Η λευκόδερμη πεύκη (Pinus heldreichii) ή ρόμπολο είναι από τα γηραιότερα δέντρα της Ευρώπης, είναι 1080 χρονών και ζει στην Πίνδο (Τυμφαία). Υπάρχει καταγεγραμμένο μόνο ένα ξαδερφάκι του, ανάλογης ηλικίας στη γειτονική Ιταλία. Διεθνής ερευνητική ομάδα δενδροχρονολόγων επιστημόνων, κρατώντας κρυφές τις ακριβείς συντεταγμένες τοποθεσίας για λόγους προστασίας, ανακάλυψαν στη συγκεκριμένη περιοχή τουλάχιστον δέκα ακόμη τέτοια δέντρα Μαθουσάλες που ζουν περισσότερο από 1.000 χρόνια.
Μέτρα για την προστασία του συγκεκριμένου σπάνιου είδους δέντρου και την απαγόρευση της ξύλευσής του γιατί απειλείται με αφανισμό ζητά ο βουλευτής Ιωαννίνων της ΝΔ Γιώργος Αμυράς με Ερώτησή του στη Βουλή προς τον υπουργό Περιβάλλοντος Κωστή Χατζηδάκη. Τα χαρακτηριστικά του αποτελούν πρόκληση, αφού μπορεί να φτάσει σε ύψος και τα 40 μέτρα και η διάμετρος του κορμού του μπορεί να ξεπεράσει τα δύο μέτρα. Έχει πολύ γερό ξύλο που δεν σαπίζει και επιπλέον το ρετσίνι που εκκρίνεται από το φλοιό του δέντρου θεωρείται, από τους παραδασόβιους πληθυσμούς, ότι έχει ιαματικές ιδιότητες.
«Η κοπή και η απουσία μέτρων προστασίας των ηλικιωμένων εμβληματικών δέντρων του είδους που έχουν συνδεθεί με την ανθρώπινη ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας μας αποτελούν σοβαρή απειλή αφανισμού τους. Ως φυσικά και ιστορικά κειμήλια χρειάζεται να τα φροντίσουμε, να τα τιμήσουμε και κυρίως να τα διατηρήσουμε» τονίζει ο Γιώργος Αμυράς..
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΘΕΜΑ: «Προστασία της σπάνιας λευκόδερμης πεύκης στη χώρα μας που απειλείται με αφανισμό»
Ένα από τα γηραιότερα δέντρα της Ευρώπης ζει εδώ και 1.080 χρόνια στη χώρα μας, στην οροσειρά της Πίνδου. Πρόκειται για ένα πεύκο που ανήκει στο είδος Pinus heldreichii (λευκόδερμη πεύκη), γνωστό και ως ρόμπολο, το οποίο φύτρωσε στο σημείο αυτό στις αρχές της δεκαετίας του 940. Ο ορεσίβιος Μαθουσάλας ήταν ήδη 260 ετών στην πρώτη άλωση της Κωνσταντινούπολης, και πάνω από μισό αιώνα, όταν η πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς.
Το δέντρο βρέθηκε από μία διεθνή ερευνητική ομάδα δενδροχρονολόγων επιστημόνων. Βαφτίστηκε ανεπίσημα «Άδωνις», θέλοντας να τιμήσουν την ελληνική μυθολογία και για λόγους προστασίας του δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα οι ακριβείς συντεταγμένες της τοποθεσίας του. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, στη συγκεκριμένη περιοχή της Πίνδου (Τυμφαία) βρίσκονται τουλάχιστον δέκα ακόμη τέτοια δέντρα που ζουν περισσότερο από 1.000 χρόνια. Οι αποστολές κατά τις οποίες ανακαλύφθηκαν τα υπεραιωνόβια ρόμπολα οργανώθηκαν από το Navarino Environmental Observatory. Μια διεθνή συνεργασία ανάμεσα στο πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, την Ακαδημία Αθηνών και την εταιρεία TEMES S.A, με τη συμμετοχή ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Μάινζ στη Γερμανία και της Αριζόνα στις ΗΠΑ.
Η λευκόδερμη πεύκη (Pinus heldreichii) ή ρόμπολο ανήκει στα σπάνια και ενδημικά είδη δέντρων που εξαπλώνονται σε όλη την Ευρώπη και έχουν στη χώρα μας τα νότια σύνορά τους. Εμφανίζεται στην Ελλάδα σε πετρώδη και ορεινά εδάφη στα βουνά της Β.Πίνδου, στον Όλυμπο, στον Όρβηλο, στο Βέρμιο και στο Βούρινο, σε υψόμετρο 1100 έως 2400 μέτρα, στις πλέον αντίξοες κλιματικές συνθήκες, εκεί όπου τελειώνουν τα δάση της μαύρης πεύκης ή ελάτης. Απαντάται διάσπαρτο και δεν σχηματίζει πυκνό δάσος.
Είναι ένα αειθαλές δέντρο που μπορεί να φτάσει σε ύψος και τα 40 μέτρα και η διάμετρος του κορμού του μπορεί να ξεπεράσει τα δύο μέτρα. Έχει πολύ γερό ξύλο που δεν σαπίζει και χρησιμοποιείται στην κατασκευή βαρελιών, την επιπλοποιία και την κατασκευή πολλών εργαλείων και σκευών. Επιπλέον, το ρετσίνι που εκκρίνεται από το φλοιό του δέντρου θεωρείται, από τους παραδασόβιους πληθυσμούς, ότι έχει ιαματικές ιδιότητες.
Δεδομένων των ανωτέρων χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου σπάνιου είδους δέντρου προσελκύεται η ξύλευσή του όπου απαντάται, κατά μονάδα ή συστάδες. Επιπλέον, η κοπή και η απουσία μέτρων προστασίας των ηλικιωμένων εμβληματικών δέντρων του είδους που έχουν συνδεθεί με την ανθρώπινη ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας μας αποτελούν σοβαρή απειλή αφανισμού τους. Ως φυσικά και ιστορικά κειμήλια χρειάζεται να τα φροντίσουμε, να τα τιμήσουμε και κυρίως να τα διατηρήσουμε.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάσθε:
Ποια μέτρα προτίθεστε να λάβετε αναφορικά με την προστασία της σπάνιας λευκόδερμης πεύκης (Pinus heldreichii) ή ρόμπολο στη χώρα μας που απειλείται με αφανισμό;
Θα ληφθούν μέτρα προστασίας για τα εμβληματικά υπεραιωνόβια δέντρα του είδους που έχουν συνδεθεί με την ανθρώπινη ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας μας ως φυσικά κειμήλια;
Ο ερωτών βουλευτής
Γιώργος Αμυράς, βουλευτής Ιωαννίνων