Ηράκλειο, αύριο κάπου αλλού.
Οι προσκλήσεις από όλη την Ελλάδα, που είναι πάρα πολλές, δείχνουν και τις επιθυμίες και τις προσδοκίες όλων σας.
Φίλες και Φίλοι,
Είναι φανερό ότι, ο δρόμος των αξιών μας, ο δρόμος των αρχών μας, μας καλεί και πάλι.
Και η εκ βάθρων αλλαγή της χώρας, είναι το δύσκολο μεν αλλά απολύτως αναγκαίο έργο που οφείλουν να φέρουν σε πέρας οι προοδευτικές δυνάμεις του τόπου.
Στο κάλεσμα αυτό, ξανά, μαζί, «ΠΑΜΕ»!
Σας ευχαριστώ.