2 Αυγούστου 2018: Ημέρα μνήμης για τα θύματα του ολοκαυτώματος των Τσιγγάνων
Η αποψινή επιμνημόσυνη τελετή, που διοργανώνεται για πρώτη φορά στη χώρα μας, σκοπό έχει να τιμήσει τη μνήμη του ολοκαυτώματος των Τσιγγάνων, 74 χρόνια μετά τη Ναζιστική θηριωδία στο Άουσβιτς, όπου, μεταξύ των θυμάτων, χιλιάδες Ρομά εξοντώθηκαν στους θαλάμους αερίων .
Οι φυλετικές διακρίσεις των ναζί στις κατεχόμενες ευρωπαϊκές χώρες, οι εκτελέσεις και οι διωγμοί, καθώς και η "τελική λύση" που οδήγησε στο Ολοκαύτωμα αποτελούν μερικές από τις μελανότερες, πιο σκοταδιστικές και απάνθρωπες "σελίδες" της ιστορίας ολόκληρης της ανθρωπότητας. Θύματα εκατομμύρια ανθρώπων.
Μία πληθυσμιακή ομάδα που υπέστη διωγμούς και φυλετικές διακρίσεις, στα πλαίσια των ρατσιστικών νόμων των ναζί, είναι και οι Ρομά, οι οποίοι "πλήρωσαν" το μεγαλύτερο φόρο αίματος από όλους τους άλλους, βάσει του συνολικού πληθυσμού τους.
Η πορεία των Ρομά στην Ευρώπη συνυφαίνεται με ιστορίες εθνοκάθαρσης, εξευτελισμού, βασανιστηρίων, απαγωγών παιδιών, καταναγκαστικής εργασίας. Για αιώνες οι τσιγγάνοι ήταν στιγματισμένοι σαν εγκληματίες, κοινωνικά απόβλητοι και αγύρτες.
Το 16ο και τον 17ο αιώνα είχαμε διωγμούς των τσιγγάνων σε πολλές ευρωπαικές χώρες:
Στη Γαλλία, στην Ισπανία, στην Αγγλία, ενώ στη Ρουμανία οι τσιγγάνοι ήταν για αιώνες σκλάβοι. Μόλις το 1856 τερματίστηκε η μακραίωνη δουλεία τους. Η κορύφωση του διωγμού των τσιγγάνων συντελέστηκε στη ναζιστική Γερμανία.
Tο 1942 ο Χίμλερ διέταξε τη μεταφορά των Ρομά στο Άουσβιτς Μπιρκενάου, διαταγή που αντιστοιχεί στην απόφαση για την «τελική λύση» στο εβραϊκό «πρόβλημα». Το Νοέμβριο του 1943 οι Ρομά μπήκαν στο ίδιο επίπεδο με τους Εβραίους και τοποθετήθηκαν σε στρατόπεδα εξόντωσης.
Σαν σήμερα βράδυ, στις 2 Αυγούστου του 1944 εξοντώθηκαν σε θαλάμους αερίων όσοι είχαν απομείνει στο Άουσβιτς. Η πολιτική εξόντωσης εφαρμόστηκε και σε περιοχές τις οποίες έλεγχαν οι ναζί καθώς και σε συμμαχικές χώρες, ειδικά στην Κροατία, τη Σλοβακία, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία. Στην Κεντρική Ευρώπη, στο προτεκτοράτο της Βοημίας και Μοραβίας, η εξόντωσή τους ήταν τόσο εκτενής που η βοημική τσιγγάνικη διάλεκτος εξαφανίστηκε. Μελετητές υποστηρίζουν ότι σχεδόν ολόκληρος ο τσιγγάνικος πληθυσμός εξοντώθηκε στην Κροατία, την Εσθονία, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία.
Ο συνολικός αριθμός των δολοφονημένων από τους ναζί, όπως αυτός αποτιμάται από ιστορικούς κυμαίνεται από 220 χιλιάδες μέχρι 1,5 εκατομμύριο, είναι αδύνατον όμως να υπολογιστεί ο ακριβής αριθμός γιατί δεν υπήρχαν στατιστικές για τον πληθυσμό τους πριν τον πόλεμο.
Μια ιστορική αλήθεια είναι ότι ο διωγμός των τσιγγάνων τα μετέπειτα χρόνια, επισκιάστηκε από τη γενοκτονία των εβραίων και δεν έγινε το ίδιο γνωστός..
Ωστόσο πρέπει να πούμε ότι η μοίρα των Ρομά ήταν παράλληλη με αυτήν των Εβραίων.
Κλείστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, είχαν ειδικό σήμα (καφέ η μαύρο αντεστραμμένο τρίγωνο), το γράμμα Ζ (Zigeuners) και ειδικά δελτία ταυτότητας με τα οποία και έπρεπε να κυκλοφορούν, υποβλήθηκαν σε πειράματα καταναγκαστικά έργα και μαζικές δολοφονίες.
Στην Ελλάδα πολλοί τσιγγάνοι αγωνίσθηκαν στο πλευρό των Ελλήνων στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο στην εθνική αντίσταση και αρκετοί εκτελέστηκαν για το λόγο αυτό.
Δυστυχώς ελάχιστες είναι οι ιστορίες που έχουνε διασωθεί μιας και μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάποια εμπεριστατωμένη μελέτη και καταγραφή του ρόλου των Ελλήνων Τσιγγάνων στην αντίσταση κατά των Γερμανών. Για το σκοπό αυτό θα προβούμε σε κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις προς τα αρμόδια Υπουργεία για την χρηματοδότηση της σχετικής έρευνας και μελέτης.
Η μεταπολεμική Γερμανία αναγνώρισε την δίωξη των Ρομά μόλις το 1980 δίνοντάς τους την δυνατότητα να αιτηθούν αποζημιώσεις, θύματα ενός πολέμου που τους βρήκε χωρίς να είναι άμεσα εμπλεκόμενοι.
Οι Ρομά είναι μια φιλειρηνική φυλή μ’ ένα σύνολο πληθυσμών, που από τη δεκαετία του ’70 συγκλίνουν στο όνομα Ρομ, που σημαίνει «Άνθρωπος».
Όλοι μαζί οι άνθρωποι λοιπόν, χωρίς διακρίσεις, οφείλουμε να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη και να μην διαστρεβλωθεί η ιστορική αλήθεια.
Το ζητούμενο δεν είναι να εξάπτονται ιστορικά πάθη και να διατηρούνται στο διηνεκές ιστορικές αντιπαραθέσεις.
Το ζητούμενο είναι να καταδειχθεί με ψυχραιμία αλλά και με σταθερότητα ότι το ολοκαύτωμα αποτέλεσε «μοντέλο» για μετέπειτα ειδεχθή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Στόχος είναι να μην λειτουργήσει η λήθη ως σύμμαχος πιθανών νοσταλγών της βαναυσότητας και να μην επιτραπεί στη βία να καθορίζει τη διεθνή νομιμότητα.
Το οφείλουμε στις ζωές των 8 εκατομμυρίων τσιγγάνων που ζουν σήμερα στην Ευρώπη για να μην μοιάζουν όπως και τότε «ζωές χωρίς αξία».
Στον σημαντικό αυτό στόχο, ως Κίνημα Αλλαγής αναγνωρίζουμε την καθοριστική συμβολή της Πανελλαδικής Συνομοσπονδίας Ελλήνων Ρομά, που έρχονται να διασώσουν ζωντανή την ιστορική μνήμη, συμβάλλοντας δημιουργικά και υπεύθυνα στη διαμόρφωση της Ιστορίας.
Η Κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει άμεσα στη θεσμική αναγνώριση της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας ως επίσημου φορέα κοινωνικού διαλόγου.
Σήμερα, η δυναμική της νεολαίας των ΡΟΜΑ είναι μεγάλη και προοδεύει, με επιτυχίες στην επιστήμη, την επιχειρηματικότητα και την κοινωνική ζωή
Τα παραπάνω επιβάλλουν την ανάπτυξη οριζόντιων πολιτικών σε όλους τους τομείς, σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο.
Παράλληλα απαιτούνται συμπληρωματικές πολιτικές, με θετική μοριοδότηση σε διάφορες υπηρεσίες, για την ενίσχυση των ΡΟΜΑ.
Απαιτούνται δράσεις για την πολυπόθητη ένταξη, τη διασφάλιση της πρόσβασης στα κοινωνικά αγαθά, για ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, αλλά και δράσεις ευαισθητοποίησης του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας, για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.
Το Κίνημα Αλλαγής εργάζεται σ΄ αυτή την κατεύθυνση και εφόσον οι θέσεις μας τύχουν της έγκρισης των πολιτών στις επόμενες εκλογές, θα έχουμε την ευκαιρία να τις προωθήσουμε αποτελεσματικά.