Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, μετά το πέρας του Υπουργικού Συμβουλίου σήμερα, στο Προεδρικό Μέγαρο, προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Το Υπουργείο Υγείας έχει μελετήσει αίτημα από την Κυβέρνηση του Λιβάνου, συνοδευόμενο από σχετικούς καταλόγους προϊόντων, για παραχώρηση φαρμακευτικής βοήθειας και αναλωσίμων για αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης ως επακόλουθο του συνεχιζόμενου πολέμου. Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας που θα αποστείλει. Το Υπουργείο Υγείας θα τροχοδρομήσει την αποστολή του ως βοήθεια στον Λίβανο το αμέσως επόμενο διάστημα.
Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα το Σχέδιο Δημοσιονομικού Προγράμματος 2025 της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εξουσιοδοτήθηκε ο Υπουργός Οικονομικών όπως το καταθέσει στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πρόκειται για τη δεύτερη αξιολόγηση που πραγματοποιείται το φθινόπωρο κάθε έτους, στη βάση των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων που υποβάλλουν οι χώρες μέχρι τις 15 Οκτωβρίου εκάστου έτους. Η αξιολόγηση αφορά τα αναθεωρημένα αναμενόμενα δημοσιονομικά αποτελέσματα για το τρέχον έτος και τις αναθεωρημένες προβλέψεις, κυρίως για το αμέσως επόμενο έτος, στη βάση του προσχεδίου του προϋπολογισμού της Κυβέρνησης για το ερχόμενο έτος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβαίνει σε αξιολόγηση των σχεδίων δημοσιονομικού προγράμματος το αργότερο μέχρι την 30η Νοεμβρίου εκάστου έτους. Με βάση το κύριο μακροοικονομικό σενάριο που περιλαμβάνεται στο Σχέδιο Δημοσιονομικού Προγράμματος 2025, η κυπριακή οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 3,7% το 2024 σε πραγματικούς όρους. Ο πληθωρισμός, βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή, αναμένεται να περιοριστεί στο 2,2% το 2024 και ακολούθως να μειωθεί στο 2% το 2025 με 27. Το δημοσιονομικό ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης το 2024 αναμένεται πλεονασματικό της τάξης του 3,9% ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ). Το δημόσιο χρέος για το 2024 εκτιμάται να περιοριστεί στο 68,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ, σε σύγκριση με ποσοστό ύψους 77,4% του ΑΕΠ στο τέλος του προηγούμενου χρόνου.
Η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να επιτελεί τον ρόλο της σε σχέση με την κρίση που εξελίσσεται στην περιοχή μας μέσα από το Σχέδιο «ΕΣΤΙΑ». Μέχρι σήμερα έχουν αφιχθεί στη χώρα μας πέραν των δύο χιλιάδων πολιτών που προέρχονται από 20 χώρες και πραγματοποιήθηκε αυτή η διαδικασία σε συνεργασία με επτά κράτη. 76 Κύπριοι πολίτες έχουν επαναπατριστεί, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών που έχουν φτάσει στη χώρα μας πλέον έχει αναχωρήσει. Και όπως είναι γνωστό, την Παρασκευή, 11 Οκτωβρίου, η Κύπρος φιλοξενεί στην Πάφο το MED-9, τη Σύνοδο των 9 ευρωπαϊκών κρατών μελών της Μεσογείου, όπου θα συμμετέχει και ο βασιλιάς της Ιορδανίας, όπως βεβαίως και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μια πολύ σημαντική Σύνοδος σε μια σύνθεση, στην οποία προφανώς θα συζητηθούν και οι περιφερειακές εξελίξεις, ιδιαίτερα με την παρουσία του βασιλιά της Ιορδανίας.
Αυτή ακριβώς την πτυχή και τη συζήτηση που θα διεξαχθεί κατά τη Σύνοδο είχε την ευκαιρία να συζητήσει χθες το απόγευμα σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου.
Και μια σημείωση: Είναι με λύπη που παρατηρούμε το τελευταίο διάστημα, ενώ τα προβλήματα που ταλανίζουν την κοινωνία απασχολούν τον τόπο μας και την περιοχή μας, να διασπείρονται σκοπίμως και εργολαβικά ειδήσεις, οι οποίες όχι μόνο δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αλλά ούτε και συμβάλλουν στο θετικό που θα θέλαμε να δούμε σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές. Έχουμε δει για υποτιθέμενες αυξήσεις στο κρατικό μισθολόγιο που ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματικότητα, αλλά πρόκειται για την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή (ΑΤΑ). Έχουμε ακούσει για ανακαινίσεις, ενώ κατ' επανάληψη έχει σημειωθεί και έχει διευκρινιστεί ότι πρόκειται για ενεργειακή αναβάθμιση του Προεδρικού Μεγάρου, η οποία αποφασίστηκε επί προηγούμενης διακυβέρνησης. Και σήμερα έχουμε δει και δημοσιεύματα που αναφέρουν για υποτιθέμενα κονδύλια 100 χιλιάδων ευρώ για αγορά κουρτινών. Να σημειώσουμε και να επαναλάβουμε ακόμα μια φορά ότι ο προϋπολογισμός όπως έχει υποβληθεί είναι και περιεκτικός, αλλά και καταγράφει με σαφήνεια τις ανάγκες. Στην Προεδρία να θυμίσουμε ότι περιλαμβάνονται και το νεοσύστατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και οι ανάγκες του κτηρίου, στο οποίο αυτό θα στεγαστεί, και όλα τα γραφεία των Επιτρόπων και η Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων και το Γραφείο Ανθρωπιστικών Θεμάτων Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων. Το ποσό αυτό που προνοείται είναι για αντικατάσταση επίπλων, τα οποία έχουν φθαρεί, ή για τις ανάγκες του νέου κτηρίου του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας. Αυτό το οποίο προέχει, αυτό το οποίο επιβάλλεται, αυτό το οποίο αναμένει η κοινωνία από όλους εμάς είναι με υπευθυνότητα να τοποθετούμαστε στον δημόσιο διάλογο μέσα από πραγματικά δεδομένα και πραγματικά γεγονότα. Και νομίζω ότι θα πρέπει τουλάχιστον αυτή την αυτονόητη υπευθυνότητα να τη διατηρήσουμε. Ως Κυβέρνηση θα παραμείνουμε προσηλωμένοι μέσα από μια διαφανή διαδικασία, όπως πράξαμε όλο αυτό το διάστημα και όπως θα πράττουμε, γιατί τη διαφάνεια, αλλά και την υλοποίηση του κυβερνητικού έργου δεν πρόκειται ούτε να τη θυσιάζουμε ούτε να την περιθωριοποιήσουν, όσο και αν κάποιοι επιμένουν εργολαβικά να θέλουν να αποπροσανατολίσουν ή να διασπείρουν ειδήσεις, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.»
Ερωτηθείς κατά πόσο η συζήτηση, η οποία γίνεται στην Επιτροπή Οικονομικών στη Βουλή για το 1,5% δεν αφορά αυξήσεις, αλλά στην ΑΤΑ, ο κ. Λετυμπιώτης είπε: «Πρώτα απ’ όλα η συζήτηση, η οποία διεξάγεται στην αρμόδια επιτροπή στη Βουλή των Αντιπροσώπων, το 1,5%, το οποίο προέκυψε μετά από συμφωνία του Υπουργού Οικονομικών, δεν αφορά σε καμία περίπτωση αξιωματούχους και αυτό είναι σαφές. Επίσης, δράττομαι της ευκαιρίας να σας πω ότι παρακολουθούμε τον δημόσιο διάλογο για αυτή τη συμφωνία, η οποία προέκυψε και προνοεί αύξηση 1,5% μέχρι το 2027 στους δημοσίους υπαλλήλους, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων ανήκουν στη μεσαία τάξη, ενώ για την ίδια περίοδο η Κυβέρνηση έχει καταλήξει σε συμφωνία που προνοεί αύξηση περίπου 7,5 % στην οικοδομική βιομηχανία μέχρι το 2027, ενώ αντίστοιχη αύξηση και στους μισθούς της ξενοδοχειακής βιομηχανίας προωθεί και το Υπουργείο Εργασίας. Θα πρέπει να δούμε συλλογικά το τι πράττει αυτή η Κυβέρνηση ως προς την αναβάθμιση της αγοραστικής αξίας των μισθών των εργαζομένων στον δημόσιο, στον ευρύτερο δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Και αυτή η αντιμετώπιση είναι και πολύπλευρη και πολυδιάστατη.»
Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με την καταδίκη της Κυπριακής Δημοκρατίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος απάντησε: «Έχει τοποθετηθεί και το αρμόδιο Υφυπουργείο, αλλά πρόκειται για μια υπόθεση, η οποία αφορά γεγονότα του 2020. Όπως είχε αναφερθεί, ήδη μελετάται η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Εκείνο, το οποίο θα αναφέρουμε για ακόμη μια φορά, από την ημέρα ανάληψης των καθηκόντων της Κυβέρνησης, η αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού είναι πάντοτε εντός του πλαισίου και του διεθνούς δικαίου και του ευρωπαϊκού δικαίου και της διεθνούς νομιμότητας.»
Ταυτόχρονα, σε ερώτηση κατά πόσο γίνονται επαναπροωθήσεις (push backs), πρόσθεσε: «Δεν γίνονται push backs. Αυτό έχει κατ’ επανάληψη διευκρινιστεί, έχει κατ’ επανάληψη απαντηθεί και η αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού στη χώρα μας έχει πολλές φορές χαιρετιστεί από όλους τους αρμόδιους φορείς.»
Ερωτηθείς εάν υπάρχει αριθμός ατόμων, εκτός του σχεδίου «ΕΣΤΙΑ», που έφθασαν στην Κύπρο το τελευταίο διάστημα μετά τα γεγονότα στην περιοχή, ο κ. Λετυμπιώτης είπε: «Δεν έχω ενώπιον μου εγώ αυτή τη στιγμή αριθμητικά δεδομένα. Υπάρχουν βεβαίως. Όμως η διαχείριση του μεταναστευτικού ακόμη παραμένει αποτελεσματική. Αξιολογούμε διαρκώς όλα τα μέτρα που λαμβάνονται. Ήδη έχει λεχθεί ότι αν παραστεί ανάγκη θα ενεργοποιηθεί και το σχέδιο "Ναυκράτης".»
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι υπάρχουν άτομα, τα οποία εξακολουθούν να βρίσκονται εντός της Νεκρής Ζώνης χωρίς δυνατότητα κατάθεσης αιτήματος ασύλου στην Κυπριακή Δημοκρατία, ο κ. Λετυμπιώτης απάντησε: «Είναι ένα θέμα, το οποίο έχει απασχολήσει πολλές φορές τη δημόσια σφαίρα. Ευχαριστώ για την ερώτηση και είναι ακριβώς εδώ που θα πρέπει να δούμε τη γενεσιουργό αιτία, για ποιον λόγο βρίσκονται εκεί αυτοί οι συμπολίτες μας. Έχουν έρθει από μια χώρα, η οποία θεωρείται ασφαλής και θα πρέπει να δούμε αυτό, το οποίο εμείς πολλές φορές επισημαίνουμε και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τις γενεσιουργές αιτίες του μεταναστευτικού.»
Ερωτηθείς κατά πόσο απασχολεί το θέμα νέων μαζικών αφίξεων και κατά πόσο η Κυπριακή Δημοκρατία είναι έτοιμη να διαχειριστεί νέες ροές μεταναστών, ο κ. Λετυμπιώτης είπε πως «είναι μια πτυχή, πέραν της ανθρωπιστικής πτυχής, η οποία μας απασχολεί». Και πρόσθεσε: «Αξιολογούνται διαρκώς τα μέτρα που ήδη έχουν ληφθεί. Αν χρειαστεί να ληφθούν νέα μέτρα, όπως επίσης έχω αναφέρει και προηγουμένως την ενδεχόμενη ενεργοποίηση του σχεδίου "Ναυκράτης", [θα ληφθούν] εκεί και όπου χρειαστεί. Η ικανότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας να ανταπεξέλθει σε μεταναστευτικές ροές αντιλαμβάνεστε ότι είναι δεδομένη και είναι περιορισμένη σε σχέση με το μέγεθος της χώρας μας, ιδιαίτερα σε σχέση και με τη γεωγραφική εγγύτητα της χώρας μας στην περιοχή. Είναι ζητήματα, τα οποία θίξαμε, θίγουμε και θα δείξουμε και στην επικείμενη Σύνοδο των 9 ευρωπαϊκών μεσογειακών κρατών μελών, ως προς την πλέον έμπρακτη επίδειξη αλληλεγγύης από όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση εάν παραστεί ανάγκη. Αυτή τη στιγμή παρακολουθούμε τα δεδομένα. Είμαστε ακόμη σε σημείο, στο οποίο μπορούμε να διαχειριστούμε. Δεν έχει υπάρξει αύξηση των μεταναστευτικών ροών.»
Στη συνέχεια, ερωτηθείς κατά πόσο αναμένεται να αυξηθούν οι αφίξεις πολιτών από τον Λίβανο, εντός του πλαισίου του Σχεδίου «ΕΣΤΙΑ», ο κ. Λετυμπιώτης απάντησε: «Ως προς το “ΕΣΤΙΑ” να σας πω ότι έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα, για να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε σε όσο μεγάλο αριθμό πολιτών επιθυμήσουν να αξιοποιήσουν το Σχέδιο “ΕΣΤΙΑ”, για να μπορέσουν να επαναπατριστούν. Έχουν ληφθεί μέτρα, για να μπορέσουν να διανυκτερεύσουν μέχρι και 7.000 άτομα το βράδυ, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότεροι πολίτες παραμένουν στη χώρα μας για κάποιες ώρες ή έστω για μια μόνο διανυκτέρευση. Αυτό αντιλαμβάνεστε ότι δυνητικά μπορεί να επιτρέψει τη φιλοξενία αρκετών ατόμων για λίγες ώρες στην Κύπρο μέχρι να επιτρέψουν να επιστρέψουν στις χώρες τους. Έχουμε ως χώρα και την εμπειρία του 2006 με πολύ μεγάλους αριθμούς, και ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα. Εδώ και καιρό βρισκόμασταν σε ετοιμότητα, πριν από την ενεργοποίηση του σχεδίου “ΕΣΤΙΑ”, ακριβώς, για να είμαστε σε θέση να αντεπεξέλθουμε, και θα ανταπεξέλθουμε. Και είναι γι’ αυτόν τον λόγο που όλα τα κράτη, τα οποία επιθυμούσαν να επαναπατριστούν οι πολίτες τους έχουν επικοινωνήσει με την Κυπριακή Δημοκρατία, και σε συνεργασία μας με εμάς έχουν επιστρέψει οι πολίτες τους στις χώρες τους.»