«Στις 30 Δεκεμβρίου, θα παρουσιάσουμε το ολοκληρωμένο σχέδιό μας για την αντιμετώπιση ενός πραγματικού προβλήματος, για το οποίο θέλω να σας θυμίσω ότι είχα μιλήσει και στην παρέμβαση την οποία έκανα στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών» είπε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, για το ζήτημα της προστασίας των ανηλίκων από τον εθισμό στο διαδίκτυο, σε συνέντευξή του στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ και στον δημοσιογράφο Απόστολο Μαγγηριάδη.
Επισήμανε ότι η κυβέρνηση χρειάζεται ως συμμάχους τους γονείς στην προσπάθεια υλοποίησης της πολιτικής, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να πρωτοστατήσει, όχι μόνο σε εθνικό, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου. «Το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τα νέα δικαιώματα τα οποία πρέπει να διασφαλίσουμε για τα παιδιά και για τους εφήβους μας ώστε να τους προστατεύσουμε από τις αρνητικές επιπτώσεις της τεχνολογίας, χωρίς να προβούμε σε πολύ σκληρές, δρακόντειες, οριζόντιες απαγορεύσεις, για τις οποίες επιτρέψτε μου να έχω και κάποιες αμφιβολίες αν μπορούν στην πράξη να εφαρμοστούν» ανέφερε.
Για τα μέτρα που ανακοινώθηκαν κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού ο πρωθυπουργός είπε «αυτό το οποίο επιχείρησα να κάνω στον προϋπολογισμό, δεν είναι απλά να ανακοινώσω μια σειρά από μέτρα που αφορούν τις τράπεζες, τους χαμηλοσυνταξιούχους, τους ενστόλους μας. Ήταν κυρίως να εντάξω την Ελλάδα σε ένα συνολικό γεωπολιτικό και οικονομικό πλαίσιο και κυρίως να εκπέμψω αυτό το μήνυμα της Ελλάδας της σιγουριάς και της σταθερότητας σε έναν αβέβαιο κόσμο, γεωπολιτικά αβέβαιο -βλέπετε τι γίνεται στην ευρύτερη γειτονιά μας- αλλά και οικονομικά αβέβαιο».
«Δεν κάναμε τώρα τις πρώτες κινήσεις στο ζήτημα των τραπεζών. Θέλω να θυμίσω ότι είχαμε ήδη μειώσει κάποιες προμήθειες, εμείς ήμασταν αυτοί που ουσιαστικά «σπρώξαμε» το σύστημα πληρωμών IRIS, το οποίο χρησιμοποιούν εκατομμύρια συμπολίτες μας σήμερα για δωρεάν μεταφορές χρημάτων. Αυξήσαμε και το όριο τώρα, στα 1.000 ευρώ. Αλλά τώρα που βλέπουμε ότι οι τράπεζες πια -και είναι σημαντικό αυτό- πατάνε καλά στα πόδια τους, αρχίζουν και εξυγιαίνουν τους ισολογισμούς τους, τώρα πιστεύω ότι ήρθε η ώρα, όπως και το ανακοινώσαμε, να ξεδιπλώσουμε μια πιο τολμηρή παρέμβαση μηδενισμού σε προμήθειες πληρωμών, αλλά και σημαντικού περιορισμού των προμηθειών σε μεταβιβάσεις χρημάτων έως τα 5.000 ευρώ» πρόσθεσε.
Επίσης, σημείωσε ότι ο φόρος τον οποίο εισηγήθηκε το ΠΑΣΟΚ θα ήταν δώρο άδωρον, διότι «πρώτον, δεν μας αρέσει γενικά, θέλουμε να ξεφύγουμε από τη λογική των έκτακτων φόρων, αλλά δεύτερον, δεν θα μειώνονταν οι προμήθειες με το να βάλουμε έναν έκτακτο φόρο, ούτε οι τράπεζες θα έδιναν παραπάνω δάνεια εάν το κάναμε αυτό» είπε.
«Αυτό το οποίο, δυστυχώς, βλέπω και από το ΠΑΣΟΚ είναι μία σοβαροφάνεια, θα έλεγα, μία προσπάθεια να αρθρώσει έναν διαφορετικό λόγο, όταν όμως σκαλίζουμε λίγο και μπαίνουμε στην λεπτομέρεια των προτάσεων, διαπιστώνουμε ότι συχνά είναι και ατεκμηρίωτες και ακοστολόγητες και θα έλεγα ότι πολύ εύκολα υποκύπτουν στο «σαράκι» του τι μπορεί να ακούγεται ευχάριστο» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Τέλος για το ζήτημα της Προεδρίας της Δημοκρατίας ο πρωθυπουργός είπε ότι όπως το Σύνταγμα επιτάσσει και σεβόμενος απόλυτα και τον θεσμικό ρόλο της Προέδρου της Δημοκρατίας, θα ανακοινώσει τις αποφάσεις του την κατάλληλη χρονική στιγμή. «Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου μου ακούγεται ένα... Δεν μου ακούγεται εμένα, να το ξεκαθαρίσω αυτό. Αυτές είναι οι συνταγματικές προθεσμίες τις οποίες οφείλω να σεβαστώ. Οτιδήποτε άλλο θα ήταν άκαιρο» ανέφερε.
Ακολουθεί η συνέντευξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ και στον δημοσιογράφο Απόστολο Μαγγηριάδη
Απόστολος Μαγγηριάδης: Έχουμε την χαρά και την τιμή να φιλοξενούμε σήμερα τον Πρωθυπουργό, τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, εδώ στο στούντιο του ERT Νews. Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα και ευχαριστώ πολύ που είστε στο αναλυτικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ απόψε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εγώ σας ευχαριστώ πολύ, κ. Μαγγηριάδη. Πάντα είναι χαρά μου να επισκέπτομαι τη δημόσια τηλεόραση.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Είδαμε σήμερα είχατε μία σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για το ζήτημα ακριβώς της προστασίας των ανηλίκων από τον εθισμό στο διαδίκτυο. Είναι ένα ζήτημα το οποίο απασχολεί πάρα πολλούς γονείς, ακόμα και γονείς παιδιών πολύ μικρών. Θα ήθελα να ρωτήσω κατ' αρχάς το εξής: θα μπορούσε το μοντέλο της Αυστραλίας να αποτελέσει έναν οδηγό για εσάς, για την κυβέρνηση; Δηλαδή με πρόστιμα στις εταιρείες τεχνολογίας σε περίπτωση που επιτρέπουν αυτή την πρόσβαση στα παιδιά σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Το ρωτώ διότι δεν ξέρω κατά πόσο η χώρα μας μόνη της μπορεί να επιβάλλει αυτά τα μέτρα, εάν θα πρέπει να συνδυαστεί με κοινή ευρωπαϊκή δράση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Μαγγηριάδη, σε λίγες μέρες από τώρα, στις 30 Δεκεμβρίου, θα παρουσιάσουμε το ολοκληρωμένο σχέδιό μας για την αντιμετώπιση ενός πραγματικού προβλήματος, για το οποίο θέλω να σας θυμίσω ότι είχα μιλήσει και στην παρέμβαση την οποία έκανα στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Τον Σεπτέμβριο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πρέπει πρώτα απ' όλα να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει ένα σημαντικό πρόβλημα εθισμού παιδιών και νέων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι κάτι το οποίο δεν χρειαζόμαστε ιδιαίτερη επιστημονική τεκμηρίωση για να το διαπιστώσουμε.
Και η δεύτερη παρατήρηση που θέλω να κάνω είναι ότι χρειαζόμαστε τους γονείς συμμάχους σε οποιαδήποτε προσπάθεια υλοποίησης πολιτικής επιλέξουμε να χαράξουμε, διότι αυτοί τελικά παρέχουν στα παιδιά τους τα κινητά τηλέφωνα τα οποία πρωτίστως χρησιμοποιούν.
Και η τρίτη επισήμανση την οποία θέλω να κάνω είναι ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να πρωτοστατήσει, όχι μόνο σε εθνικό, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου το οποίο θα λαμβάνει υπόψη αυτά τα νέα δικαιώματα τα οποία πρέπει να διασφαλίσουμε για τα παιδιά και για τους εφήβους μας ώστε να τους προστατεύσουμε από τις αρνητικές επιπτώσεις της τεχνολογίας, χωρίς να προβούμε σε πολύ σκληρές, δρακόντειες, οριζόντιες απαγορεύσεις, για τις οποίες επιτρέψτε μου να έχω και κάποιες αμφιβολίες αν μπορούν στην πράξη να εφαρμοστούν.
Οπότε, λίγο υπομονή, 30 του Δεκέμβρη θα παρουσιάσουμε ένα, νομίζω, πολύ συγκροτημένο και καλά μελετημένο πλαίσιο για το πώς θα κινηθούμε από εδώ και στο εξής.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Και τα μέτρα θα αφορούν τα παιδιά κάτω των 16, των 15 ετών, πού ακριβώς το βλέπετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κατ' αρχάς, θα πρέπει να ορίσουμε μία ηλικία ψηφιακής ενηλικίωσης. Εκτιμούμε ότι αυτό θα είναι τα 15 χρόνια, αλλά από εκεί και πέρα θα υπάρχουν πολιτικές προφανώς και για...
Απόστολος Μαγγηριάδης: Λογικά τα παιδιά από το Λύκειο και μετά ίσως θα μπορούν να τα χρησιμοποιούν.
Κυριάκος Μητσοτάκης: ...και για τα μικρότερα παιδιά και για τα μεγαλύτερα παιδιά.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό το οποίο θέλω να τονίσω είναι ότι πια υπάρχει μεγάλη ευαισθησία της κοινής γνώμης συνολικά για τα ζητήματα αυτά. Βλέπετε πόσο θετικά αποδεκτή έγινε η πρωτοβουλία μας για εφαρμογή της απαγόρευσης των κινητών στα σχολεία, κάτι το οποίο γίνεται στην πράξη. Τα παιδιά παρακολουθούν πιο εύκολα το μάθημα, έχουν λιγότερη διάσπαση προσοχής, παίζουν περισσότερο στα διαλείμματα.
Αλλά είναι το πρώτο βήμα το οποίο κάναμε στο πλαίσιο μιας συνολικής στρατηγικής την οποία θα ξεδιπλώσουμε βήμα-βήμα, με σκοπό πάλι, όπως είπατε, να διαμορφώσουμε και ευρωπαϊκές απαντήσεις πάνω σε ένα πρόβλημα το οποίο νομίζω ότι αφορά κάθε ελληνική οικογένεια.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Προφανώς. Να πάμε λίγο στη συζήτηση του Προϋπολογισμού, στα θέματα της οικονομίας. Εσείς ανακοινώσατε μια σειρά μέτρων για τις τραπεζικές χρεώσεις. Είχαν θετικό αντίκτυπο στην κοινή γνώμη, καθώς υπήρξε πολύ μεγάλη δυσαρέσκεια το τελευταίο διάστημα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα διά του εκπροσώπου του λέει πως δεν παρεμβήκατε στα επιτόκια χορηγήσεων των τραπεζών. Λέει, μάλιστα, πως υπάρχει σχετική ευρωπαϊκή οδηγία που επιτρέπει στην κυβέρνηση να λάβει μέτρα για τον περιορισμό των χρεωστικών επιτοκίων. Είναι όντως έτσι; Τι απαντάτε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Προφανώς και δεν είναι έτσι, αλλά επιτρέψτε μου μια εισαγωγική τοποθέτηση. Αυτό το οποίο επιχείρησα να κάνω στον Προϋπολογισμό, κ. Μαγγηριάδη, δεν είναι απλά να ανακοινώσω μια σειρά από μέτρα που αφορούν τις τράπεζες, τους χαμηλοσυνταξιούχους, τους ενστόλους μας.
Ήταν κυρίως να εντάξω την Ελλάδα σε ένα συνολικό γεωπολιτικό και οικονομικό πλαίσιο και κυρίως να εκπέμψω αυτό το μήνυμα της Ελλάδας της σιγουριάς και της σταθερότητας σε έναν αβέβαιο κόσμο, γεωπολιτικά αβέβαιο -βλέπετε τι γίνεται στην ευρύτερη γειτονιά μας- αλλά και οικονομικά αβέβαιο.
Σε μια εποχή όπου μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες δεν μπορούν καν να ψηφίσουν προϋπολογισμό, η Ελλάδα κάνει σταθερά βήματα προόδου, σταθερά βήματα σύγκλισης. Δεν είμαστε ακόμα εκεί όπου θέλουμε να είμαστε, το έχουμε πει πολλές φορές, αλλά έχουμε βάλει τα θεμέλια τα οποία μας επιτρέπουν αυτό το μέρισμα της ανάπτυξης και της προόδου της οικονομίας, σταδιακά και πάντα στα πλαίσια των κανόνων, να το επιστρέφουμε στην ελληνική κοινωνία.
Για το ζήτημα των τραπεζών, δεν κάναμε τώρα τις πρώτες κινήσεις στο ζήτημα των τραπεζών. Θέλω να θυμίσω ότι είχαμε ήδη μειώσει κάποιες προμήθειες, εμείς ήμασταν αυτοί που ουσιαστικά «σπρώξαμε» το σύστημα πληρωμών IRIS, το οποίο χρησιμοποιούν εκατομμύρια συμπολίτες μας σήμερα -και είμαι σίγουρος πολλοί τηλεθεατές- για δωρεάν μεταφορές χρημάτων. Αυξήσαμε και το όριο τώρα, στα 1.000 ευρώ.
Αλλά τώρα που βλέπουμε ότι οι τράπεζες πια -και είναι σημαντικό αυτό- πατάνε καλά στα πόδια τους, αρχίζουν και εξυγιαίνουν τους ισολογισμούς τους, τώρα πιστεύω ότι ήρθε η ώρα, όπως και το ανακοινώσαμε, να ξεδιπλώσουμε μια πιο τολμηρή παρέμβαση μηδενισμού σε προμήθειες πληρωμών, αλλά και σημαντικού περιορισμού των προμηθειών σε μεταβιβάσεις χρημάτων έως τα 5.000 ευρώ.
Και νομίζω ότι αυτή ήταν μια ενδεδειγμένη πολιτική παρέμβαση από πλευράς κυβέρνησης, που ανακουφίζει πολίτες και επιχειρήσεις αλλά λαμβάνει ταυτόχρονα υπόψη και τη συνολική κατάσταση του τραπεζικού συστήματος. Διότι ο φόρος τον οποίο εισηγήθηκε το ΠΑΣΟΚ θα ήταν δώρο άδωρον, διότι πρώτον, δεν μας αρέσει γενικά, θέλουμε να ξεφύγουμε από τη λογική των έκτακτων φόρων, αλλά δεύτερον, δεν θα μειώνονταν οι προμήθειες με το να βάλουμε έναν έκτακτο φόρο, ούτε οι τράπεζες θα έδιναν παραπάνω δάνεια εάν το κάναμε αυτό.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Μάλιστα. Πάντως, ειδικά στο θέμα των τραπεζών, το ΠΑΣΟΚ, η αξιωματική αντιπολίτευση, έρχεται και λέει ότι στην ουσία αυτοί ήταν που έθεσαν την ατζέντα και πως ακολουθήσατε την πρόταση που έκανε το ΠΑΣΟΚ, όπως επίσης, το είδαμε και στο βίντεο, και στο θέμα της τροπολογίας για την οικονομική ενίσχυση των «Σπαρτιατών». Θα ήθελα να μου απαντήσετε αν είναι όντως έτσι και αν, εν τέλει, αυτή είναι η αξιόπιστη αντιπολίτευση που εσείς ζητούσατε, δηλαδή να έχει προτάσεις επί του πεδίου.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, το ΠΑΣΟΚ για τις τράπεζες είπε τουλάχιστον τρία διαφορετικά πράγματα και νομίζω ότι η τροπολογία την οποία κατέθεσε ήταν, θα έλεγα, ένα παράδειγμα σύγχυσης και -θα έλεγα- έλλειψης κατανόησης βασικών κανόνων λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος.
Αλλά, από εκεί και πέρα, δεν νομίζω ότι έχει κανένα ιδιαίτερα νόημα αυτός ο εσωτερικός πολιτικός ανταγωνισμός. Αυτό το οποίο μένει τελικά και αυτό το οποίο αξιολογούν οι πολίτες είναι ότι η κυβέρνηση πήρε μία απόφαση η οποία ανακουφίζει εκατομμύρια Έλληνες πελάτες των τραπεζών και διευκολύνει πολύ ειδικά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που βαρύνονται δυσανάλογα από τέτοιου είδους προμήθειες.
Θέλω να θυμίσω ότι αυτό το οποίο κάναμε εμείς ήταν τελικά διαφορετικό από αυτό το οποίο πρότεινε το ΠΑΣΟΚ στην τελευταία εκδοχή της τροπολογίας του, γιατί είχαν προηγηθεί προφανώς και άλλες προτάσεις.
Αλλά εγώ δεν έχω καμία δυσκολία, κ. Μαγγηριάδη, αν υπάρχει μία σωστή πρόταση από την αντιπολίτευση, και να τη χαιρετίσω και να την υιοθετήσω. Δεν θεωρώ ότι ντε και καλά δεν πρέπει να αποδίδουμε τα εύσημα όταν αυτό συμβαίνει. Αλλά σας λέω ότι κατά κανόνα δεν συμβαίνει.
Αυτό το οποίο, δυστυχώς, βλέπω και από το ΠΑΣΟΚ είναι μία σοβαροφάνεια, θα έλεγα, μία προσπάθεια να αρθρώσει έναν διαφορετικό λόγο, όταν όμως σκαλίζουμε λίγο και μπαίνουμε στην λεπτομέρεια των προτάσεων, διαπιστώνουμε ότι συχνά είναι και ατεκμηρίωτες και ακοστολόγητες και θα έλεγα ότι πολύ εύκολα υποκύπτουν στο «σαράκι» του τι μπορεί να ακούγεται ευχάριστο.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Ένα ακόμα πεδίο κριτικής που σας ασκήθηκε στη διάρκεια της συζήτησης για τον Προϋπολογισμό ήταν αυτή η αναλογία μεταξύ άμεσων και έμμεσων φόρων. Λέει το ΠΑΣΟΚ, λένε και τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης ότι είναι άδικο το γεγονός ότι η άμεση φορολογία είναι ποσοστιαία μεγαλύτερη της έμμεσης φορολογίας. Θέλω να σας ρωτήσω αν το 2025...
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η έμμεση φορολογία.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Η έμμεση φορολογία, συγγνώμη. Και το ερώτημα εδώ είναι κατά πόσο θεωρείτε ότι το 2025 πρόκειται να φέρετε κάποιες εξαγγελίες που θα ελαφρύνουν με κάποιο τρόπο τη μεσαία τάξη στο κομμάτι της άμεσης φορολογίας, έναν μισθωτό, για παράδειγμα, που φορολογείται για ένα εισόδημα άνω των 40.000 με 44%.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, να πούμε ότι οποιαδήποτε παρέμβαση στη φορολογική πολιτική θα πρέπει να συνοδεύεται από ισοδύναμα μέτρα ή άλλους φόρους ή μείωση δαπανών, διότι αυτοί είναι οι ευρωπαϊκοί κανόνες και προφανώς δεν μπορούμε να έχουμε και την πίτα ολάκερη και τον σκύλο χορτάτο.
Η κυβέρνηση είναι μία κυβέρνηση η οποία έχει μειώσει φόρους. Αυτό νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο το γνωρίζουν καλά οι συμπολίτες μας οι οποίοι...
Απόστολος Μαγγηριάδης: Έχετε γλιτώσει έσοδα από το φοροδιαφυγή πάντως, 1,8 δισ. και μπορεί να έρθουν...
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτό. Έχουμε μειώσει συνολικά 72 φόρους. Το γεγονός ότι η οικονομία αναπτύσσεται και ότι αυτό φέρνει περισσότερα έσοδα είναι υγιές. Μία επιχείρηση εκεί που παλιά έβγαζε κέρδη 100 ευρώ -είναι παράδειγμα αυτό- και φορολογείτο με 29%, αν βγάζει 200 ευρώ κέρδη και φορολογείται με 22%, όλοι είναι ικανοποιημένοι. Και ο επιχειρηματίας είναι ικανοποιημένος και το κράτος, το οποίο εισπράττει περισσότερα. Από τι, όμως; Από την ίδια την ανάπτυξη της οικονομίας και, όπως πολύ σωστά επισημάνατε, από τον σημαντικό περιορισμό της φοροδιαφυγής.
Εκεί νομίζω ότι για πρώτη φορά, επειδή αυτή την «καραμέλα» την ακούγαμε πολλές φορές στο παρελθόν, υπάρχει μια κυβέρνηση η οποία έχει δείξει και αποφασιστικότητα αλλά και αποτελεσματικότητα.
Και προφανώς τα χρήματα αυτά είναι χρήματα τα οποία επιστρέφουν στην κοινωνία. Δύο συμπληρωματικούς προϋπολογισμούς καταθέσαμε μέσα στο 2024. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Να το πούμε με απλά λόγια: περισσότερα χρήματα σε επενδύσεις στην υγεία, στην παιδεία. Από τι; Από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Αυτά τα οποία παίρνουμε, δηλαδή, από τους λίγους οι οποίοι ουσιαστικά κλέβουν το κράτος, για να το πω πολύ απλά, τα επιστρέφουμε στους πολλούς, με αυξημένες δαπάνες και με πρόσθετες μειώσεις φόρων.
Και προφανώς, όσο η πολιτική αυτή αποδίδει μόνιμες αυξήσεις φορολογικών εσόδων, τόσο θα μπορούμε να συζητάμε και για μόνιμες μειώσεις φόρων.
Το πρόγραμμα για το 2025 είναι καθορισμένο -και καλό είναι, πριν μιλήσουμε για το 2026, να δούμε τι κάνουμε για το 2025- όταν και μειώνουμε, ας πούμε, τις εργοδοτικές εισφορές, καταργούμε το τέλος επιτηδεύματος.
Όμως, ο Προϋπολογισμός του 2025 είναι το πρώτο βήμα από τρεις προϋπολογισμούς. Έχω πει πολλές φορές ότι όσο τα διαρθρωτικά μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής αποδίδουν, τόσο η προσοχή μας θα στρέφεται ολοένα και περισσότερο στην άμεση φορολόγηση της μεσαίας τάξης.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Μάλιστα. Την Πέμπτη θα είστε στις Βρυξέλλες, στην επόμενη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αναφερθήκατε και πριν από λίγο στην κρίση που περνάει ο γαλλογερμανικός άξονας, και η Γαλλία και η Γερμανία. Αναρωτιέμαι, σας ανησυχεί πιθανή ύφεση στη Γερμανία, πιθανά προβλήματα οικονομικά και πώς θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ελληνική οικονομία το 2025;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, προφανώς η ελληνική οικονομία είναι μια εξωστρεφής οικονομία και δεν μπορεί να μην επηρεάζεται καθόλου από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Το να έχουμε ύφεση σε σημαντικές αγορές για την Ελλάδα, είτε αφορούν τον τουρισμό σε επίπεδο υπηρεσιών, είτε αφορούν τις εξαγωγές μας σε επίπεδο προϊόντων, δεν είναι κάτι το οποίο μας αφήνει αδιάφορους.
Όμως, είμαι πολύ σίγουρος για τις αναπτυξιακές δυναμικές της ελληνικής οικονομίας. Τα δείγματα, ας πούμε, για τον τουρισμό μέχρι στιγμής είναι ενθαρρυντικά και για το 2025. Και η Ελλάδα θα εξακολουθεί να αποκλίνει σημαντικά προς τα πάνω, να έχει πολύ καλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Όμως, αυτή η δυσθυμία η οποία υπάρχει στην ευρωπαϊκή οικονομία ίσως μας οδηγήσει, κ. Μαγγηριάδη, και σε πιο τολμηρές αποφάσεις για μια πιο γρήγορη εφαρμογή προτάσεων από την έκθεση του κ. Draghi, κάτι το οποίο θα βοηθήσει συνολικά την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα. Προσωπικά πιέζω σε αυτή την κατεύθυνση και νομίζω ότι όσο και οι μεγάλες οικονομίες αντιμετωπίζουν δυσκολίες, τόσο, ενδεχομένως, μπορούν να δουν πιο θετικά μια Ευρώπη η οποία θα «ενηλικιωθεί» και γεωπολιτικά και οικονομικά.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Μιλάτε και για τις αμυντικές δαπάνες ή συνολικά;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μιλάω και για τις αμυντικές δαπάνες, αλλά μιλάω και συνολικά για δράσεις...
Απόστολος Μαγγηριάδης: Για τα 500 δισ. που πρέπει να διατεθούν...
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτό, έχει σημασία, αλλά μιλάω συνολικά και για δράσεις που θα στηρίξουν την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και κυρίως θα μειώσουν το κόστος της ενέργειας πανευρωπαϊκά, όχι μόνο σε κάποιες χώρες.
Για την άμυνα, τώρα, είναι πάρα πολύ σημαντικό ότι η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή βγήκε μπροστά σε αυτή τη συζήτηση. Προσερχόμαστε με αξιοπιστία, γιατί δαπανούμε άνω του 3% του ΑΕΠ μας σε αμυντικές...
Απόστολος Μαγγηριάδης: Στην αρχή κάποιοι έλεγαν ότι αυτή η συζήτηση δεν υπάρχει. Πλέον υπάρχει αυτή η συζήτηση στην Ευρώπη;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως υπάρχει. Είναι πραγματική αυτή η συζήτηση και είναι πραγματική και από χώρες οι οποίες θα έλεγα ότι κατατάσσονταν στην κατηγορία των «φειδωλών». Χώρες, δηλαδή, που είχαν μεγάλη δυσκολία ή δυστοκία να συζητήσουν για συνολική αύξηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Και αυτές οι χώρες, πια, προσέρχονται σε αυτή τη συζήτηση μετά από αυτά τα οποία γίνονται στην Ουκρανία αλλά και τη Μέση Ανατολή. Είναι σαφές ότι...
Απόστολος Μαγγηριάδης: Θα έχουμε άμεσα νέα σε αυτό το πεδίο, πιστεύετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εκτιμώ ότι αυτή η συζήτηση έχει ωριμάσει και δεν θα μου έκανε καθόλου εντύπωση αν εντός του 2025 παρθούν γενναίες αποφάσεις.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Επειδή ήδη περάσαμε στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, είστε ο πρώτος ηγέτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που χθες επισκεφθήκατε τον Λίβανο μετά τις εξελίξεις στη Συρία. Κατ' αρχάς, τι συζητήσατε με τον ομόλογό σας; Θα βοηθήσει η Αθήνα στην αναδιοργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων στον Λίβανο; Και, σε σχέση με την ορθόδοξη κοινότητα στη Συρία, έχετε εσείς κάποιο σχέδιο έκτακτης ανάγκης κατά νου αν χρειαστούν ίσως βοήθεια;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, η Ελλάδα έχει άμεσο ενδιαφέρον για τη Μέση Ανατολή και έχει σταθερά καλές σχέσεις με όλα τα κράτη και με όλες τις κυβερνήσεις. Αυτό μας προσφέρει και μας προσδίδει μεγάλη αξιοπιστία, λαμβάνοντας υπ' όψιν βέβαια ότι θα είμαστε μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας από τις αρχές του επόμενου χρόνου. 'Αρα, είμαστε de facto συνομιλητές όλων.
Ο Λίβανος είναι μια χώρα πολυπολιτισμική, πολυθρησκευτική. Φυσικά και στον Λίβανο και στη Συρία υπάρχει μια πολύ σημαντική ορθόδοξη κοινότητα, ελληνόφωνη και αραβόφωνη. Είχα την ευκαιρία να συναντηθώ και με τον Πατριάρχη Αντιοχείας, ο οποίος εκφράζει το ορθόδοξο στοιχείο στην ευρύτερη περιοχή. Και θα έλεγα ότι είμαστε η μόνη ευρωπαϊκή χώρα η οποία μπορεί να συνομιλήσει απευθείας με σημαντική θρησκευτική κοινότητα που διαμορφώνει εξελίξεις και στον Λίβανο αλλά κυρίως στη Συρία.
Γι' αυτό και μας ενδιαφέρει τόσο πολύ όλη αυτή η συζήτηση για τη διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας και την προστασία των θρησκευτικών μειονοτήτων. Γιατί υπάρχει ορθόδοξη μειονότητα στη Συρία, η οποία προσβλέπει στην Ελλάδα ώστε να εγγυηθεί την προστασία της και τα δικαιώματα της.
Οπότε, θα έλεγα ότι ήταν μια πολύ χρήσιμη επίσκεψη. Είναι πολύ νωρίς να πει κανείς ακόμα για το τι θα γίνει στη Συρία. Θα το συζητήσουμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ελπίζω να μπορούμε να καταλήξουμε σε μια ενιαία ευρωπαϊκή γραμμή.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Για το θέμα της Συρίας δεν συζητούν μόνο στην Ευρώπη, συζητούν και στην Αμερική. Χθες ο επόμενος Πρόεδρος, ο Donald Trump, μίλησε με πολύ θετικά λόγια για τον Tayyip Erdoğan, είπε χαρακτηριστικά «είναι ένας πολύ έξυπνος τύπος», ενώ ερωτηθείς για τη Συρία δήλωσε: «κανείς δεν ξέρει τι επιφυλάσσει το μέλλον, αλλά πιστεύω ότι η Τουρκία κρατάει το κλειδί της χώρας». Θέλω να ρωτήσω αν σας ανησυχεί αυτή η εξέλιξη, με δεδομένο ότι η Τουρκία φαίνεται ότι ενισχύεται γεωπολιτικά και διπλωματικά, και με την έλευση του Donald Trump στον Λευκό Οίκο από τις 20 Γενάρη και μετά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αφήστε να το δούμε αυτό. Ότι η Τουρκία είχε πάντα έναν λόγο στη Συρία...
Απόστολος Μαγγηριάδης: Ναι, απλά βλέπουμε την Αμερική να φεύγει, τη Ρωσία να απομακρύνεται και εν πάση περιπτώσει...
Κυριάκος Μητσοτάκης: ...και έναν ρόλο. Το πώς όμως τελικά αυτό θα καταλήξει, είναι πολύ νωρίς ακόμα να το πούμε. Αυτό για το οποίο εγώ μπορώ να μιλήσω είναι πάντα για τα συμφέροντα της χώρας μας, μπορώ να μιλήσω για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις και όχι για τις τουρκοαμερικανικές σχέσεις, και να σας πω ότι είναι στο καλύτερο σημείο που βρίσκονταν ποτέ και ότι προσβλέπω ότι αυτή η συμμαχία και η σταθερή σχέση θα συνεχιστεί και με την Προεδρία Trump, επ' ωφελεία και των δύο χωρών.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Με αυτά που λέτε, μου γεννιέται η επόμενη ερώτηση: ο Πρόεδρος Trump προορίζει για επικεφαλής στην Πρεσβεία της Αθήνας την κα Kimberly Guilfoyle. Σημαίνει κάτι το γεγονός ότι για δεύτερη συνεχόμενη φορά οι Ηνωμένες Πολιτείες επιλέγουν Πρέσβη εκτός Διπλωματικού Σώματος για την Ελλάδα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ξέρετε, κατά κανόνα Πρέσβεις εκτός Διπλωματικού Σώματος επιλέγονται από την Αμερική για τις πολύ μεγάλες και σημαντικές Πρεσβείες.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Σύμφωνοι.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Οπότε ίσως αυτό κάτι λέει και για τον ρόλο της...
Απόστολος Μαγγηριάδης: Εντάξει, αλλά τα προηγούμενα χρόνια, από τη Μεταπολίτευση, μάλλον πολύ νωρίτερα, πάντα επιλεγόταν ένας διπλωμάτης καριέρας, που είχε πρόσβαση στο, να το πω έτσι, βαθύ κράτος, στο κατεστημένο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο κ. Tsunis που ήταν ένας πολύ καλός πρέσβης...
Απόστολος Μαγγηριάδης: Είχε πρόσβαση και στον Πρόεδρο Biden.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, δεν ήταν διπλωμάτης...
Απόστολος Μαγγηριάδης: 'Αρα, λέτε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση η κα Guilfoyle θα έχει απευθείας πρόσβαση στον Λευκό Οίκο και λέτε ίσως είναι καλό αυτό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν το ξέρω. Από αυτά τα οποία γνωρίζω, όμως, σίγουρα είναι ένας άνθρωπος ο οποίος φαίνεται να είναι κοντά στο περιβάλλον του Προέδρου Trump και νομίζω ότι αυτό είναι χρήσιμο. Αλλά μην δίνουμε τόσο μεγάλη σημασία. Ξέρετε, οι εποχές όπου πια οι Αμερικανοί Πρέσβεις καθόριζαν τις εξελίξεις και ενίοτε επηρέαζαν και τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις, νομίζω ότι ανήκουν σε έναν άλλο αιώνα.
Αυτό το οποίο θέλω να τονίσω και πάλι είναι ότι οι σχέσεις μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες -και σε επίπεδο εκτελεστικής αλλά και νομοθετικής εξουσίας- είναι βαθιές και σφυρηλατημένες. Kαι σίγουρα πιστεύω ότι όποιος Πρέσβης κι αν ερχόταν την ενίσχυση αυτών των σχέσεων θα υπηρετούσε.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Κλείνουμε το κεφάλαιο της εξωτερικής πολιτικής και θα ήθελα να σας επαναφέρω λίγο στο κομμάτι της εσωτερικής πολιτικής. Ψηφίστηκε ο Προϋπολογισμός, μπροστά μας είναι τα Χριστούγεννα. Και επειδή πλησιάζουν οι μέρες των γιορτών, συνήθως στο βουνό είναι η περίοδος που σκέφτεστε. Θα πάτε στο βουνό φέτος διακοπές;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Προτίθεμαι να περάσω λίγες μέρες στην Κρήτη, η οποία, όπως ξέρετε, έχει και βουνό και θάλασσα.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Μάλιστα. Το ρωτάω, προφανώς, διότι θέλω να συνδέσω την ερώτηση με την απόφαση που είναι να λάβετε αναφορικά με την υποψηφιότητα για την προεδρική εκλογή. Και επειδή αντιλαμβάνομαι ότι μάλλον απόφαση δεν έχετε λάβει ακόμα, θέλω απλά να σας ρωτήσω το εξής: από το 1995 και έπειτα υπάρχει μια παράδοση, μια εθιμική τάξη, πείτε το όπως θέλετε, στην ελληνική πολιτική οι πρωθυπουργοί να προτείνουν Πρόεδρο Δημοκρατίας από την αντίπαλη παράταξη. Θέλω να σας ρωτήσω αν θεωρείτε ότι αυτή η παράδοση πρέπει να συνεχιστεί.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εγώ θα σας ευχηθώ καλά Χριστούγεννα, καλές γιορτές και θα επανέλθω στο ζήτημα αυτό, όπως έχω πει, μετά τις ημέρες των εορτών, με το νέο έτος, όπως το Σύνταγμα επιτάσσει, σεβόμενος απόλυτα και τον θεσμικό ρόλο της Προέδρου της Δημοκρατίας. Θα ανακοινώσω τις αποφάσεις μου την κατάλληλη χρονική στιγμή και δεν θα πω τίποτα μέχρι τότε.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Το 2020 είχατε ανακοινώσει 15 Γενάρη. Εκεί κάπου να περιμένουμε, το 2025;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου μου ακούγεται ένα... Δεν μου ακούγεται εμένα, να το ξεκαθαρίσω αυτό. Αυτές είναι οι συνταγματικές προθεσμίες τις οποίες οφείλω να σεβαστώ. Οτιδήποτε άλλο θα ήταν άκαιρο.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Μας δώσατε τουλάχιστον ένα χρονικό πλαίσιο. Κλείνοντας, το 2025 θα ανοίξει και η συζήτηση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση και εγώ σας άκουσα την προηγούμενη εβδομάδα να λέτε πως θα αναζητήσετε τη συναίνεση σε αυτό το πεδίο. Θα ήταν στις σκέψεις σας να προτείνετε στην αξιωματική αντιπολίτευση να συμφωνήσετε σε όλες τις υπό αναθεώρηση διατάξεις, και αυτές που προτείνετε εσείς και αυτές που προτείνει η αντιπολίτευση, να τις περάσετε με 180 ψήφους ώστε η επόμενη Βουλή και προφανώς και ο λαός να αποφασίσουν για το περιεχόμενο της αναθεώρησης ουσιαστικά, να επιβραβεύσουν με 151 ψήφους μετά τις εκλογές. Είναι κάτι που το σκέφτεστε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς να πούμε ότι η συζήτηση μπορεί να ανοίξει από το 2025, έχω προσδιορίσει χρονικά ότι αυτή τη συζήτηση θέλω να την ξεκινήσω στο δεύτερο μισό του 2025 και το 2026 ώστε να έχουμε και άνετο χρόνο στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής να συζητήσουμε πιο διεξοδικά και να προτείνουμε, ελπίζω, μια τολμηρή Συνταγματική Αναθεώρηση.
Από τη φύση της η αναθεώρηση επιβάλει ευρύτερες συναινέσεις. Θα έλεγα ότι αυτή είναι και η παράδοση. Δεν τηρήθηκε πάντα, διότι δεν καταφέραμε να το πετύχουμε πάντα, αλλά σίγουρα πρόθεση θα ήταν προφανώς να εξασφαλίσουμε σε όσο το δυνατόν περισσότερα άρθρα 180 ψήφους από την προτείνουσα Βουλή, από
Απόστολος Μαγγηριάδης: Βεβαίως, μπορεί η αντιπολίτευση να ζητήσει και η ίδια να βάλετε υπό αναθεώρηση διατάξεις που η ίδια προτείνει.
Κυριάκος Μητσοτάκης: ...από αυτή τη Βουλή. Προσέρχομαι σε αυτή τη συζήτηση ειλικρινώς, με συναινετική διάθεση, γιατί αυτό επιβάλλει και το Σύνταγμα. Σε μία από τις δύο Βουλές θα χρειαστούμε 180 ψήφους.
Τώρα, αν οι επόμενες εκλογές έχουν ως αντικείμενο και τη Συνταγματική Αναθεώρηση, η απάντηση είναι σίγουρα «ναι», γιατί θα ξεκινήσει η διαδικασία. Τώρα, πόσα άρθρα θα έχουν ψηφιστεί με 150 και πόσα με 180 ψήφους, αυτό απομένει να το δούμε.
Απόστολος Μαγγηριάδης: Μάλιστα. Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ πάρα πολύ που ήσασταν απόψε στο αναλυτικό δελτίο ειδήσεων.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εγώ σας ευχαριστώ. Και πάλι να ευχηθώ στους τηλεθεατές μας καλά Χριστούγεννα, καλές γιορτές και χαρά και υγεία πάνω απ' όλα στις οικογένειές σας.