ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΓΓ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑ
ΣΤΗΝ ΕΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ Ε. ΜΠΑΛΤΑΤΖΗ
Πάμε να ξεκινήσουμε τη σημερινή μας συνομιλία με το θέμα που έκλεισε την προηγούμενη εβδομάδα, το οποίο συνεχίζει να βρίσκεται πάρα πολύ ψηλά, για να μην πω ότι είναι το πρώτο θέμα στην ατζέντα της κυβέρνησης και δεν είναι άλλο από την κρίση στις τράπεζες. Τι πιστεύετε ότι γίνεται με την κρίση στις τράπεζες;
“Οπωσδήποτε θέλει αρκετή παρακολούθηση το πώς θα εξελιχθεί το ζήτημα, για να βγάλει κανείς ολοκληρωμένα συμπεράσματα. Αυτά εμείς θα τα δώσουμε όταν θα τα έχουμε. Πάντως έχουμε ορισμένα δεδομένα για το ζήτημα, υπάρχει ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου, είναι στον Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου. Κατ’ αρχήν όλη αυτή η ιστορία περί “κανονικότητας” μετά το “τέλος των μνημονίων”, το οποίο η κυβέρνηση το σήκωσε πάρα πολύ ψηλά. Αποδεικνύεται ότι αυτό το κλίμα εφησυχασμού είναι εντελώς πλαστό, όπως και η καλλιέργειά του γύρω απ’ αυτό το ζήτημα. Εκτός του ότι μετά την ομολογία της συνεχούς εποπτείας με τον διπλό προϋπολογισμό, που κατέθεσε ήδη στο προσχέδιο, τώρα έρχονται και οι τράπεζες για να δείξουν πως δε βαδίζουμε σ’ έναν ασφαλή δρόμο, όσο κι αν προσπαθούν κάποιοι να μας πείσουν ότι όλα πάνε καλά. Κατ’ αρχήν, κερδοσκοπικά παιχνίδια, λόμπι, shortακηδες, που θησαυρίζουν σίγουρα υπάρχουν, πάντα υπήρχαν, δεν είναι καινούργιο φαινόμενο αυτό. Επίσης, ένα άλλο δεδομένο είναι ότι οι τράπεζες έχουν αντικειμενικό πρόβλημα και αυτό δεν είναι καινούργιο. Δεν είναι επαρκής η κεφαλαιακή τους βάση...”
Ναι, αλλά πέρασαν προσφάτως τα stress test...
“Είναι πολύ ψηλά όμως τα “κόκκινα” δάνεια, η αποπληρωμή τους είναι εντελώς αβέβαιη. Βέβαια αυτό εκφράζει πάλι ένα πραγματικό γεγονός: είναι δεδομένο ότι τα κεφάλαια που δάνεισαν οι τράπεζες όλα τα προηγούμενα χρόνια στην πράξη έχουν εξανεμιστεί, έχουν καταστραφεί όπως λέμε στην πολιτική οικονομία. Αλλά αυτή η καταστροφή δεν έχει εγγραφεί και τυπικά και ουσιαστικά στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών και βέβαια αυτό είναι επόμενο να μεταφράζεται σε μια τεράστια πίεση για αποπληρωμή όλων των “κόκκινων” δανείων, μέσα από ένταση κατασχέσεων, πλειστηριασμών, που θα έρθει έτσι κι αλλιώς το επόμενο διάστημα. Άλλωστε, σ΄ αυτό συμφωνούν άπαντες, ΕΕ, κυβέρνηση, ΣΕΒ, ΔΝΤ κ.λπ.
Βλέπουμε ότι υπάρχει κι αυτή η σκέψη για τη δημιουργία μιας “bad bank”, δεν ξέρω αν θα προχωρήσει αυτό ή όχι..
“Όχι δε θα λύσει κανένα πρόβλημα για τα λαϊκά νοικοκυριά, για τους αυτοαπασχολούμενους. Αντίθετα, θα επιβαρύνει πάλι με ένταση των πλειστηριασμών και κατασχέσεων. Θα ήθελα όμως να βάλω και μια άλλη παράμετρο, ότι δεν πρέπει να βλέπουμε ότι αυτές οι κινήσεις των τραπεζικών μετοχών, έτσι όπως έγινε με το χρηματιστήριο, είναι ένα στενά οικονομικό φαινόμενο. Δηλαδή, θεωρούμε ότι αφορούν και τον έλεγχο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και την επιρροή του στην εγχώρια οικονομία, αλλά ταυτόχρονα και ευρύτερες πιέσεις που σχετίζονται με τη στάση της χώρας μας σε διάφορα διεθνή ζητήματα, όπως είναι στα Βαλκάνια, στη Μ. Ανατολή.”
Το εντάσσεται δηλαδή και σ’ ένα σχέδιο πιέσεων στην άσκηση πολιτικής...
“Δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε. Γι’ αυτό ξαναλέω ότι θέλει πολύ στενή παρακολούθηση αυτό το ζήτημα, γιατί εξελίσσεται αυτές τις ημέρες, άρα θα πρέπει να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα πολύ σύντομα. Αυτή, όμως, την παράμετρο δεν πρέπει να την υποτιμούμε. Επίσης, ένα ζήτημα το οποίο θέσαμε εξ αρχής, ως Κόμμα, και προειδοποιήσαμε την κυβέρνηση γι’ αυτό, είναι να μη σκεφτεί να προχωρήσει σε μια λύση μετάθεσης του προβλήματος των τραπεζών στον ελληνικό λαό είτε επιταχύνοντας κι άλλο τους πλειστηριασμούς είτε κουρεύοντας τους μικροκαταθέτες. Θα μας βρει αποφασιστικά μπροστά της. Και βέβαια απ’ αυτή την άποψη καλούμε σε επαγρύπνηση και σε ετοιμότητα το εργατικό λαϊκό κίνημα, τα σωματεία, τους συλλόγους, όλους τους ανθρώπους που σκέφτονται στην πατρίδα μας, να είναι σε ετοιμότητα γύρω από τέτοια ζητήματα.”
Άρα, κ. Κουτσούμπα προφανώς εκτιμάτε ότι θα χρειαστεί ή θα υπάρξει ανάγκη ενός νέου πακέτου στήριξης των τραπεζών; Αυτό είναι που έχετε κατά νου;
“Τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί ανάλογα με τις εξελίξεις, γι’ αυτό χρειάζεται παρακολούθηση πάνω σ’ αυτό το ζήτημα. Πάντως, σε κάθε περίπτωση, μακριά τα χέρια από τον εργαζόμενο ελληνικό λαό, ο οποίος ματώνει σκληρά όλα αυτά τα χρόνια και δεν αντέχει άλλο και μάλιστα σε μια περίοδο που υποτίθεται “θα έρθει η ανάκαμψη”, “ήρθε η ανάκαμψη”, “ήρθαν οι επενδύσεις” και μια σειρά τέτοια λόγια που τελικά ακούγονται όμορφα στ’ αφτιά, όμως για τον ελληνικό λαό δε σημαίνουν τίποτα.”
Σε αυτή την ανακοίνωση που εκδώσατε, κάπου προς το τέλος ασκείτε και κριτική στη ΝΔ για τη στάση της, ότι επί της ουσίας συγκαλύπτει τα σημερινά προβλήματα του τραπεζικού συστήματος
“Μα και η ΝΔ είναι στην ίδια κατεύθυνση με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Πάλι τα λαϊκά στρώματα έχει στο μυαλό της για την επίλυση των προβλημάτων, κι αυτή στο μυαλό της έχει την πίεση για τον έλεγχο του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, στο μυαλό της έχει την αποπληρωμή των “κόκκινων” δανείων με ένταση των πλειστηριασμών κ.λπ. Είναι στην ίδια κατεύθυνση.”
Θα το συνδέσω αυτό, γιατί δεν είναι εντελώς απομονωμένο, επειδή η Ελλάδα δε ζει κάπου μόνη, ζει σ’ ένα περιβάλλον ευρωπαϊκό, σ’ ένα διεθνές περιβάλλον, που οι δράσεις είναι πάντα ανοιχτές. Έρχομαι στην κρίση της γειτονικής μας Ιταλίας με την ΕΕ, που επί της ουσίας δεν είναι κρίση, έχει τα χαρακτηριστικά ενός ανοιχτού πολέμου της Ιταλίας με τις Βρυξέλες. Τι εκτιμάτε ότι θα συμβεί εκεί;
“Αυτός ο πόλεμος είναι σε εξέλιξη αρκετό διάστημα τώρα, με ένταση την τελευταία περίοδο βεβαίως. Υπάρχουν μεγάλες αντιθέσεις ανάμεσα στις ισχυρές καπιταλιστικές δυνάμεις της ΕΕ...”
Με δύο θέματα, το ένα πεδίο είναι το οικονομικό και απ’ την άλλη μεριά το άλλο θέμα για το οποίο συγκρούονται είναι το μεταναστευτικό. Και τα δύο είναι “καυτές πατάτες”.
“Και το ένα συνδέεται με το άλλο οπωσδήποτε, αλλά στο οικονομικό ζήτημα είναι φανερό ότι η ιταλική αστική τάξη ζητά περισσότερο δημοσιονομικό χώρο, για να έχει ευχέρεια για τα του οίκου της, ταυτόχρονα με την πίεση προς τη Γερμανία να αποδεχθεί μεγαλύτερα οικονομικά βάρη διότι, εδώ που τα λέμε, είναι η πλέον κερδισμένη ανάμεσα στα ισχυρά κράτη της ΕΕ, όλη αυτή τη δεκαετία της μεγάλης κρίσης, εννοώ σε σχέση με τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, τις άλλες χώρες. Η Βρετανία με το brexit ουσιαστικά είναι εκτός της ΕΕ, άλλωστε στην ευρωζώνη δεν ήταν και πριν. Άρα, τα προβλήματα είναι υπαρκτά στην ευρωζώνη, αυτά θα επηρεάσουν και την ελληνική οικονομία και την πορεία της καπιταλιστικής ανάκαμψης της και βεβαίως χρειάζεται στενή παρακολούθηση.”
Παρακολουθούμε πάντως ότι με αφορμή το μεταναστευτικό κύμα των τελευταίων ετών και με αφορμή τον πόλεμο στη Συρία, αλλά και τη δημοσιονομική πειθαρχία που οι Βρυξέλλες απαιτούν από τις χώρες – μέλη της ΕΕ, εκεί να αποδίδεται η άνοδος των ευρωσκεπτικιστών, των λαϊκιστών, των ακροδεξιών, που είναι καταφανής πια σε όλες τις χώρες, οι οποίες προχωρούν σε εκλογές.
“Οπωσδήποτε, γιατί η ΕΕ έχει τεράστιες ευθύνες, μαζί με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, γι’ αυτή την κατάσταση, για το προσφυγικό ζήτημα που το γεννούν οι πόλεμοι, τους οποίους η ίδια δημιουργεί και η ίδια συμμετέχει ενεργά και οι ξεχωριστές χώρες της ΕΕ και η ΕΕ ως τέτοια ένωση και το ΝΑΤΟ κ.λπ. Συρία, Αφγανιστάν, Λιβύη, όλη η Μ. Ανατολή, η Β. Αφρική, χώρες της Ασίας, βομβαρδίζονται και αναγκάζονται να ξεσπιτώνονται οι λαοί και να γεμίζουν οι ελληνικές θάλασσες, η Μεσόγειος συνολικότερα, με θύματα αυτών των πολέμων. Άρα, απ’ αυτή τη σκοπιά έχει τεράστιες ευθύνες και μάλιστα οι συμφωνίες που έχει κάνει, όπως είναι η υπογραφή της συμφωνίας, με τη σύμφωνη γνώμη και τη τζίφρα της ελληνικής κυβέρνησης και με την Τουρκία, είναι απαράδεκτη. Πρόσφατα, είναι απαράδεκτη η συμφωνία που υπέγραψε με τη Γερμανία για επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο απ’ τη Γερμανία ξανά στην Ελλάδα και πάει λέγοντας. Και όλα αυτά δημιουργούν αντικειμενικά προβλήματα στους λαούς των χωρών, που δέχονται αυτή την πίεση των προσφύγων και στα νησιά μας και στα ηπειρωτικά της χώρας. Αλλά αντίστοιχα και στην Ιταλία ή σε άλλες χώρες δημιουργείται αυτό το κλίμα, το οποίο συντηρείται και αναπτύσσεται με όλα αυτά τα ακροδεξιά, φασιστικά, ρατσιστικά φαινόμενα. Λες και η ευθύνη βρίσκεται στα θύματα των πολέμων, στους ίδιους τους πρόσφυγες και στις οικογένειές τους και όχι σε αυτούς που οδηγούν σε αυτή την πολιτική, τους οποίους βέβαια στηρίζουν και όλα αυτά τα ακροδεξιά μορφώματα. Στηρίζουν το μεγάλο κεφάλαιο, στηρίζουν το καπιταλιστικό σύστημα, τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις και μάλιστα είναι υπέρ των πολεμικών εμπλοκών και επεμβάσεων σ’ αυτές τις χώρες.”
Δεν είναι όμως κ. Κουτσούμπα να προκαλεί προβληματισμό το γεγονός ότι οι πολίτες των χωρών επιλέγουν, καταφεύγουν στην επιλογή τέτοιου είδους πολιτικών σχηματισμών ή και μορφωμάτων κι έχουν απορρίψει, έχουν γυρίσει την πλάτη τους σε άλλες επιλογές που ξεκινά από τη σοσιαλδημοκρατία και φτάνει στην αριστερά. Δεν είναι ένα θέμα αυτό;
“Είναι ένα μεγάλο θέμα. Είναι θέμα για προβληματισμό, είναι θέμα που πρέπει να μας απασχολεί και βεβαίως κι ο κάθε πολίτης, ο κάθε εργαζόμενος, ο κάθε απλός άνθρωπος του λαού έχει την ευθύνη για αυτά. Όμως, μη ρίξουμε το βάρος στην ατομική ευθύνη του κάθε άνεργου, του κάθε μεροκαματιάρη που δεν έχει στον ήλιο μοίρα, που βομβαρδίζεται από την ώρα που γεννιέται, μέχρι την ώρα που πεθαίνει από διάφορα αντιδραστικά ιδεολογήματα, που βομβαρδίζεται από αντικομμουνισμό, που του λένε ότι “ο Χίτλερ είναι ο ίδιος με τον Στάλιν”, ο κομμουνισμός, η πρόοδος είναι ίδια με τον φασισμό, με τον ναζισμό και τους εγκληματίες της ανθρωπότητας. Άρα, λοιπόν, το πρόβλημα, πρέπει να το δούμε στην ουσία του, γιατί ο φασισμός, ο ναζισμός, ο ρατσισμός είναι γέννημα - θρέμμα αυτού του άδικου, του βάρβαρου συστήματος, στο οποίο ζούμε. Είναι γέννημα της ΕΕ. Όταν στην Κομισιόν υπάρχουν κράτη – μέλη που ανήκουν στην ΕΕ, υποτίθεται σ’ αυτό το “απαύγασμα της Δυτικής δημοκρατίας”, που μας έχουν ζαλίσει τον εγκέφαλο όλα αυτά τα χρόνια, που έχουν παράνομα του Κομμουνιστικά Κόμματα, που διώκουν εργαζόμενους, που αγωνίζονται για το δίκιο τους. Άρα, λοιπόν, μη ζητάμε κάπου αλλού τις ευθύνες, βρίσκονται στις κυβερνήσεις. Κι εδώ είναι και οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις και οι σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις.”
Όχι μόνο στις κυβερνήσεις, όμως κ. Γραμματέα επιτρέψτε μου και στα υπόλοιπα κόμματα, τα παρόντα, τα δρώντα, που δεν έχουν καταφέρει να εγείρουν συνειδήσεις.
“Και τα υπόλοιπα κόμματα και όσα τουλάχιστον δεν αγωνίζονται ενάντια στον φασισμό και ενάντια στον καπιταλισμό τον ίδιο και ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και ενάντια σε όσους δημιουργούν όλα αυτά τα ζητήματα. Άρα, λοιπόν, εκεί είναι το ζήτημα. Γιατί δεν είναι όλα τα κόμματα ίδια. Κάποια κόμματα παλεύουν με συνέπεια, δεν παλεύουν μόνο γενικά ενάντια σε κάποιους “κακούς φασίστες”, αλλά παλεύουν ενάντια στους κακούς φασίστες που τους γεννά ο καπιταλισμός, που τους γεννά ο ιμπεριαλισμός. Άρα, αυτά πρέπει να πάνε μαζί. ΝΑΤΟ, ΕΕ, σύστημα και κυβερνήσεις που υποτάσσονται σε αυτούς και ακολουθούν τέτοιες αντιδραστικές, αντιλαϊκές πολιτικές, που δεν οδηγούν σε πρόοδο τους λαούς στην ανθρωπότητα, πρέπει να αποτελέσουν παρελθόν. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση το ΚΚΕ, άλλα κόμματα στην Ευρώπη και σ’ όλο τον κόσμο από σοσιαλιστικές - κομμουνιστικές θέσεις και αρχές παλεύουν να διαφωτίσουν, να ενημερώσουν, έτσι ώστε να φτιάξουμε ένα πραγματικά ισχυρό κίνημα που θα αντιμετωπίσει και τον φασισμό και τον νεοναζισμό, τον ρατσισμό και τον καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό και θα οικοδομήσει μια νέα οικονομία.”
Επιτρέψτε μου. Στο ΚΚΕ σχεδόν όλοι αναγνωρίζουν τη συνέπεια την οποία επικαλεστήκατε μόλις πριν από λίγο και έτσι είναι.
“Δεν είναι μόνο απλή συνέπεια είναι και πράξη.”
Και πράξη βεβαίως, συμφωνώ απολύτως. Ωστόσο, δεν μπορώ τώρα να μην σας ρωτήσω, οι δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν ότι ο λαός έχει ένα τεντωμένο αυτί στον πολιτικό λόγο του ΚΚΕ.
“Δε συναντάμε το ίδιο στις συγκεντρώσεις του ΚΚΕ. Γιατί, εμάς πάντα μας ενδιαφέρει το πώς αφουγκράζεται ο κόσμος και πώς συμμετέχει σε όλα αυτά τα πράγματα που γίνονται γύρω του. Και βεβαίως, θα έλεγα, ότι είναι όχι ηγεμονικές, αλλά είναι κυρίαρχες πολλές θέσεις του ΚΚΕ, μέσα στην ελληνική κοινωνία και άσχετα πολιτικού προσδιορισμού ή εκλογικής ψήφου στις προηγούμενες εκλογές ή πιθανόν και στις επόμενες, ο κόσμος να ακούει, να συμφωνεί και να συμμετέχει σε αυτά που λέει το ΚΚΕ. Έχουμε μια σοβαρή επανασυσπείρωση δυνάμεων - προοδευτικών, αριστερών, δημοκρατών - που κινούνταν σε άλλους πολιτικούς χώρους τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά τα μεγάλα λόγια, “τα ψεύτικα, τα λόγια, τα μεγάλα” του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ, που έδωσε υποσχέσεις, τις οποίες βεβαίως δεν τήρησε, που προέρχονται και από αυτούς που ψήφισαν, το 36% δηλαδή που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ το 2015, που προέρχεται από το προηγούμενο ΠΑΣΟΚ, που ακολούθησε το ΣΥΡΙΖΑ, που προέρχεται από κόμματα που στη δεύτερη εκλογή του 2015 τον Σεπτέμβριο αποχώρησαν και πήγαν σε άλλα σχήματα, όπως είναι η ΛΑΕ, η Πλεύση, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.λπ. και σήμερα βρίσκονται στο πλευρό του ΚΚΕ. Κάποιοι θαρρετά, ντόμπρα, όμορφα, έχουν βγει ανοιχτά και έχουν μιλήσει ότι αυτή είναι η στιγμή, είναι η ώρα, γιατί το ΚΚΕ επιβεβαιώθηκε, γιατί το ΚΚΕ έδειξε στην πράξη με τους αγώνες του, με τον πολιτικό του λόγο, με τη δράση του και στη Βουλή κι έξω από αυτή ότι μπορεί να ηγηθεί αυτού του κινήματος, μιας μεγάλης κοινωνικής συμμαχίας, που μπορεί να μας φέρει σε έναν άλλο δρόμο, όμορφο δρόμο, τον δρόμο της ανατροπής και της ρήξης με το κατεστημένο και να ανοίξει πραγματικά ο δρόμος για την ευημερία του λαού μας σε μια νέα κοινωνία.”
Απλώνει χέρι συνεργασίας το ΚΚΕ κ. Κουτσούμπα απέναντι σε αυτές τις δυνάμεις της αριστεράς, που είναι μόνες τους και ανεξάρτητες και μεμονωμένες μπρος σε όλο αυτό που περιγράψατε; Θέλω να πω υπάρχει μπροστά ένας ορίζοντας ένα πλαίσιο συνεννόησης με δυνάμεις, όπως είναι η ΛΑΕ, όπως είναι άλλες αριστερές δυνάμεις;
“Έχουμε μια μεγάλη αγκαλιά για όλους τους ανθρώπους, άσχετα τι ψήφισαν ή τι επιλογές έκαναν στο παρελθόν. Για μας δεν υπάρχουν τέτοιοι πολιτικοί γεωγραφικοί χωρισμοί.”
Δεν μιλάω για τους ανθρώπους απλώς, μιλάω για τις συνεργασίες τις πολιτικές.
“Εμείς δεν μιλάμε με ηγεσίες κομμάτων, το έχω ξαναπεί πολλές φορές κι αυτό είναι βγαλμένο μέσα από την τεράστια ιστορική πείρα του ΚΚΕ, την εκατοντάχρονη πλέον, αλλά για να μην σας πάω τόσο μακριά για όλη αυτή την ηρωική πορεία, που φέτος τα γιορτάζουμε κι έχουμε τα γενέθλια μας, αλλά θα σας πω για τα τελευταία 20 – 10 χρόνια, η πείρα, η οποία λέει ότι οι συνιστώσες, οι ηγεσίες, που πίνουν καφέδες, κόμματα, αποκόμματα, κομματίδια, κοινοβουλευτικά, εξωκοινοβουλευτικά, που προσπαθούν να βρουν, δήθεν και μέσα από διάφορες συνεδριακές τάχα μου διαδικασίες και τάχα μου δημοκρατία και διαφάνεια, οδηγούνται σε αδιέξοδα, σε αναπαραγωγή των προβλημάτων και σε τελευταία ανάλυση παίζουν το παιχνίδι του διπολισμού, του δικομματισμού, που έχουμε γνωρίσει και όλα τα προηγούμενα χρόνια και μας οδήγησαν σε αυτή την απαράδεκτη άσχημη κατάσταση, τον λαό μας, τη χώρα μας. Άρα, λοιπόν, και στην ουσία παίζουν το ρόλο των δύο μεγάλων κομμάτων, υποτίθεται, σήμερα της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ και λειτουργούν μόνο ως εξαπτέρυγα πότε του ενός και πότε του άλλου. Μ’ αυτά πρέπει να τελειώνουμε. Κοινωνική συμμαχία μπορεί να υπάρχει μέσα στη βάση του λαού. Δεν το λέμε για τους άλλους μόνο αυτό. Οι άνθρωποι που είναι ΚΚΕ, τα μέλη, οι φίλοι του ΚΚΕ μπορούν να δρουν με άλλους συναδέλφους τους, φίλους τους, γνωστούς τους, οι οποίοι μπορεί να άνηκαν μέχρι χτες ή και σήμερα σε άλλα κόμματα, αλλά θέλουν να παλέψουν ενάντια σ’ αυτό το σύστημα, τον καπιταλισμό, ενάντια σε κυβερνήσεις που ακολουθούν αντιλαϊκές, ευρωενωσιακές πολιτικές, ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τον πόλεμο και τις επεμβάσεις, για την ειρήνη, για τη φιλία των λαών και για την άνοδο της ευημερίας του ελληνικού λαού πρώτ’ απ’ όλα.”
ΑΘΗΝΑ 8/10/2018 ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ
ΣΤΗΝ ΕΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ Ε. ΜΠΑΛΤΑΤΖΗ
Πάμε να ξεκινήσουμε τη σημερινή μας συνομιλία με το θέμα που έκλεισε την προηγούμενη εβδομάδα, το οποίο συνεχίζει να βρίσκεται πάρα πολύ ψηλά, για να μην πω ότι είναι το πρώτο θέμα στην ατζέντα της κυβέρνησης και δεν είναι άλλο από την κρίση στις τράπεζες. Τι πιστεύετε ότι γίνεται με την κρίση στις τράπεζες;
“Οπωσδήποτε θέλει αρκετή παρακολούθηση το πώς θα εξελιχθεί το ζήτημα, για να βγάλει κανείς ολοκληρωμένα συμπεράσματα. Αυτά εμείς θα τα δώσουμε όταν θα τα έχουμε. Πάντως έχουμε ορισμένα δεδομένα για το ζήτημα, υπάρχει ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου, είναι στον Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου. Κατ’ αρχήν όλη αυτή η ιστορία περί “κανονικότητας” μετά το “τέλος των μνημονίων”, το οποίο η κυβέρνηση το σήκωσε πάρα πολύ ψηλά. Αποδεικνύεται ότι αυτό το κλίμα εφησυχασμού είναι εντελώς πλαστό, όπως και η καλλιέργειά του γύρω απ’ αυτό το ζήτημα. Εκτός του ότι μετά την ομολογία της συνεχούς εποπτείας με τον διπλό προϋπολογισμό, που κατέθεσε ήδη στο προσχέδιο, τώρα έρχονται και οι τράπεζες για να δείξουν πως δε βαδίζουμε σ’ έναν ασφαλή δρόμο, όσο κι αν προσπαθούν κάποιοι να μας πείσουν ότι όλα πάνε καλά. Κατ’ αρχήν, κερδοσκοπικά παιχνίδια, λόμπι, shortακηδες, που θησαυρίζουν σίγουρα υπάρχουν, πάντα υπήρχαν, δεν είναι καινούργιο φαινόμενο αυτό. Επίσης, ένα άλλο δεδομένο είναι ότι οι τράπεζες έχουν αντικειμενικό πρόβλημα και αυτό δεν είναι καινούργιο. Δεν είναι επαρκής η κεφαλαιακή τους βάση...”
Ναι, αλλά πέρασαν προσφάτως τα stress test...
“Είναι πολύ ψηλά όμως τα “κόκκινα” δάνεια, η αποπληρωμή τους είναι εντελώς αβέβαιη. Βέβαια αυτό εκφράζει πάλι ένα πραγματικό γεγονός: είναι δεδομένο ότι τα κεφάλαια που δάνεισαν οι τράπεζες όλα τα προηγούμενα χρόνια στην πράξη έχουν εξανεμιστεί, έχουν καταστραφεί όπως λέμε στην πολιτική οικονομία. Αλλά αυτή η καταστροφή δεν έχει εγγραφεί και τυπικά και ουσιαστικά στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών και βέβαια αυτό είναι επόμενο να μεταφράζεται σε μια τεράστια πίεση για αποπληρωμή όλων των “κόκκινων” δανείων, μέσα από ένταση κατασχέσεων, πλειστηριασμών, που θα έρθει έτσι κι αλλιώς το επόμενο διάστημα. Άλλωστε, σ΄ αυτό συμφωνούν άπαντες, ΕΕ, κυβέρνηση, ΣΕΒ, ΔΝΤ κ.λπ.
Βλέπουμε ότι υπάρχει κι αυτή η σκέψη για τη δημιουργία μιας “bad bank”, δεν ξέρω αν θα προχωρήσει αυτό ή όχι..
“Όχι δε θα λύσει κανένα πρόβλημα για τα λαϊκά νοικοκυριά, για τους αυτοαπασχολούμενους. Αντίθετα, θα επιβαρύνει πάλι με ένταση των πλειστηριασμών και κατασχέσεων. Θα ήθελα όμως να βάλω και μια άλλη παράμετρο, ότι δεν πρέπει να βλέπουμε ότι αυτές οι κινήσεις των τραπεζικών μετοχών, έτσι όπως έγινε με το χρηματιστήριο, είναι ένα στενά οικονομικό φαινόμενο. Δηλαδή, θεωρούμε ότι αφορούν και τον έλεγχο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και την επιρροή του στην εγχώρια οικονομία, αλλά ταυτόχρονα και ευρύτερες πιέσεις που σχετίζονται με τη στάση της χώρας μας σε διάφορα διεθνή ζητήματα, όπως είναι στα Βαλκάνια, στη Μ. Ανατολή.”
Το εντάσσεται δηλαδή και σ’ ένα σχέδιο πιέσεων στην άσκηση πολιτικής...
“Δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε. Γι’ αυτό ξαναλέω ότι θέλει πολύ στενή παρακολούθηση αυτό το ζήτημα, γιατί εξελίσσεται αυτές τις ημέρες, άρα θα πρέπει να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα πολύ σύντομα. Αυτή, όμως, την παράμετρο δεν πρέπει να την υποτιμούμε. Επίσης, ένα ζήτημα το οποίο θέσαμε εξ αρχής, ως Κόμμα, και προειδοποιήσαμε την κυβέρνηση γι’ αυτό, είναι να μη σκεφτεί να προχωρήσει σε μια λύση μετάθεσης του προβλήματος των τραπεζών στον ελληνικό λαό είτε επιταχύνοντας κι άλλο τους πλειστηριασμούς είτε κουρεύοντας τους μικροκαταθέτες. Θα μας βρει αποφασιστικά μπροστά της. Και βέβαια απ’ αυτή την άποψη καλούμε σε επαγρύπνηση και σε ετοιμότητα το εργατικό λαϊκό κίνημα, τα σωματεία, τους συλλόγους, όλους τους ανθρώπους που σκέφτονται στην πατρίδα μας, να είναι σε ετοιμότητα γύρω από τέτοια ζητήματα.”
Άρα, κ. Κουτσούμπα προφανώς εκτιμάτε ότι θα χρειαστεί ή θα υπάρξει ανάγκη ενός νέου πακέτου στήριξης των τραπεζών; Αυτό είναι που έχετε κατά νου;
“Τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί ανάλογα με τις εξελίξεις, γι’ αυτό χρειάζεται παρακολούθηση πάνω σ’ αυτό το ζήτημα. Πάντως, σε κάθε περίπτωση, μακριά τα χέρια από τον εργαζόμενο ελληνικό λαό, ο οποίος ματώνει σκληρά όλα αυτά τα χρόνια και δεν αντέχει άλλο και μάλιστα σε μια περίοδο που υποτίθεται “θα έρθει η ανάκαμψη”, “ήρθε η ανάκαμψη”, “ήρθαν οι επενδύσεις” και μια σειρά τέτοια λόγια που τελικά ακούγονται όμορφα στ’ αφτιά, όμως για τον ελληνικό λαό δε σημαίνουν τίποτα.”
Σε αυτή την ανακοίνωση που εκδώσατε, κάπου προς το τέλος ασκείτε και κριτική στη ΝΔ για τη στάση της, ότι επί της ουσίας συγκαλύπτει τα σημερινά προβλήματα του τραπεζικού συστήματος
“Μα και η ΝΔ είναι στην ίδια κατεύθυνση με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Πάλι τα λαϊκά στρώματα έχει στο μυαλό της για την επίλυση των προβλημάτων, κι αυτή στο μυαλό της έχει την πίεση για τον έλεγχο του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, στο μυαλό της έχει την αποπληρωμή των “κόκκινων” δανείων με ένταση των πλειστηριασμών κ.λπ. Είναι στην ίδια κατεύθυνση.”
Θα το συνδέσω αυτό, γιατί δεν είναι εντελώς απομονωμένο, επειδή η Ελλάδα δε ζει κάπου μόνη, ζει σ’ ένα περιβάλλον ευρωπαϊκό, σ’ ένα διεθνές περιβάλλον, που οι δράσεις είναι πάντα ανοιχτές. Έρχομαι στην κρίση της γειτονικής μας Ιταλίας με την ΕΕ, που επί της ουσίας δεν είναι κρίση, έχει τα χαρακτηριστικά ενός ανοιχτού πολέμου της Ιταλίας με τις Βρυξέλες. Τι εκτιμάτε ότι θα συμβεί εκεί;
“Αυτός ο πόλεμος είναι σε εξέλιξη αρκετό διάστημα τώρα, με ένταση την τελευταία περίοδο βεβαίως. Υπάρχουν μεγάλες αντιθέσεις ανάμεσα στις ισχυρές καπιταλιστικές δυνάμεις της ΕΕ...”
Με δύο θέματα, το ένα πεδίο είναι το οικονομικό και απ’ την άλλη μεριά το άλλο θέμα για το οποίο συγκρούονται είναι το μεταναστευτικό. Και τα δύο είναι “καυτές πατάτες”.
“Και το ένα συνδέεται με το άλλο οπωσδήποτε, αλλά στο οικονομικό ζήτημα είναι φανερό ότι η ιταλική αστική τάξη ζητά περισσότερο δημοσιονομικό χώρο, για να έχει ευχέρεια για τα του οίκου της, ταυτόχρονα με την πίεση προς τη Γερμανία να αποδεχθεί μεγαλύτερα οικονομικά βάρη διότι, εδώ που τα λέμε, είναι η πλέον κερδισμένη ανάμεσα στα ισχυρά κράτη της ΕΕ, όλη αυτή τη δεκαετία της μεγάλης κρίσης, εννοώ σε σχέση με τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, τις άλλες χώρες. Η Βρετανία με το brexit ουσιαστικά είναι εκτός της ΕΕ, άλλωστε στην ευρωζώνη δεν ήταν και πριν. Άρα, τα προβλήματα είναι υπαρκτά στην ευρωζώνη, αυτά θα επηρεάσουν και την ελληνική οικονομία και την πορεία της καπιταλιστικής ανάκαμψης της και βεβαίως χρειάζεται στενή παρακολούθηση.”
Παρακολουθούμε πάντως ότι με αφορμή το μεταναστευτικό κύμα των τελευταίων ετών και με αφορμή τον πόλεμο στη Συρία, αλλά και τη δημοσιονομική πειθαρχία που οι Βρυξέλλες απαιτούν από τις χώρες – μέλη της ΕΕ, εκεί να αποδίδεται η άνοδος των ευρωσκεπτικιστών, των λαϊκιστών, των ακροδεξιών, που είναι καταφανής πια σε όλες τις χώρες, οι οποίες προχωρούν σε εκλογές.
“Οπωσδήποτε, γιατί η ΕΕ έχει τεράστιες ευθύνες, μαζί με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, γι’ αυτή την κατάσταση, για το προσφυγικό ζήτημα που το γεννούν οι πόλεμοι, τους οποίους η ίδια δημιουργεί και η ίδια συμμετέχει ενεργά και οι ξεχωριστές χώρες της ΕΕ και η ΕΕ ως τέτοια ένωση και το ΝΑΤΟ κ.λπ. Συρία, Αφγανιστάν, Λιβύη, όλη η Μ. Ανατολή, η Β. Αφρική, χώρες της Ασίας, βομβαρδίζονται και αναγκάζονται να ξεσπιτώνονται οι λαοί και να γεμίζουν οι ελληνικές θάλασσες, η Μεσόγειος συνολικότερα, με θύματα αυτών των πολέμων. Άρα, απ’ αυτή τη σκοπιά έχει τεράστιες ευθύνες και μάλιστα οι συμφωνίες που έχει κάνει, όπως είναι η υπογραφή της συμφωνίας, με τη σύμφωνη γνώμη και τη τζίφρα της ελληνικής κυβέρνησης και με την Τουρκία, είναι απαράδεκτη. Πρόσφατα, είναι απαράδεκτη η συμφωνία που υπέγραψε με τη Γερμανία για επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο απ’ τη Γερμανία ξανά στην Ελλάδα και πάει λέγοντας. Και όλα αυτά δημιουργούν αντικειμενικά προβλήματα στους λαούς των χωρών, που δέχονται αυτή την πίεση των προσφύγων και στα νησιά μας και στα ηπειρωτικά της χώρας. Αλλά αντίστοιχα και στην Ιταλία ή σε άλλες χώρες δημιουργείται αυτό το κλίμα, το οποίο συντηρείται και αναπτύσσεται με όλα αυτά τα ακροδεξιά, φασιστικά, ρατσιστικά φαινόμενα. Λες και η ευθύνη βρίσκεται στα θύματα των πολέμων, στους ίδιους τους πρόσφυγες και στις οικογένειές τους και όχι σε αυτούς που οδηγούν σε αυτή την πολιτική, τους οποίους βέβαια στηρίζουν και όλα αυτά τα ακροδεξιά μορφώματα. Στηρίζουν το μεγάλο κεφάλαιο, στηρίζουν το καπιταλιστικό σύστημα, τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις και μάλιστα είναι υπέρ των πολεμικών εμπλοκών και επεμβάσεων σ’ αυτές τις χώρες.”
Δεν είναι όμως κ. Κουτσούμπα να προκαλεί προβληματισμό το γεγονός ότι οι πολίτες των χωρών επιλέγουν, καταφεύγουν στην επιλογή τέτοιου είδους πολιτικών σχηματισμών ή και μορφωμάτων κι έχουν απορρίψει, έχουν γυρίσει την πλάτη τους σε άλλες επιλογές που ξεκινά από τη σοσιαλδημοκρατία και φτάνει στην αριστερά. Δεν είναι ένα θέμα αυτό;
“Είναι ένα μεγάλο θέμα. Είναι θέμα για προβληματισμό, είναι θέμα που πρέπει να μας απασχολεί και βεβαίως κι ο κάθε πολίτης, ο κάθε εργαζόμενος, ο κάθε απλός άνθρωπος του λαού έχει την ευθύνη για αυτά. Όμως, μη ρίξουμε το βάρος στην ατομική ευθύνη του κάθε άνεργου, του κάθε μεροκαματιάρη που δεν έχει στον ήλιο μοίρα, που βομβαρδίζεται από την ώρα που γεννιέται, μέχρι την ώρα που πεθαίνει από διάφορα αντιδραστικά ιδεολογήματα, που βομβαρδίζεται από αντικομμουνισμό, που του λένε ότι “ο Χίτλερ είναι ο ίδιος με τον Στάλιν”, ο κομμουνισμός, η πρόοδος είναι ίδια με τον φασισμό, με τον ναζισμό και τους εγκληματίες της ανθρωπότητας. Άρα, λοιπόν, το πρόβλημα, πρέπει να το δούμε στην ουσία του, γιατί ο φασισμός, ο ναζισμός, ο ρατσισμός είναι γέννημα - θρέμμα αυτού του άδικου, του βάρβαρου συστήματος, στο οποίο ζούμε. Είναι γέννημα της ΕΕ. Όταν στην Κομισιόν υπάρχουν κράτη – μέλη που ανήκουν στην ΕΕ, υποτίθεται σ’ αυτό το “απαύγασμα της Δυτικής δημοκρατίας”, που μας έχουν ζαλίσει τον εγκέφαλο όλα αυτά τα χρόνια, που έχουν παράνομα του Κομμουνιστικά Κόμματα, που διώκουν εργαζόμενους, που αγωνίζονται για το δίκιο τους. Άρα, λοιπόν, μη ζητάμε κάπου αλλού τις ευθύνες, βρίσκονται στις κυβερνήσεις. Κι εδώ είναι και οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις και οι σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις.”
Όχι μόνο στις κυβερνήσεις, όμως κ. Γραμματέα επιτρέψτε μου και στα υπόλοιπα κόμματα, τα παρόντα, τα δρώντα, που δεν έχουν καταφέρει να εγείρουν συνειδήσεις.
“Και τα υπόλοιπα κόμματα και όσα τουλάχιστον δεν αγωνίζονται ενάντια στον φασισμό και ενάντια στον καπιταλισμό τον ίδιο και ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και ενάντια σε όσους δημιουργούν όλα αυτά τα ζητήματα. Άρα, λοιπόν, εκεί είναι το ζήτημα. Γιατί δεν είναι όλα τα κόμματα ίδια. Κάποια κόμματα παλεύουν με συνέπεια, δεν παλεύουν μόνο γενικά ενάντια σε κάποιους “κακούς φασίστες”, αλλά παλεύουν ενάντια στους κακούς φασίστες που τους γεννά ο καπιταλισμός, που τους γεννά ο ιμπεριαλισμός. Άρα, αυτά πρέπει να πάνε μαζί. ΝΑΤΟ, ΕΕ, σύστημα και κυβερνήσεις που υποτάσσονται σε αυτούς και ακολουθούν τέτοιες αντιδραστικές, αντιλαϊκές πολιτικές, που δεν οδηγούν σε πρόοδο τους λαούς στην ανθρωπότητα, πρέπει να αποτελέσουν παρελθόν. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση το ΚΚΕ, άλλα κόμματα στην Ευρώπη και σ’ όλο τον κόσμο από σοσιαλιστικές - κομμουνιστικές θέσεις και αρχές παλεύουν να διαφωτίσουν, να ενημερώσουν, έτσι ώστε να φτιάξουμε ένα πραγματικά ισχυρό κίνημα που θα αντιμετωπίσει και τον φασισμό και τον νεοναζισμό, τον ρατσισμό και τον καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό και θα οικοδομήσει μια νέα οικονομία.”
Επιτρέψτε μου. Στο ΚΚΕ σχεδόν όλοι αναγνωρίζουν τη συνέπεια την οποία επικαλεστήκατε μόλις πριν από λίγο και έτσι είναι.
“Δεν είναι μόνο απλή συνέπεια είναι και πράξη.”
Και πράξη βεβαίως, συμφωνώ απολύτως. Ωστόσο, δεν μπορώ τώρα να μην σας ρωτήσω, οι δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν ότι ο λαός έχει ένα τεντωμένο αυτί στον πολιτικό λόγο του ΚΚΕ.
“Δε συναντάμε το ίδιο στις συγκεντρώσεις του ΚΚΕ. Γιατί, εμάς πάντα μας ενδιαφέρει το πώς αφουγκράζεται ο κόσμος και πώς συμμετέχει σε όλα αυτά τα πράγματα που γίνονται γύρω του. Και βεβαίως, θα έλεγα, ότι είναι όχι ηγεμονικές, αλλά είναι κυρίαρχες πολλές θέσεις του ΚΚΕ, μέσα στην ελληνική κοινωνία και άσχετα πολιτικού προσδιορισμού ή εκλογικής ψήφου στις προηγούμενες εκλογές ή πιθανόν και στις επόμενες, ο κόσμος να ακούει, να συμφωνεί και να συμμετέχει σε αυτά που λέει το ΚΚΕ. Έχουμε μια σοβαρή επανασυσπείρωση δυνάμεων - προοδευτικών, αριστερών, δημοκρατών - που κινούνταν σε άλλους πολιτικούς χώρους τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά τα μεγάλα λόγια, “τα ψεύτικα, τα λόγια, τα μεγάλα” του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ, που έδωσε υποσχέσεις, τις οποίες βεβαίως δεν τήρησε, που προέρχονται και από αυτούς που ψήφισαν, το 36% δηλαδή που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ το 2015, που προέρχεται από το προηγούμενο ΠΑΣΟΚ, που ακολούθησε το ΣΥΡΙΖΑ, που προέρχεται από κόμματα που στη δεύτερη εκλογή του 2015 τον Σεπτέμβριο αποχώρησαν και πήγαν σε άλλα σχήματα, όπως είναι η ΛΑΕ, η Πλεύση, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.λπ. και σήμερα βρίσκονται στο πλευρό του ΚΚΕ. Κάποιοι θαρρετά, ντόμπρα, όμορφα, έχουν βγει ανοιχτά και έχουν μιλήσει ότι αυτή είναι η στιγμή, είναι η ώρα, γιατί το ΚΚΕ επιβεβαιώθηκε, γιατί το ΚΚΕ έδειξε στην πράξη με τους αγώνες του, με τον πολιτικό του λόγο, με τη δράση του και στη Βουλή κι έξω από αυτή ότι μπορεί να ηγηθεί αυτού του κινήματος, μιας μεγάλης κοινωνικής συμμαχίας, που μπορεί να μας φέρει σε έναν άλλο δρόμο, όμορφο δρόμο, τον δρόμο της ανατροπής και της ρήξης με το κατεστημένο και να ανοίξει πραγματικά ο δρόμος για την ευημερία του λαού μας σε μια νέα κοινωνία.”
Απλώνει χέρι συνεργασίας το ΚΚΕ κ. Κουτσούμπα απέναντι σε αυτές τις δυνάμεις της αριστεράς, που είναι μόνες τους και ανεξάρτητες και μεμονωμένες μπρος σε όλο αυτό που περιγράψατε; Θέλω να πω υπάρχει μπροστά ένας ορίζοντας ένα πλαίσιο συνεννόησης με δυνάμεις, όπως είναι η ΛΑΕ, όπως είναι άλλες αριστερές δυνάμεις;
“Έχουμε μια μεγάλη αγκαλιά για όλους τους ανθρώπους, άσχετα τι ψήφισαν ή τι επιλογές έκαναν στο παρελθόν. Για μας δεν υπάρχουν τέτοιοι πολιτικοί γεωγραφικοί χωρισμοί.”
Δεν μιλάω για τους ανθρώπους απλώς, μιλάω για τις συνεργασίες τις πολιτικές.
“Εμείς δεν μιλάμε με ηγεσίες κομμάτων, το έχω ξαναπεί πολλές φορές κι αυτό είναι βγαλμένο μέσα από την τεράστια ιστορική πείρα του ΚΚΕ, την εκατοντάχρονη πλέον, αλλά για να μην σας πάω τόσο μακριά για όλη αυτή την ηρωική πορεία, που φέτος τα γιορτάζουμε κι έχουμε τα γενέθλια μας, αλλά θα σας πω για τα τελευταία 20 – 10 χρόνια, η πείρα, η οποία λέει ότι οι συνιστώσες, οι ηγεσίες, που πίνουν καφέδες, κόμματα, αποκόμματα, κομματίδια, κοινοβουλευτικά, εξωκοινοβουλευτικά, που προσπαθούν να βρουν, δήθεν και μέσα από διάφορες συνεδριακές τάχα μου διαδικασίες και τάχα μου δημοκρατία και διαφάνεια, οδηγούνται σε αδιέξοδα, σε αναπαραγωγή των προβλημάτων και σε τελευταία ανάλυση παίζουν το παιχνίδι του διπολισμού, του δικομματισμού, που έχουμε γνωρίσει και όλα τα προηγούμενα χρόνια και μας οδήγησαν σε αυτή την απαράδεκτη άσχημη κατάσταση, τον λαό μας, τη χώρα μας. Άρα, λοιπόν, και στην ουσία παίζουν το ρόλο των δύο μεγάλων κομμάτων, υποτίθεται, σήμερα της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ και λειτουργούν μόνο ως εξαπτέρυγα πότε του ενός και πότε του άλλου. Μ’ αυτά πρέπει να τελειώνουμε. Κοινωνική συμμαχία μπορεί να υπάρχει μέσα στη βάση του λαού. Δεν το λέμε για τους άλλους μόνο αυτό. Οι άνθρωποι που είναι ΚΚΕ, τα μέλη, οι φίλοι του ΚΚΕ μπορούν να δρουν με άλλους συναδέλφους τους, φίλους τους, γνωστούς τους, οι οποίοι μπορεί να άνηκαν μέχρι χτες ή και σήμερα σε άλλα κόμματα, αλλά θέλουν να παλέψουν ενάντια σ’ αυτό το σύστημα, τον καπιταλισμό, ενάντια σε κυβερνήσεις που ακολουθούν αντιλαϊκές, ευρωενωσιακές πολιτικές, ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τον πόλεμο και τις επεμβάσεις, για την ειρήνη, για τη φιλία των λαών και για την άνοδο της ευημερίας του ελληνικού λαού πρώτ’ απ’ όλα.”
ΑΘΗΝΑ 8/10/2018 ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ