ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΥΤΣΟΥΚΟΥ
ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
ΣΤΟ Ν/Σ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΑ «ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ» ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΕΝΣΤΟΛΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Θα προσπαθήσω να επαναφέρω τη συζήτηση -γιατί έχουν ακουστεί πάρα πολλά στην Αίθουσα αυτές τις τρεις μέρες- σε αυτά που είναι τα μείζονα αυτού του νομοσχεδίου.
Τι ψηφίζουμε, λοιπόν, αγαπητοί συνάδελφοι; Ψηφίζουμε ένα νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, που εξομοιώνει τη χώρα μας με ισχύουσες διατάξεις στον κοινό χώρο του Ευρωπαϊκού Δικαίου και αφορούν ποινικές υποθέσεις. Έχουν εξηγηθεί με επάρκεια. Νομίζω ότι το νομοσχέδιο αυτό θα μπορούσε να ψηφιστεί και με μεγάλη πλειοψηφία, εάν δεν είχαμε τις αντιπαραθέσεις γύρω από τις τροπολογίες που αφορούν μείζονα ζητήματα.
Είπαμε και την πρώτη μέρα της συζήτησης, το είπαμε και στην Επιτροπή, ότι θεωρούμε την τροπολογία για τα «κόκκινα» δάνεια ένα σημαντικό νομοθέτημα που αδικεί τον εαυτό του με τον τρόπο που ήρθε και συζητήθηκε ως τροπολογία. Αδικεί η Κυβέρνηση τον εαυτό της με ορισμένες πρακτικές. Διότι έδειξε η πράξη ότι έχουμε τώρα μία εβδομάδα που ασχολούμαστε με αυτό και άρα θα είχαμε βρει και την κοινοβουλευτική διαδικασία να μην υπάρχουν αυτού του είδους οι ενστάσεις.
Και φυσικά έχουμε και άλλη μία τροπολογία πάρα πολύ σημαντική που αφορά τα αναδρομικά των δικαστών, όπου έρχεται το κράτος σε υλοποίηση μιας απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας να δώσει αυτά που μπορεί.
Διότι είναι φανερό ότι υπάρχουν συγκεκριμένες δυνατότητες, που με βάση αυτές οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα και όχι με βάση τι θέλει ο καθένας για τον εαυτό του, παραγνωρίζοντας τι έχει συμβεί στις υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες, με μια αίσθηση που δεν δίνει την εντύπωση ότι οι αποφάσεις αυτές έχουν τη αναλογικότητα των βαρών.
Και το λέω, αγαπητοί συνάδελφοι, γιατί όταν έγινε η πρόσθετη περικοπή των δικαστικών το Δεκέμβριο του 2012, υπήρξαν πολύ δραματικά μέτρα που αφορούσαν τους φτωχούς αγρότες, που τους κόψαμε 30 ευρώ, που αφορούσαν τους επαγγελματίες, που τους πήγαμε από τα εξήντα πέντε στα εξήντα επτά, και άλλα επαχθεί μέτρα και με τα οποία δυστυχώς, με τον τρόπο που έχουμε λειτουργήσει μέχρι σήμερα, δεν βρήκαμε τη δυνατότητα να αποκαταστήσουμε αυτούς τους ανθρώπους. Ελπίζω με την πρόοδο που συντελείται, τα μέτρα που λαμβάνονται, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, το κοινωνικό μέρισμα, την ενίσχυση των κοινωνικών δομών στο βαθμό που αυτή μπορεί να γίνει, θα αντιμετωπίσουμε αυτούς τους ανθρώπους.
Και εδώ ακούμε κάποιους να χαϊδεύουν τα αυτιά μιας συγκεκριμένης ομάδας που είχε τη δυνατότητα να αποφασίσει για τον εαυτό της. Εντάξει, είπαμε, δεν κάνουμε κριτική στις αποφάσεις της δικαιοσύνης, αλλά αυτό να μην το αναφέρουμε; Είναι κριτική αυτό αν το πούμε; Και μπορεί να δεχόμαστε αυτού του είδους τις μομφές, δηλαδή ότι εκδικούμεθα; Δέστε το σύνολο των δικαστικών αποφάσεων, δέστε κι αυτή και βγάλτε συμπεράσματα.
Και εκείνο που είχα πει όταν άνοιξε αυτό το θέμα, κύριε Υπουργέ, είναι με τον ίδιο τρόπο να αντιμετωπίσετε και τους άλλους που αδικήσαμε. Και αυτό πρέπει να είναι μέριμνα της πολιτικής και όχι των δικαστηρίων.
Έρχομαι τώρα στην τροπολογία για τα «κόκκινα» δάνεια. Αυτήν την τροπολογία για τα «κόκκινα» δάνεια πρέπει να την εντάξουμε, αγαπητοί συνάδελφοι, σε έναν σχεδιασμό της Κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τα ζητήματα του λεγόμενου ιδιωτικού χρέους. Μετά την αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους με το PSI, τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τους καλύτερους όρους της βιωσιμότητάς του είναι ανοιχτά και γίνεται μια σκληρή διαπραγμάτευση για να επιτύχουμε το καλύτερο δυνατό για τη χώρα.
Το ιδιωτικό χρέος, όπως ειπώθηκε και στη συζήτηση από πολλούς ομιλητές, δεν προέκυψε μετά την κρίση. Ήταν αποτέλεσμα μιας τραπεζικής λογικής και πριν την κρίση, που με κριτήρια τα οποία δεν ήταν πάντα αναπτυξιακά, δεν ήταν πάντα με βάση τη βιωσιμότητα, έδινε αφειδώς χρήματα και οδήγησε σε υπερχρέωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Και βεβαίως, ήρθε η κρίση, που ανέτρεψε τους σχεδιασμούς και δεν επέτρεψε αυτά να εξυπηρετηθούν και πήγαμε σε μεγάλα ληξιπρόθεσμα που έγιναν βραχνάς για τις οικονομικές μονάδες. Τις έβγαλαν έξω από την αγορά, παρότι αν δεν είχαν αυτό το βάρος, θα μπορούσαν να σταθούν στις συνθήκες της κρίσης.
Άρα, είναι σε έναν σχεδιασμό που έρχεται να κάνει μια μεγάλη τομή –πρώτη φορά γίνεται να αντιμετωπίσουμε το ιδιωτικό χρέος- και χωρίζει τη διαδικασία για τις μικρές επιχειρήσεις, μέχρι τα 2,5 εκατομμύρια, που είναι η πλειοψηφία των μικρομεσαίων επαγγελματιών, και τους δίνει τη δυνατότητα να προσφύγουν σε αυτήν τη διαδικασία για το κούρεμα του χρέους και των προσαυξήσεων, που βεβαίως έχει δημιουργήσει πάρα πολλές ενστάσεις και καχυποψίες σε σχέση με τον τρόπο που θα λειτουργήσουν ορισμένοι «τραπεζίτες», δηλαδή οι άνθρωποι που θα κρίνουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Γιατί φαντάζεστε ότι η ρύθμιση για κάποιους οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να σταθούν ως επιχειρηματίες, όσο κι να τους «κουρέψεις» εσύ, δεν μπορεί να υπάρξει.
Για αυτή, λοιπόν, τη διαδικασία της παρακολούθησης του τρόπου που οι τράπεζες αντιμετωπίζουν τους επαγγελματίες θεσπίζεται μια επιτροπή. Εμείς είχαμε πει και εισαγωγικά, το επαναλαμβάνουμε και τώρα, ότι θέλουμε να έχει περισσότερες αρμοδιότητες. Έρχεται μία νομοτεχνική βελτίωση που κάνει ο Υπουργός για να αυξήσει την αρμοδιότητα αυτής της επιτροπής, ώστε με εκθέσεις της στην Τράπεζα της Ελλάδος να παρακολουθεί την πρακτική των τραπεζών. Ενδεχόμενα θα μπορούσαμε να βρούμε και κάτι αποτελεσματικότερο.
Εκείνο, όμως που έχει σημασία είναι ότι κανένας, πιστεύω, δεν έχει συμφέρον από αυτούς λειτουργούν με τους καλώς εννοούμενους τραπεζικούς κανόνες να μην δώσει τη δυνατότητα σε μια επιχείρηση να αποπληρώσει το υπόλοιπο, γιατί κινδυνεύει να τα χάσει όλα. Και δεν νομίζω ότι εξυπηρετεί τις τράπεζες να έχουν αυτές τις επισφάλειες στους ισολογισμούς τους.
Βεβαίως, υπάρχει η ρύθμιση για τις πολύ μεγαλύτερες επιχειρήσεις, αυτές με τη διαδικασία των δύο πιστωτών που πρέπει να έχουν το 51% των υποχρεώσεων για να οδηγηθούν στο προβλεπόμενο κούρεμα και στην επικύρωση με τη σφραγίδα του δικαστηρίου, οι οποίες έχουν και ένα bonus, που τους δίνει πρόσθετη μείωση των προσαυξήσεων στις ληξιπρόθεσμες οφειλές και μια παράταση των δόσεων, για να καταστούν βιώσιμοι, πράγμα που πιστεύω ότι θα το συνυπολογίσουν οι πιστωτές κατά τη διαδικασία της περικοπής.
Σημειώνω πως είναι πάρα πολύ σημαντική η προσθήκη που έγινε μετά τις παρεμβάσεις της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, όταν ο κ. Δένδιας παρουσίασε το πρώτο σχέδιο, για δύο κρίσιμα ζητήματα: Το πρώτο αφορά στα δάνεια της Αγροτικής Τράπεζας, της «κακής» Αγροτικής Τράπεζας, η οποία είναι σε εκκαθάριση και η οποία εξαιρείτο με βάση τις αρχικές διατάξεις του νομοσχεδίου.
Σημειώνω, επίσης, ότι με την ίδια διατύπωση που εξαιρείτο η ΑΤΕ ως υπό εκκαθάριση, εξαιρούντο και ορισμένες συνεταιριστικές που βρίσκονται στη διαδικασία της εκκαθάρισης. Άρα, μπαίνουν μέσα αυτά τα δάνεια και βεβαίως είναι πολύ σημαντικό, επίσης μετά από παρέμβασή μας, το ότι μπαίνουν τα δάνεια που είναι με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου.
Ποια είναι αυτά τα δάνεια; Αναφέρθηκαν πάρα πολλοί συνάδελφοι, από όλες τις πτέρυγες: τα δάνεια των κτηνοτρόφων, των χοιροτρόφων, διάφορων παραγωγικών μονάδων, των πτηνοτρόφων κλπ. Εγώ θα ήθελα να προσθέσω, μια και προέρχομαι από έναν πυρόπληκτο και σεισμόπληκτο νομό, ότι είναι και τα δάνεια των επιχειρήσεων που ενισχύθηκαν μέσα από τις προβλεπόμενες διαδικασίες για να ξανακινήσουν τις επιχειρήσεις τους που επλήγησαν από τις πυρκαγιές και τους σεισμούς. Τέτοια δάνεια, που έχουν λήξει στην Ηλεία, έχουμε πάρα πολλά. Άρα, τους δίνουμε τη δυνατότητα να μπουν σε αυτήν τη διαδικασία.
Ποιο είναι το κενό που παραμένει; Το κενό που παραμένει είναι εκείνο που επίσης έχουμε εντοπίσει, το ότι όσοι έχουν πάνω από ένα εκατομμύριο ληξιπρόθεσμα δεν μπορούν να τα ρυθμίσουν.
Αυτό σημαίνει ότι αφορά την πλειοψηφία, αφορά το λαό, τους ψηφοφόρους μου; Δεν με έχει ενοχλήσει κανένας. Δεν έχω τέτοιους ψηφοφόρους. Οι ψηφοφόροι μου είναι απλοί άνθρωποι. Είναι, όμως, σωστό να αδικήσουμε έστω και έναν, έστω και δύο επιχειρηματίες οι οποίοι μπορεί για λίγα χιλιάρικα να μην μπορούν να μπουν σε αυτήν τη διαδικασία, την οποία την κάνουμε για να γίνει μια τομή, ένα νέο ξεκίνημα.
Άρα δεν μπορεί να στεκόμαστε αφοριστικά στο όριο του ενός εκατομμυρίου και να μην του επιτρέπουμε να μπει στη διαδικασία. Αν θα μπει θα τον κρίνουν, αν θα είναι βιώσιμος.
Επιτρέψτε μου τώρα να πω πως, όταν ψηφίσαμε τη διάταξη για τα ληξιπρόθεσμα, ως μέρος του σχεδίου που σας έλεγα νωρίτερα, ως πρώτο κομμάτι το ΠΑΣΟΚ, κύριε Δρίτσα, δεν αναφέρθηκε σε βεβαιωμένες, αλλά σε ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Μιλήσατε και αναφερθήκατε σε τοποθετήσεις πάρα πολλών συναδέλφων όλων των πτερύγων πλην ημών. Διότι, από την άνοιξη είχαμε ζητήσει - το είχε πει και ο κ. Βενιζέλος και είχε πάρει πρωτοβουλίες και η Κοινοβουλευτική Ομάδα- για να ρυθμίσουμε τα ληξιπρόθεσμα με βάση τη λογική που σας είπα, δηλαδή ότι πρέπει να ρυθμίσουμε το ιδιωτικό χρέος. Όταν λέμε ληξιπρόθεσμα, εννοούμε ότι έχει μία ημερομηνία και ότι δεν αφήνεις ανοικτό το ζήτημα για να παρασύρονται και εκείνοι που ενδεχόμενα έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν ή και άλλοι που ζορίζονται, αλλά έχουν εν τέλει τον τρόπο.
Κατ’ αυτήν την άποψη, λοιπόν, το Υπουργείο Οικονομικών έρχεται να διορθώσει τον εαυτό του. Εκείνο που προκαλεί απορία είναι πώς εσείς, που καταψηφίσατε τις διατάξεις, θέλετε τώρα να μας βάλετε σε αυτήν τη διαδικασία της ονομαστικής ψηφοφορίας. Εσείς που καταψηφίσατε. Προσέξτε.
Υπάρχει το τρίτο μέρος αυτού του σχεδίου, που είναι τα καταναλωτικά και τα στεγαστικά δάνεια. Θυμίζω ότι με το ν. 3869/2010, που πολλοί τον λέμε «νόμο Κατσέλη», αλλά είναι «νόμος ΠΑΣΟΚ», έχουμε δώσει τη δυνατότητα ρύθμισης πάρα πολλών. Υπάρχουν αποφάσεις ειρηνοδικείων.
Βεβαίως, υπάρχουν και τα στεγαστικά, που θέλω να διαβεβαιώσω τους πάντες και τους ανησυχούντες συνήθως συναδέλφους ότι η πρώτη κατοικία θα είναι προστατευόμενη. Απλώς δεν μπορούμε να προστατεύσουμε αυτόν που έχει τη δυνατότητα να πληρώσει και επικαλείται τις απαγορευτικές διατάξεις για να μην πληρώσει. Αυτό δεν ωφελεί ούτε την οικονομία ούτε κανέναν.
Τέλος, υπάρχει το ζήτημα των συνεπών, αυτών δηλαδή που με κόπο, με ιδρώτα, πουλώντας ενδεχόμενα περιουσιακά τους στοιχεία, στερώντας στην οικογένειά τους, ήταν συνεπείς. Κάθε φορά που κάνουμε ρυθμίσεις για τα ληξιπρόθεσμα, αδικούμε τους συνεπείς.
Άρα, κύριε Υπουργέ εδώ είναι το μεγάλο ζήτημα. Πώς και με ποιες πολιτικές θα ενισχύσουμε τους συνεπείς. Με τη μείωση των επιτοκίων, με άλλου ευνοϊκού χαρακτήρα ρυθμίσεις.
Θα τελειώσω με τούτο: Θεωρώ ότι ο δρόμος που έχουμε διανύσει τα τελευταία πέντε χρόνια είναι πολύ σημαντικός. Άκουσα πολλούς συναδέλφους αμετανόητα να αναφέρονται στις πρωτοβουλίες που πήρε το ΠΑΣΟΚ τότε και κατέστρεψε τη χώρα. Δεν το είπαν ακριβώς έτσι, αλλά αυτό εννοούσαν. Ξεχνάμε πώς φτάσαμε στα ελλείμματα, πώς φτάσαμε στα χρέη και τον αγώνα που δώσαμε; Ας βγάλουμε ορισμένα συμπεράσματα απ’ αυτή την πορεία και ας πάψουμε επιτέλους να προσπαθούμε να μεταθέσουμε τις δικές μας ευθύνες στους άλλους.
Εμείς θα εμμείνουμε σ’ αυτή τη γραμμή που πιστεύω ότι είναι ένα σχέδιο που βγάζει τη χώρα από την κρίση και δίνει τη δυνατότητα στους Έλληνες πολίτες να ατενίσουν με αισιοδοξία το μέλλον.
Σας ευχαριστώ.