Υπουργική συνάντηση – Ανασκόπηση της πορείας υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων Τροόδους
Δηλώσεις του Υπουργού Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνου Ιωάννου
Πραγματοποιήθηκε σήμερα, στο Προεδρικό Μέγαρο, ευρεία υπουργική σύσκεψη, κατά την οποία αρμόδιοι Υπουργοί, Υφυπουργοί και άλλοι Οργανισμοί προέβησαν σε ανασκόπηση της πορείας υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής Ορεινών Κοινοτήτων (ΕΣΑΟΚ) Τροόδους.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας σύσκεψης, ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου σημείωσε ότι «η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής της Κυβέρνησης για προώθηση πολιτικών και ενεργειών, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των συμπολιτών μας που ζουν σε ορεινές περιοχές και περιοχές της υπαίθρου. Μέσα από μια σειρά πολυεπίπεδων δράσεων, επιδιώκουμε τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών, που, αφενός, να καλύπτουν τις ανάγκες του υφιστάμενου πληθυσμού, ώστε να παραμείνει στις περιοχές αυτές και, αφετέρου, να τις καθιστούν ελκυστικές για νέους κατοίκους, ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο της αστυφιλίας.»
Ενισχύοντας τις Κοινότητες της υπαίθρου και των ορεινών περιοχών, είπε στη συνέχεια ο κ. Ιωάννου, «αναπτύσσουμε προοπτική για μετεξέλιξή τους σε τουριστικούς, πολιτιστικούς, γεωργικούς και περιβαλλοντικούς πυρήνες, με συνεπακόλουθα κοινωνικά και οικονομικά οφέλη.»
Σε σχέση με τη σημερινή σύσκεψη, ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε πως δόθηκε στους αρμόδιους Υπουργούς και άλλους φορείς η δυνατότητα για μια συνολική ανασκόπηση της πορείας υλοποίησης των έργων και των δράσεων που περιλαμβάνονται στην ΕΣΑΟΚ και αφορούν στην περιοχή του Τροόδους και τις ορεινές περιοχές. «Στην ΕΣΑΟΚ περιλαμβάνονται αυτή τη στιγμή συνολικά 280 έργα και δράσεις, με συνολική δαπάνη ύψους περίπου €762 εκατομμύρια», επεσήμανε ο κ. Υπουργός.
Επιπλέον, συζητήθηκαν διάφορα θέματα, για την επίλυση των οποίων απαιτείται συντονισμός μεταξύ των Υπουργείων και των Υφυπουργείων, ενώ έγινε μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων για επιπρόσθετα έργα και πολιτικές που θα μπορούσαν να εξεταστούν και να συμπεριληφθούν στην Εθνική Στρατηγική.
Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου, εξετάστηκαν επίσης οι παράγοντες που επηρεάζουν την εξέλιξη κάθε δράσης και αξιολογήθηκαν ενδεχόμενες λύσεις για την επανεκκίνηση και την ολοκλήρωσή τους. Μεταξύ άλλων, έγινε εισήγηση όπως αναθεωρηθεί το Σχέδιο Δράσης της ΕΣΑΟΚ, αφού έχει διαφανεί ότι αριθμός δράσεων πιθανόν να χρήζουν επαναξιολόγησης για να καταστούν υλοποιήσιμες.
«Συμφωνήθηκε όπως το αμέσως επόμενο διάστημα το κάθε Υπουργείο και Υφυπουργείο προβεί σε μια αναλυτική ανασκόπηση των δράσεων που εμπίπτουν στους τομείς αρμοδιοτήτων του, καθώς και του βαθμού ωριμότητάς τους, έτσι ώστε να καθοριστεί στη συνέχεια ένας οδικός χάρτης για την ολοκλήρωσή τους. Αποφασίστηκε, τέλος, η αξιολόγηση νέων προτεινόμενων έργων που θα μπορούσαν να ενταχθούν στην ΕΣΑΟΚ και η ιεράρχησή τους για υλοποίηση, σε συνεργασία με τον Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων.»
Ακολούθως, κληθείς να πει εάν υπάρχουν εξελίξεις σε ό,τι αφορά τα Στεγαστικά Σχέδια Αναζωογόνησης Ορεινών, Ακριτικών και Μειονεκτικών Περιοχών και Περιοχών της Υπαίθρου, ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι έχει ολοκληρωθεί η αναθεώρησή τους και αναμένεται να υποβληθούν για έγκριση στην επόμενη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου. Εξήγησε ότι κρίθηκε σκόπιμο να ανακοινωθούν τα αναθεωρημένα Σχέδια με τις αλλαγές που ενσωματώθηκαν. Αναφερόμενος σε κάποιες από τις τροποποιήσεις, ο κ. Υπουργός είπε πως αυτές αφορούν τη συμπερίληψη νέων Κοινοτήτων, την επέκταση των Σχεδίων για δύο χρόνια αντί για ένα, τον τρόπο καταβολής της χορηγίας, κοκ. «Ουσιαστικά λήφθηκαν υπόψη οι εισηγήσεις όλο αυτό το διάστημα που μας έγιναν είτε από Κοινοτάρχες είτε από άλλους εμπλεκόμενους φορείς και καταλήξαμε σε αυτές τις αλλαγές», σημείωσε.
Επεσήμανε πως τα Σχέδια αυτά υλοποιήθηκαν για πρώτη φορά με μεγάλη επιτυχία το 2019 από την προηγούμενη Κυβέρνηση και έκτοτε έχουν επενδυθεί πέραν των €55 εκατομμυρίων και έχουν επωφεληθεί από αυτά 1.500 νοικοκυριά. Υπογράμμισε πως οι χορηγίες αυτές δίνονται για την πρώτη κατοικία των δικαιούχων και γίνονται έλεγχοι για να διασφαλιστεί η τήρηση αυτής της πρόνοιας.
Μετέφερε επίσης τη θέση πως για να τύχουν αυτά τα Σχέδια αξιοποίησης από τους πολίτες και, κατ’ επέκταση, να περιοριστεί το φαινόμενο της αστυφιλίας, απαιτείται η ανάπτυξη υποδομών, σχολείων, θέσεων εργασίας, κοκ. Γι’ αυτό και εκπονήθηκε και υλοποιείται από το 2019 με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της προηγούμενης Κυβέρνησης, η Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, η οποία «περιλαμβάνει 280 έργα και δράσεις με έναν προϋπολογισμό €762 εκατ.. Τα πλείστα εξ αυτών αφορούν είτε το Υπουργείο Παιδείας είτε το Υπουργείο Μεταφορών με έργα, είτε το Υπουργείο Εργασίας, κοκ. Στόχος είναι να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να αναπτυχθεί η παιδεία. Άρα είναι μια συλλογική προσπάθεια που γίνεται με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου από το 2019. Αυτό είναι ένα επίτευγμα της προηγούμενης Κυβέρνησης.»
Επανέλαβε ότι σκοπός της σημερινής συνάντησης ήταν η αξιολόγηση της πορείας εφαρμογής των δράσεων της ΕΣΑΟΚ και η επικαιροποίησή της. Η Εθνική Στρατηγική είναι εξαιρετικής σημασίας για την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών, τόνισε, προσθέτοντας πως «είναι η πρώτη φορά από το 2019 και από την εποχή της ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας που δίνεται αυτή η έμφαση στην ευρύτερη περιοχή του Τροόδους. Άρα, αν πηγαίναμε ως Κυβέρνηση αποσπασματικά να δίναμε κίνητρα για στεγαστική βοήθεια, δεν θα είχαμε αποτελέσματα. Ο κόσμος δεν θέλει μόνο κίνητρο για στέγαση, θέλει και δουλειά, σχολεία, υποδομές εκπαίδευσης και απασχόλησης των παιδιών. Γι’ αυτό και υπάρχουν ενέργειες όπως για παράδειγμα, στο Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας για δημιουργία βρεφοκομικών σταθμών. Άρα μέσω αυτής της στρατηγικής στόχος είναι, όπως ανέφερα, να συγκρατήσουμε τον κόσμο εκεί. Άρα είναι το θέμα της αστυφιλίας, αλλά πρωτίστως να δώσουμε τα κίνητρα εκείνα, ώστε να πάει ακόμα περισσότερος κόσμος στα ορεινά ή στην ύπαιθρο.»
Στη συνέχεια, ερωτηθείς εάν δόθηκαν απαντήσεις από τον ΟΚΥπΥ σχετικά με το Νοσοκομείο Τροόδους μετά και τις διαπιστώσεις του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Νοσοκομείο, ο Υπουργός Εσωτερικών τόνισε ότι «έγιναν έντονες παραστάσεις σήμερα προς τον ΟΚΥπΥ, όπως επιτέλους κάποια από τα έργα -τα οποία θυμάμαι από τη θητεία μου στο Υπουργείο Εσωτερικών-, προχωρήσουν και ολοκληρωθούν. Στο πλαίσιο του ΓεΣΥ, είπε, οι πολίτες έχουν την ευχέρεια να αποταθούν σε οποιοδήποτε νοσοκομείο της επιλογής τους, σε αντίθεση με τους κατοίκους των Κοινοτήτων Τροόδους, οι οποίοι έχουν μόνο την επιλογή του Νοσοκομείου Τροόδους. «Άρα δεν πρέπει να θεωρούνται (σ.σ. οι κάτοικοι Τροόδους) και ούτε τους θεωρούμε πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Άρα πρέπει άμεσα και σήμερα αναλώθηκε μεγάλο μέρος της συζήτησης στην ανάγκη βελτίωσης των υποδομών και σίγουρα της καλύτερης στελέχωσης του Νοσοκομείου Τροόδους. Γίνονται, όπως ξέρετε, άλλες ενέργειες που είχαν ολοκληρωθεί, είτε αυτό αφορά σε σταθμούς ασθενοφόρων είτε σε αγροτικά κέντρα υγείας. Έχει γίνει αρκετή δουλειά έως τώρα, αλλά τουλάχιστον όσον αφορά στο Νοσοκομείο Τροόδους, υπάρχουν πάρα πολλά που πρέπει να γίνουν άμεσα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Ιωάννου.
Σε ό,τι αφορά στην ΕΣΑΟΚ, ο κ. Υπουργός εξήγησε ότι όλα τα Υπουργεία και Υφυπουργεία υλοποιούν κάποιες άλλες ενέργειες, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στην εθνική στρατηγική. Πρόκειται, είπε, για ένα ζωντανό Σχέδιο και αναθεωρείται συνεχώς. Προς αυτή την κατεύθυνση, θα εξεταστούν έργα και δράσεις από κάθε Υπουργείο, ώστε, εφόσον εγκριθούν από το Υπουργείο Οικονομικών, να ενταχθούν στην ΕΣΑΟΚ.
Δόθηκαν, ανέφερε, οδηγίες στον Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων ώστε να πραγματοποιεί μηνιαίες συναντήσεις με τους αρμόδιους Λειτουργούς των Υπουργείων/Υφυπουργείων για παρακολούθηση της εξέλιξης των δράσεων και να ενημερώνει την Υπουργική Επιτροπή κάθε τρεις μήνες.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου, ο Υπουργός Εσωτερικών σημείωσε ότι φαίνεται, μετά από τις διάφορες ενέργειες που γίνονται από το 2019, ότι η αστυφιλία συγκρατείται. «Βλέπουμε πλέον όλοι την αλλαγή που γίνεται στις ορεινές περιοχές. Έχουμε σαφείς ενδείξεις από τα Στεγαστικά Σχέδια, μέσω των οποίων έχουν δοθεί 1.500 χορηγίες για οικιστικές μονάδες στις περιοχές αυτές. Το Υπουργείο Εμπορίου, στο πλαίσιο προσπαθειών για την πράσινη μετάβαση, τρέχει πολλά Σχέδια επιχορήγησης, βλέπουμε βιοτεχνίες. Μπορείς πλέον να δεις την αναζωογόνηση και την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητες που υπάρχει στις ορεινές περιοχές. Να τονίσω για ακόμη μια φορά όμως ότι όλα αυτά οφείλονται στην Εθνική Στρατηγική που έγινε από την προηγούμενη διακυβέρνηση. Εμείς συνεχίζουμε την επιτυχημένη αυτή στρατηγική και την αναβαθμίζουμε», επεσήμανε, τέλος, ο κ. Ιωάννου.
Στη συνάντηση συμμετείχαν οι Υπουργοί Εσωτερικών, Παιδείας, Νεολαίας και Αθλητισμού, Μεταφορών Επικοινωνιών και Έργων, Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, οι Υφυπουργοί παρά τω Προέδρω, Τουρισμού και Κοινωνικής Πρόνοιας, ο Επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, καθώς και υψηλόβαθμα στελέχη των Υπουργείων Υγείας, Οικονομικών και Άμυνας, των Υφυπουργείων Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής και Πολιτισμού, του Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού, του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου και του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας.