Στην εκδήλωση με τίτλο "Έχει μέλλον η σοσιαλδημοκρατία;" μίλησε ο Σταύρος Θεοδωράκης το απόγευμα της Πέμπτης. Την εκδήλωση διοργάνωσε το Ινστιτούτο Διπλωματίας και Διεθνών Σχέσεων και ομιλητής ήταν επίσης ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, ενώ συντονιστής ήταν ο διευθυντής του Ινστιτούτου, Ανδρέας Ανδριανόπουλος.
Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία:
Μπορούμε σήμερα να μιλάμε με τους όρους του παρελθόντος; Με λόγια προηγούμενων εποχών; Η σοσιαλδημοκρατία οφείλει το κύρος της στα μεγάλα της επιτεύγματα στην Ευρώπη μετά τον πόλεμο. Τότε που οι σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις, συνέβαλαν αποφασιστικά στην οικοδόμηση κράτους δικαίου, στο χτίσιμο κράτους πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης, στο εγχείρημα της ενωμένης Ευρώπης.
Σημείο συνάντησης των ιδεών της προόδου και της δικαιοσύνης.
Η νομική ισότητα και η νομική ελευθερία αποτελούν απλές διακηρύξεις, αν δεν συνδυάζονται με την πραγματική ελευθερία. Οπότε το στοίχημα δεν είναι να κατοχυρώνεις μόνο ευκαιρίες και δικαιώματα, είναι να δίνεις τη δυνατότητα στους πολίτες να τα ασκήσουν πραγματικά.
Ένα νέο δημοκρατικό μοντέλο για την Ευρώπη
Η σοσιαλδημοκρατία δεν μπορεί να υπάρξει, για να παραφράσω ένα παλιό σύνθημα, σε μια μόνο χώρα. Και οι πολιτικές της είναι άμεσα συνδεδεμένες με την εμβάθυνση της δημοκρατικότητας και της αντιπροσωπευτικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Πρέπει να ανασυστήσουμε το ευρωπαϊκό σχέδιο μέσω και μαζί με τον λαό», είπε ο Μακρόν, καλώντας να διεξαχθεί «ένας ευρύς διάλογος για την Ευρώπη στις χώρες που είναι πρόθυμες. Ένας διάλογος ανοιχτός, ελεύθερος, διαφανής και ευρωπαϊκός για να δώσουμε νέο περιεχόμενο στην έννοια της Ευρώπης πριν από τις ευρωεκλογές του 2019».
Ενίσχυση του Ευρωκοινοβουλίου με κοινές ευρωπαϊκές εκλογικές λίστες, από το 2019 και εκλογή των μισών ευρωβουλευτών από αυτές τις λίστες στις ευρωεκλογές του 2024. Χρειάζεται, μια μικρότερη, μια δεκαπενταμελής Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Και παράλληλα χρειάζεται ένας Υπουργός Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Όταν το κράτος και τα συνδικάτα συνεργάζονται, oι εργοδότες και τα συνδικάτα της βιομηχανίας μετάλλου και της βιομηχανίας ηλεκτρικού ρεύματος σε κρατίδιο της Γερμανίας υπέγραψαν νέα συλλογική σύμβαση. Αυτή προβλέπει μια αύξηση μισθών 4,3% από τον Απρίλιο και το δικαίωμα να μειώσει το πλήρες ωράριο μέχρι 28 ώρες την εβδομάδα για μέγιστο διάστημα δύο ετών. Επομένως, οι εργαζόμενοι θα μπορούν να δουλεύουν έως και 10 ώρες λιγότερο κάθε εβδομάδα, με μεγαλύτερη ευελιξία. Γιατί η ευελιξία δίνει στους εργαζομένους ένα μεγάλο αγαθό, τον μεγαλύτερο έλεγχο της ιδιωτικής τους ζωής. Εάν θέλει κάποιος να δουλέψει περισσότερο και να πληρώνεται αντιστοίχως, θα μπορεί να το κάνει, όπως και το αντίθετο.
H φορολογική μεταρρύθμιση στην Ιταλία
H κυβέρνηση του Ματέο Ρέντσι προέβη το 2015 σε μια γενναία φορολογική μεταρρύθμιση. Κατάργησε τον φόρο ιδιοκτησίας για την πρώτη κατοικία και μείωσε τον φόρο εισοδήματος για τα χαμηλότερα εισοδήματα. Επίσης, μειώθηκε για τις μικρές επιχειρήσεις ο φόρος επαγγελματικών δραστηριοτήτων. Η Ιταλία έφερε επίσης τον φόρο για τις επιχειρήσεις από 27,5% σε 24%.
H κυβέρνηση Ρέντσι συνδύασε τη φορολογική μεταρρύθμιση με μια μεταρρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και η πτώση της ανεργίας από 14% σε 11% μέσα σε δύο χρόνια μπόρεσε να καλύψει την απώλεια εσόδων για το κράτος χάρη στην αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας.
H μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης στη Γαλλία
O Μακρόν και ο Πρωθυπουργός του Εντουάρ Φιλίπ παρουσίασαν πριν από ένα μήνα ένα σχέδιο αναμόρφωσης του δημόσιου τομέα. Στόχος είναι να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες κατά 3% μέχρι το 2022 και παράλληλα να μειωθούν κατά 120.000 οι θέσεις στο Δημόσιο (το ευρύτερο Δημόσιο στη Γαλλία, μαζί με όσους δέχονται κρατικά βοηθήματα, απασχολεί 5,67 εκατομμύρια άτομα σε έναν πληθυσμό 65 εκατομμυρίων).
Πρώτο βήμα είναι μια μεγάλη εθελούσια έξοδος υπαλλήλων, που θα κοστίσει στο κράτος 700 εκατομμύρια. Θα επεκταθεί η δυνατότητα του Δημοσίου να προσλαμβάνει προσωπικό με συμβάσεις (το 17% των εργαζόμενων στο Δημόσιο), προκειμένου να υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία των διευθυντών να επιλέγουν το κατάλληλο προσωπικό. Η κυβέρνηση σχεδιάζει να καταρτίσει μια μισθοδοσία πιο προσωποποιημένη («ανταμοιβή βάσει αξίας»), προκειμένου να δώσει στους εργαζόμενους περισσότερα κίνητρα απόδοσης και να προωθήσει τη μεγαλύτερη κινητικότητα εντός του Δημοσίου.
Ασφαλιστικό στη Γαλλία
Κεντρικός άξονας της μεταρρύθμισης είναι η θεσμοθέτηση ενός μόνο και ενιαίου συνταξιοδοτικού καθεστώτος αντί των 37 που ισχύουν σήμερα. Μελετάται, επίσης, η δημιουργία ενός «προσωπικού λογαριασμού συνταξιοδότησης», όπου θα καταγράφονται οι συγκεκριμένες εισφορές κάθε εργαζομένου και με βάση αυτές θα υπολογίζεται, προσωποποιημένα, το ύψος της σύνταξής του.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες για παράδειγμα θα είναι ελέυθεροι να έχουν μικρότερο συντελεστή εισφοράς από ό,τι οι μισθωτοί, λόγω της αβέβαιας φύσης της δουλειάς τους, αλλά θα έχουν και μικρότερη σύνταξη από τους μισθωτούς.
Σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στις υπηρεσίες υγείας
H Σουηδία ξοδεύει το 9% του ΑΕΠ της σε δαπάνες υγείας, όταν στη Γαλλία είναι 12%. Οι ασφαλισμένοι πληρώνουν ορισμένες υπηρεσίες υγείας (μια επίσκεψη σε γιατρό κοστίζει 24 ευρώ και μια μέσα νοσηλείας σε νοσοκομείο 10 ευρώ), αλλά μέχρι ενός ορίου: απαγορεύεται από τον νόμο ο ασφαλισμένος να πληρώνει πάνω από 122 ευρώ τον χρόνο για υπηρεσίες υγείας. Από εκεί και πέρα οι δαπάνες είναι του κράτους. Και ο χρόνος αναμονής για νοσηλεία, θεραπεία ή εξέταση απαγορεύεται να ξεπεράσει τις 90 μέρες. Ο ασφαλισμένος έχει το δικαίωμα να επιλέξει δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο (τα τελευταία είναι περίπου το 25% του συνόλου). Την ευθύνη διαχείρισης των νοσοκομείων έχει η τοπική αυτοδιοίκηση (βάσει της σοσιαλδημοκρατικής μεταρρύθμισης του 1982), η οποία και συνάπτει σχετικές συμβάσεις και με ιδιωτικούς φορείς. Η ιδιωτικοποίηση νοσοκομείων έχει απαγορευθεί αλλά από το 2007 οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν το δικαίωμα να δίνουν τη διαχείριση μονάδων υγείας σε ιδιώτες με τους οποίους συνάπτουν σχετική σύμβαση.
Όταν αποποινικοποιούνται τα ναρκωτικά
Το 2001, επί διακυβέρνησης του Σοσιαλιστικού Κόμματος, η Πορτογαλία έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που αποποινικοποίησε τη χρήση και την κατοχή κάθε παράνομης ουσίας. Όσοι συλλαμβάνονταν, δεν πήγαιναν δικαστήρια, αλλά πλήρωναν ένα ευτελές πρόστιμο ή τους δινόταν η συμβουλή να επισκεφθούν έναν γιατρό.
Σύντομα παρατηρήθηκε θεαματική πτώση των κρουσμάτων AIDS, τα οποία μειώθηκαν από 104 ανά εκατομμύριο πληθυσμού σε 4 μέσα σε 15 χρόνια. Το όφελος ήταν και οικονομικό, μιας και μειώθηκαν δραστικά οι δαπάνες νοσηλείας και περίθαλψης και οι διωκτικοί μηχανισμοί απαλλάχθηκαν από ένα βάρος. Το 1977, με πρωτοβουλία ενός δικαστή, η Πορτογαλία έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που εισήγαγε προγράμματα μεθαδόνης.
O Μακρόν και τα φέικ νιουζ
Το γαλλικό ΕΣΡ θα έχει το δικαίωμα να ανακαλεί την άδεια την άδεια τηλεοπτικού ή ραδιοφωνικού σταθμού που αποδεικνύεται ότι ελέγχεται από ξένο κράτος και μεταδίδει ψευδείς ειδήσεις. Στις προεκλογικές περιόδους, τα σόσιαλ μίντια θα είναι υποχρεωμένα να δημοσιοποιούν ποιος έχει πληρώσει (και με τι ποσό) τα λεγόμενα χορηγούμενα μηνύματα στις πλατφόρμες τους. Θα εισαχθεί επίσης όριο στην αγορά χορηγούμενων μηνυμάτων. Τέλος, η ευθύνη για τον χαρακτηρισμό μιας είδησης ως ψευδούς θα ανήκει στους δικαστές, στους οποίους κάθε πολίτης θα έχει δικαίωμα καταγγελίας για διάδοση φέικ νιουζ.
Το 100% ψηφιακό κράτος του Μακρόν
Η εισαγωγή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε κάθε λειτουργία του κράτους αποτελεί προεκλογική δέσμευση του Μακρόν. Πριν από δύο εβδομάδες δεσμεύτηκε για την πλήρη ψηφιοποίηση των διαδικασιών των δικαστικών μηχανισμών μέχρι τον Ιούνιο του 2020. Θα δίνεται επίσης στον πολίτη να παρακολουθεί ηλεκτρονικά την εξέλιξη της υπόθεσής του. Σύμφωνα με το Αναπτυξιακό Σχέδιο 2018-2022, η δημιουργία του ψηφιακού κράτους θα απαιτήσει 9,3 δις ευρώ. Στόχος θα είναι μέχρι το 2022 κάθε επαφή και συναλλαγή του πολίτη με δημόσιες υπηρεσίες να μπορεί να γίνεται και ηλεκτρονικά. Αιχμή του σχεδίου θα είναι η εγκαθίδρυση ηλεκτρονικών διαδικασιών για την καταβολή κάθε οφειλής στο κράτος, μέχρι τη σχολική καντίνα, ηλεκτρονικά.
Μια άλλη σημαντική μεταρρύθμιση, η οποία έχει ονομαστεί «Πείτε το μια φορά», αφορά στην ενοποίηση κάθε κρατικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, δηλαδή μιας και μοναδικής για όλα τα υπουργεία, ώστε να μη χρειάζεται ο πολίτης να επαναλαμβάνει το ίδιο αίτημα πολλές φορές και κυρίως να μην είναι αναγκασμένος να χορηγεί κάθε φορά που συναλλάσσεται με το κράτος τα ίδια προσωπικά και οικονομικά στοιχεία, τα οποία θα είναι καταχωρημένα σε μία ενιαία πλατφόρμα.
To κράτος δεσμεύεται επίσης να εξασφαλίσει πρόσβαση σε γρήγορο διαδίκτυο στο 70% του πληθυσμού μέχρι το 2020 και στο 100% μέχρι το 2025.
Κάποτε είχε γραφεί, από τον Νορμπέρτο Μπόμπιο, ότι η Αριστερά είναι η παράταξη της ισότητας και η Δεξιά η παράταξη της ελευθερίας. Ιστορικά η σοσιαλδημοκρατία έχει αποδείξει ότι μπορεί να υπηρετήσει και τους δύο στόχους.
Και κατάφερε να φέρει στους πολίτες της Ευρώπης και ισότητα, και ελευθερία, και δημοκρατία, και δικαιοσύνη.