ΟΜΙΛΙΑ
ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΗΣ Κ.Ε. ΤΗΣ ΔΗΜ.ΑΡ. ΘΑΝΑΣΗ
ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟ 3ο
ΕΚΤΑΚΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ
ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Αγαπητές
συντρόφισσες και σύντροφοι,
Βρισκόμαστε σε ένα
κομβικό σημείο για τη χώρα καθώς εγχώριες
προκλήσεις και διεθνείς εξελίξεις
διαμορφώνουν σκηνικό αυξανόμενης
έντασης. Αυτό το περιβάλλον εντάσεων
επιβαρύνει την ήδη προβληματική κατάσταση
της οικονομίας στην Ευρωζώνη. H
ολόπλευρη οικονομική και κοινωνική
κρίση της Ευρώπης δεν έχει ξεπεραστεί.
Η ανάπτυξη
παραμένει ζητούμενο. Η συνεχιζόμενη
πολιτική λιτότητας παράγει ύφεση,
ανεργία, μείωση των εισοδημάτων.
Εμείς είμαστε
αταλάντευτα ευρωπαϊστές. Για αυτό
είμαστε σταθερά υπέρ της αλλαγής της
πορείας της Ευρώπης. Για να κατοχυρωθεί
το κοινό της μέλλον.
Η χώρα μας παραμένει
σε κατάσταση κρίσης. Δεν έχει φανεί η
διέξοδος από μια πορεία που υποβαθμίζει
το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών και
απειλεί την ίδια την επιβίωση ενός
ευρέως φάσματος κοινωνικών στρωμάτων.
Μετά τις εκλογικές
αναμετρήσεις του Μαΐου εντείνονται οι
τάσεις συντηρητικοποίησης των κοινωνικών
αντιλήψεων, όπως αυτό αποτυπώνεται τόσο
στην εκλογική ενδυνάμωση της Χ.Α. όσο
και στην δεξιά στροφή του λόγου της Ν.Δ.
Η χώρα χρειάζεται
μια ελπιδοφόρα προοπτική. Υπάρχει ανάγκη
ριζικής αλλαγής πολιτικής με παρέμβαση
σε όλα τα αίτια που έφεραν τη χώρα στη
σημερινή της θέση και παραμένουν ακόμη
ανέγγιχτα.
Το αποτέλεσμα των
ευρωεκλογών του 2014 ήταν οδυνηρό και
κατέδειξε ότι η ΔΗΜ.ΑΡ. δεν ανταποκρίθηκε
στις προσδοκίες των πολιτών. Η ανάλυση
των αιτιών πρέπει να αποφύγει τις
μονοδιάστατες προσεγγίσεις και την
περιπτωσιολογία. Τίθεται συχνά το
ερώτημα αν μας στοίχισε η είσοδος στην
κυβέρνηση ή η έξοδος από αυτή. Η
πραγματικότητα είναι ότι δεν έγινε με
τον κατάλληλο σχεδιασμό ούτε η είσοδος
ούτε η έξοδος από την κυβέρνηση. Η
συμμετοχή μας στην κυβέρνηση ήταν μια
μεγάλη πολιτική πράξη ευθύνης έναντι
της χώρας και επέδρασε καθοριστικά στη
σταθεροποίηση και την παραμονή της στο
ευρώ. Η αποφυγή της χρεοκοπίας και η
πολιτική δέσμευση των εταίρων για
παραμονή της χώρας στο ευρώ επιτεύχθηκαν
με τη σημαντική συνεισφορά της ΔΗΜΑΡ.
Όμως η συμμετοχή δεν συνοδεύτηκε από
τις απαραίτητες και αναγκαίες επιλογές
και παρεμβάσεις για να στεφθεί με
επιτυχία έτσι ώστε να καταστεί αποδοτική
σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα που παρήγαγε
στη ζωή των πολιτών. H ΔΗΜΑΡ δεν αναδείκνυε,
όπως θα έπρεπε, τα θετικά σημεία και τα
προβλήματα κατά τη διάρκεια της συμμετοχής
της στην κυβέρνηση. Κατά τη διάρκεια
της συμμετοχής μας δεν καταστήσαμε
σαφές στους πολίτες ότι είναι άλλο
κυβέρνηση εθνικής ανάγκης και άλλο
κυβέρνηση στρατηγικής επιλογής.
Ταυτόχρονα υπήρξε έλλειψη ουσιαστικής
σχέσης μεταξύ κοινοβουλευτικής ομάδας,
τομέων του κόμματος και κυβερνητικών
στελεχών της ΔΗΜΑΡ.
Η Δημοκρατική
Αριστερά αποχώρησε από την κυβέρνηση
γιατί δεν τηρήθηκε η προγραμματική
συμφωνία, ενώ ταυτόχρονα οι πολιτικές
που προωθούσε η κυβέρνηση, πολλές φορές
χωρίς προηγούμενη ενημέρωση, είχαν
σαφές συντηρητικό ιδεολογικό πρόσημο.
Ήταν ορθή η αποχώρηση, όμως και πάλι
χωρίς σχέδιο. Δεν προετοιμάσαμε τον
κόσμο για την ρήξη και δεν τον ενημερώναμε
επαρκώς για την στροφή της κυβέρνησης
σε μονοκομματικές αντιλήψεις και
πρακτικές.
Μετά την αποχώρηση
από την κυβέρνηση, η ΔΗΜΑΡ δεν κατάφερε
να αποκτήσει καθαρό στίγμα, προσανατολισμό
και στρατηγική συνεργασιών και συμμαχιών,
που θα στοχεύουν στην προώθηση προοδευτικών
κυβερνητικών λύσεων. Δεν επιτεύχθηκε
ενιαίος λόγος και δεν υπήρξε συνεκτική
εικόνα παρουσίασης στους πολίτες των
βασικών μας θέσεων. Οι πολίτες μπερδεύτηκαν
από τις αμφισημίες και από τις διαφορετικές
θέσεις που εξέφραζαν τα στελέχη μας. Το
ούτε…ούτε… είχε ως αποτέλεσμα να μην
αντιλαμβάνεται κανείς το πώς θα
αποτελέσουμε την χρήσιμη δύναμη για
την χώρα.
Είχαμε αποφασίσει
ότι «υπάρχει ανάγκη επεξήγησης των
επιλογών που κάναμε ως ΔΗΜΑΡ, ιδιαίτερα
της ένταξης και της αποχώρησης από την
κυβέρνηση, βλέποντας όμως προς το μέλλον
και όχι με εμπλοκή σε παρελθοντολογία».
Και όμως δεν αποφύγαμε την εμπλοκή σε
παρελθοντολογία. Στην
προεκλογική μας δραστηριότητα συνέχισε
να επικρατεί ο ξύλινος πολιτικός λόγος
και δεν αναδείχθηκε μία νέα ομάδα
στελεχών.
Το αποτέλεσμα της
κάλπης, πέραν όσων επεφύλαξε στο κόμμα
μας, έστειλε ένα διπλό μήνυμα: Το πρώτο
είναι ότι οι πολίτες καταδίκασαν τις
συντηρητικές πολιτικές, δηλώνοντας με
την ψήφο τους ότι δεν αντέχουν άλλο
επιλογές που βυθίζουν την κοινωνία και
εγκλωβίζουν την οικονομία στο τέλμα
της ύφεσης. Οι 11 ποσοστιαίες μονάδες
που έχασαν τα κυβερνητικά κόμματα σε
σύγκριση με τις εκλογές του 2012, πιστοποιούν
αυτή την αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα.
Το δεύτερο μήνυμα αφορά την αξιωματική
αντιπολίτευση και την αδυναμία της να
δημιουργήσει δυναμική ανατροπής. Οι
πολίτες την κράτησαν στάσιμη, σε απόλυτους
αριθμούς κάτω και από την εκλογική
επίδοση που είχε σημειώσει τον Ιούνιο
του 2012.
Την
ίδια ώρα, ωστόσο, που η κοινωνία εμφανιζόταν
αρνητική στην κυβέρνηση και δύσπιστη
έναντι της αξιωματικής αντιπολίτευσης,
εμάς μας προσπερνούσε, καθώς το πολιτικό
στίγμα της συμπαράταξης που συγκροτήσαμε,
αποδεικνυόταν θολό.
Είναι απαραίτητο
να αντιμετωπίσουμε με ευθυκρισία
την κατάσταση. Όχι όμως για να
παρασυρθούμε σε μια διαλυτική διελκυστίνδα
αλλά για να επιχειρήσουμε την πραγματική
ανάκαμψη. Για
να συνεχίσουμε ως η
σύγχρονη δημοκρατική, ευρωπαϊκή,
μεταρρυθμιστική, οικολογική Αριστερά.
Για να συμβάλλουμε σημαντικά μαζί με
τους συμμάχους μας σε αυτό που έχει
ανάγκη η χώρα: ένα πρόγραμμα προοδευτικής
ανασυγκρότησης της χώρας. Είναι δυνατόν
να αναταχθεί η ΔΗΜΑΡ με την προϋπόθεση
ότι θα προχωρήσει σε βαθιές αλλαγές που
θα στηρίζονται στις ιδέες και τις αρχές
της. Κρίσιμα ζητήματα για την προοπτική
της είναι οι θέσεις για τις κυβερνητικές
λύσεις και για την ανασύνταξη του χώρου
του δημοκρατικού σοσιαλισμού και του
ευρύτερου προοδευτικού χώρου.
Μετά το οδυνηρό
εκλογικό αποτέλεσμα και αξιολογώντας
τα συνολικότερα πολιτικά συμπεράσματα
από τα αποτελέσματα των εκλογών, η ΔΗΜΑΡ
διαμορφώνει και προτείνει ένα πολιτικό
σχέδιο που περιλαμβάνει την πολιτική
και οργανωτική αυτονομία της ΔΗΜΑΡ και
την προώθηση των συμμαχιών μας με στόχο
την προοδευτική διακυβέρνηση της χώρας.
Αναλυτικότερα
οι άξονες της πολιτικής μας είναι οι
εξής:
- Η πολιτική και οργανωτική αυτονομία της ΔΗΜΑΡ δεν τίθεται σε διαπραγμάτευση.
- Η Δημοκρατική Αριστερά δεν μπορεί να συμμετέχει ή να στηρίζει κυβερνητικό σχήμα με κυρίαρχες τις συντηρητικές πολιτικές της ΝΔ.
- Η Δημοκρατική Αριστερά συμμετέχει ενεργά στις διαδικασίες ανασύνταξης του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού και του ευρύτερου προοδευτικού χώρου με στόχο μία προοδευτική διακυβέρνηση της χώρας. Ειδικότερα, η ΔΗΜΑΡ έχοντας ήδη θέσει ως αρχικό και στρατηγικό στόχο της την «ανασύνταξη του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού», αναγνωρίζει την ανάγκη ύπαρξης του χώρου, που αντιπαρατίθεται στις νεοφιλελεύθερες και συντηρητικές αντιλήψεις.
Η
ΔΗΜΑΡ συνεχίζει να έχει σταθερό μέτωπο
απέναντι στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές,
στον λαϊκισμό αλλά και διακριτή θέση
απέναντι στις αγκυλώσεις της υπάρχουσας
κεντροαριστεράς. Ο διάλογος αυτός έχει,
επομένως και προαπαιτούμενα και πολιτική
οριοθέτηση. Η συζήτηση δεν μπορεί να
εστιάζει στις συμμαχίες χωρίς να εστιάζει
στο τι είναι αυτό που διαχωρίζει την
πρότασή της από όσα επαγγέλλεται,
προτείνει και εφαρμόζει η νεοφιλελεύθερη
και συντηρητική πολιτική.
- Διεκδικούμε μία νέα προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης της χώρας με αδιαπραγμάτευτο ευρωπαϊκό προσανατολισμό που θα μετατοπίζει την πολιτική από την σημερινή συντηρητική κατεύθυνση σε προοδευτική, με την συμμετοχή των προοδευτικών δυνάμεων του τόπου και ισχυρή την παρουσία της ΔΗΜΑΡ.
Σε
κοινωνικό επίπεδο περιλαμβάνει όλες
τις δυνάμεις που αναζητούν λύσεις σε
διάφορους κοινωνικούς χώρους με
δημοκρατικό και προοδευτικό περιεχόμενο
και προσανατολισμό, υπερβαίνοντας τον
κοινωνικό κατακερματισμό και τις
συντεχνιακές λογικές. Σε πολιτικό
επίπεδο περιλαμβάνει τις δυνάμεις από
τη ριζοσπαστική αριστερά, τη δημοκρατική
και μεταρρυθμιστική αριστερά, του
σοσιαλδημοκρατικού χώρου, της πολιτικής
οικολογίας και των νέων κοινωνικών
κινημάτων. Θα
εργασθούμε για τη συνεργασία αυτών των
δυνάμεων για τη μετακίνηση του άξονα
της πολιτικής από τη συντηρητική στην
προοδευτική κατεύθυνση. Προϋπόθεση
είναι η διαμόρφωση ενός κοινού εναλλακτικού
κυβερνητικού προγράμματος μέσα από
προωθητικές και δημιουργικές συνθέσεις.
Ο
διάλογος για τη προοδευτική διακυβέρνηση
δεν πρέπει και δεν μπορεί να γίνει σε
κενό πολιτικής. Για το λόγο αυτό γίνεται
στη βάση συγκεκριμένης προγραμματικής
ατζέντας. Η
Δημοκρατική Αριστερά προσέρχεται στις
διαδικασίες από
θέση αυτονομίας
και με
το σύνολο
των προτάσεών της,
με τα βασικά ιδεολογικά της προτάγματα,
της ανανεωτικής αριστεράς, του δημοκρατικού
σοσιαλισμού, της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας
και της πολιτικής οικολογίας. Η διαδικασία
δεν μπορεί να εξαντλείται όμως μόνο σε
πρωτοβουλίες κορυφής αλλά θα πρέπει να
προκύπτει από διαδικασίες κοινής
πολιτικής δράσης στην βάση.
Στο
σημείο αυτό θα ήθελα να θυμίσω τι είχαμε
πει για το ζήτημα αυτό στις θέσεις του
1ου
Συνεδρίου μας τον Απρίλιο του 2011: «αυτή
η ευρεία συμπαράταξη δυνάμεων στο
πολιτικό πεδίο πρέπει να περιλαμβάνει
δυνάμεις της δημοκρατικής αριστεράς,
της πολιτικής οικολογίας και της
σοσιαλδημοκρατίας, παραμένοντας ανοικτή
σε κάθε προοδευτικό πολίτη με θέσεις
συμβατές με το σχέδιο αυτό, υπερβαίνοντας
το κυρίαρχο πολιτικό στερεότυπο. Η ΔΗΜΑΡ
θα εργαστεί για την ανάδειξη αυτής της
προοπτικής». Οι θέσεις αυτές σήμερα
είναι περισσότερο επίκαιρες από ποτέ.
Η Δημοκρατική
Αριστερά προωθώντας την προοδευτική
διακυβέρνηση της χώρας έχει σταθερό
μέτωπο στο νεοναζισμό, τον φασισμό και
τον εθνικισμό. Βρίσκεται σε αντιπαράθεση
με το νεοφιλελευθερισμό που αυξάνει
τις κοινωνικές ανισότητες, με το
πελατειακό κράτος και τις σχέσεις
διαπλοκής, με το λαϊκισμό από όπου και
εάν προέρχεται. Υποστηρίζει τη συγκρότηση
μιας νέας προοδευτικής πλειοψηφίας που
θα κυβερνήσει τη χώρα και θα πραγματοποιήσει
τις αναγκαίες αλλαγές, με παραμονή της
χώρας στην ευρωζώνη ως στρατηγική
επιλογή για το μέλλον και με την προώθηση
δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων που θα
αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο και το
σύστημα διακυβέρνησης.
Η ΔΗΜΑΡ επιδιώκει
να διαδραματίσει δημιουργικό και
συνθετικό ρόλο στην προώθηση της
εναλλακτικής πρότασης εξουσίας. Η
επιλογή ΔΗΜΑΡ είναι επιλογή
σταθερότητας στο πλαίσιο της κυβερνητικής
αλλαγής. Ζητάμε
αλλαγή με ευθύνη.
Η Δημοκρατική
Αριστερά με την οργανωτική και πολιτική
της αυτοτέλεια συνεχίζει την πορεία
της, αποσαφηνίζοντας τη στρατηγική της
με τρόπο δημοκρατικό και συλλογικό. Η
Δημοκρατική Αριστερά για να υπάρξει
χρειάζεται υπερβάσεις:
- Ενιαία έκφραση που δεν θα καταπιέζει τις διαφοροποιήσεις όμως θα αποτρέπει την εικόνα διάλυσης και συνεχών διαφωνιών. Ναι στην πολυφωνία και στη δυνατότητα διαφοροποίησης, όχι στη απαξίωση της συλλογικής ενιαίας έκφρασης.
- Τόλμη στο λόγο και τις προτάσεις πολιτικής. Μόνο αν τολμήσουμε να διατυπώσουμε απόψεις που ενέχουν ενδεχομένως πολιτικό κόστος, μόνο αν καταφέρουμε να ξαναβρεθούμε με τους πολίτες που περιμένουν από εμάς τολμηρές τοποθετήσεις μπορούμε να ελπίζουμε.
- Ανανέωση και στα πρόσωπα και στις πολιτικές. Νέα πρόσωπά, νέες πολιτικές, νέες προσεγγίσεις απαλλαγμένες από ιδεοληψίες και κατάλοιπα των περασμένων δεκαετιών.
- Ανοιχτοί σε συμμαχίες και συνεργασίες. Η Δημοκρατική Αριστερά ήταν και παραμένει κόμμα των συνεργασιών και των ευρύτερων συναινέσεων. Περισσότερη προσπάθεια και εγρήγορση, ευρύτητα πνεύματος και συνεχής και επίμονη συνεργατική διάθεση.
Απαιτείται ισχυροποίηση
των συλλογικών διαδικασιών,
ώστε να μην
έχουμε ένα κόμμα αρχηγικό ή ένα κόμμα
άθροισμα προσωπικών δράσεων.
Στο
σημείο αυτό θα ήθελα να αναφέρω ότι η
ΔΗΜΑΡ έχει ήδη θέσει στον δημόσιο διάλογο
12 συγκεκριμένα προγραμματικά σημεία
για μία νέα προοδευτική πρόταση
διακυβέρνησης. Τα σημεία αυτά είναι:
- Η αδιαπραγμάτευτη ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και η παραμονή στο ευρώ.
- Μια νέα σχέση με τους εταίρους ώστε η χώρα να έχει αυτονομία στη λήψη αποφάσεων.
- Η αποτελεσματική αναδιάρθρωση του χρέους ώστε να καταστεί βιώσιμο χωρίς μονομερείς ενέργειες.
- Ένα ειδικό πρόγραμμα για τη μείωση της ανεργίας, μείωση η οποία αποτελεί άμεση προτεραιότητα και εθνικό στόχο με δεσμευτική συμφωνία για νέο ισχυρό επενδυτικό πρόγραμμα με στόχο τη μείωση της ανεργίας κατά 10% σε τρία χρόνια και για μέτρα υποστήριξης όλων των ανέργων μέσω ειδικών προγραμμάτων.
- Ένα νέο καθεστώς εργασιακών σχέσεων με επαναφορά της επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
- Μία φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία αποτελεί άμεση προτεραιότητα και πρέπει να γίνει εντός κρίσης με στόχο ένα φορολογικό σύστημα κοινωνικά δίκαιο.
- Η ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και της ρευστότητας.
- Η θεμελίωση ενός κράτους κοινωνικών υπηρεσιών που θα μειώνει τις ανισότητες και η καθιέρωση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
- Η αξιοποίηση και όχι η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας.
- Η παραγωγική ανασυγκρότηση με συγκεκριμένο πρόγραμμα που έχουμε παρουσιάσει.
- Οι πέντε άμεσες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα που έχουμε παρουσιάσει ήδη στο δημόσιο διάλογο.
- Ο πλήρης ανασχεδιασμός του κράτους στη βάση της εξυπηρέτησης των πολιτών και των επιχειρήσεων και η αποσύνδεση της διοικητικής μεταρρύθμισης από οριζόντιες απολύσεις.
Συντρόφισσες
και σύντροφοι,
Όλοι
μαζί θα οδηγήσουμε την ΔΗΜΑΡ στην
ανάκαμψη. Για να συνεχίσουμε ως σύγχρονη
δημοκρατική, ευρωπαϊκή, μεταρρυθμιστική,
οικολογική Αριστερά. Για να συμβάλλουμε
σημαντικά σε αυτό που έχει ανάγκη η
χώρα: ένα πρόγραμμα προοδευτικής
ανασυγκρότησης.
Συντρόφισσες
και σύντροφοι,
Η
ΔΗΜΑΡ θα είναι παρούσα στην πολιτική
ζωή του τόπου.
Όχι
από κομματικό πατριωτισμό, αλλά γιατί
θεωρούμε ότι μπορεί να αποτελέσει μια
δύναμη που θα βοηθήσει την χώρα.
Μια
δύναμη ευθύνης και αλλαγής.
Η
Δημοκρατική Αριστερά έχει να προσφέρει
και θα προσφέρει.