για την Κομισιόν
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑ
ΣΤΟ συνέδριο του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς
με γενικό τίτλο
«Μαζί μπορούμε να βάλουμε ένα τέλος στα προβλήματα του χρέους και της λιτότητας στην Ευρώπη
Αγαπητές Φίλες και Αγαπητοί Φίλοι,
Συντρόφισσες και Σύντροφοι,
Επιτρέψτε μου να εκφράσω τη μεγάλη χαρά που βρίσκομαι, για μία ακόμα φορά, ανάμεσά σας.
Και να συγχαρώ τους συνδιοργανωτές αυτής της τόσο σημαντικής εκδήλωσης.
Διότι η λύση που η κάθε μια πολιτική δύναμη υποστηρίζει για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στις χώρες της ευρωζώνης, δεν αποτελεί απλά μια διαφορετική τεχνοκρατική προσέγγιση. Έχει σαφές πολιτικό και ταξικό πρόσημο.
Η ίδια η συσσώρευση δημόσιου χρέους άλλωστε, λειτούργησε ως μοχλός πίεσης, ως εργαλείο για την επίτευξη του στόχου.
Και ο στόχος δεν είναι άλλος από την επιβολή της λιτότητας και των νεοφιλελεύθερων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στις χώρες του ευρώ και ειδικότερα στη περιφέρεια και στο Νότο, όπου με πρόσχημα το χρέος και τις κερδοσκοπικές επιθέσεις των αγορών στα κρατικά ομόλογα, επιβλήθηκε το κοινωνικό χειρουργείο της τρόικας, ενός θεσμού χωρίς καμία δημοκρατική νομιμοποίηση.
Και σήμερα δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο στόχος ήταν η λιτότητα και οι αντιμεταρρυθμίσεις. Οι περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και κοινωνικό κράτος. Η πλήρης διάλυση της εργασιακής νομοθεσίας. Οι ιδιωτικοποιήσεις και η εκποίηση του δημόσιου πλούτου.
Με δυο λόγια η δημιουργία μιας ειδικής οικονομικής ζώνης φτηνού και επισφαλούς εργατικού δυναμικού στην ευρωπαϊκή περιφέρεια και η δημιουργία προϋποθέσεων μεγαλύτερης κερδοφορίας στο παρασιτικό και επιθετικό, κερδοσκοπικό χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο.
Δείτε τι ακριβώς συνέβη στην Ελλάδα τα τελευταία τέσσερα χρόνια και θα καταλάβετε πλήρως ποιος ήταν ο στόχος της Ευρωπαϊκής οικονομικής και πολιτικής ελίτ και πως χρησιμοποίησαν το χρέος ως εργαλείο εκβιασμού και επιβολής πολιτικών που εξυπηρετούν το τελικό τους στόχο.
Όταν μας οδήγησαν στο σφαγείο του μνημονίου είχαμε χρέος περίπου 115% του ΑΕΠ. Μας είπαν δεν είναι βιώσιμο, χρεοκοπούμε.
Οι αγορές αύξησαν το επιτόκιο πάνω από 5 %.
Μας ανάγκασαν να αποχωρήσουμε.
Οι εταίροι μας στην Ευρώπη και το ΔΝΤ, σε συνέργεια με τις ελληνικές κυβερνήσεις, παρουσίασαν την επιλογή τους να επιβάλουν τη πολιτική του σοκ, το κοινωνικό σφαγείο του μνημονίου ως ένα ισχυρό εκβιασμό προς το λαό.
Σήμερα μετά από τέσσερα χρόνια κοινωνικής λεηλασίας στην Ελλάδα, που έχουν οδηγήσει σε μια πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση, το χρέος που ήταν η αιτία να βγούμε από τις αγορές αντί να μειωθεί έγινε πολύ υψηλότερο.
Από 115% έγινε 175%.
Παρόλα αυτά τώρα τρόικα και ελληνική κυβέρνηση, αποφάσισαν να ξαναβγούν στις αγορές με παρόμοιο επιτόκιο, όσο ακριβώς ήταν όταν το θεωρήσανε απαγορευτικό και αποχώρησαν από αυτές.
Και όχι μόνο τώρα δε το θεωρούν απαγορευτικό αλλά πανηγυρίζουν κιόλας, που θα δανειστούν 2,5 δις με πενταετή ομόλογα που θα αποδώσουν εγγυημένα κέρδη στους "επενδυτές" πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ.
Δηλαδή επιβαρύνουμε το χρέος, πριμοδοτούσε τους κερδοσκόπους με τοκογλυφικά επιτόκια.
Και πανηγυρίζουμε από πάνω.
Αγαπητοί φίλοι, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όσοι επιθυμούν να κρύψουν την ανθρωπιστική κρίση που προκάλεσαν τα μνημόνια λιτότητας στην Ελλάδα και κυρίως όσοι επιθυμούν να συνεχιστεί το μαρτύριο της λιτότητας για τον ελληνικό λαό και μετά τις ευρωεκλογές, πήραν τον κύριο Σαμαρά και τον κύριο Βενιζέλο από το χέρι και τους έβγαλαν προεκλογικά στην αγορά.
Στέλνοντας το λογαριασμό στον ελληνικό λαό.
Διότι εκτός από προεκλογικό επικοινωνιακό δώρο της ελληνικής κυβέρνησης προς τη κ. Μέρκελ, δώρο που θα πληρωθεί όμως με τα λεφτά των ελλήνων φορολογουμένων, η έξοδος αυτή αποτελεί και έγκλημα εις βάρος του Ελληνικού αλλά και όλων των ευρωπαϊκών λαών, αφού ενταφιάζει τη συζήτηση και τη προοπτική αναδιάρθρωσης του χρέους, διαγραφής μεγάλου μέρους του.
Μια προοπτική που αποτελεί προϋπόθεση για την έξοδο από τη κρίση και την ανάκαμψη στην ευρωζώνη.
Μια προοπτική που εμείς λέμε ότι είναι έτσι και αλλιώς αναπόφευκτη.
Το ζήτημα όμως είναι με ποιους όρους θα γίνει.
Με όρους κοινωνικής διάλυσης, μνημονίων, εργασιακού μεσαίωνα και ανθρωπιστικής κρίσης.
Ή με όρους αλληλεγγύης, κοινωνικής συνοχής, προστασίας και αξιοπρεπούς εργασίας.
Θα επανέλθω στο θέμα αναλύοντας τη πρόταση μας για ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος στα πρότυπα της Συνόδου του Λονδίνου το 1953, που αποφάσισε τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους της μεταπολεμικής Γερμανίας.
Ωστόσο επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω το συλλογισμό μου για το πόσο επιβλαβής είπαν για τη Ελλάδα η χθεσινή απόφαση για έξοδο στις αγορές πριν διεκδικηθεί μια κοινή βιώσιμη ευρωπαϊκή λύση για την αναδιάρθρωση του χρέους.
Διότι, εάν είχε προηγηθεί η ουσιαστική αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, θα είχε βελτιωθεί η πιστοληπτική διαβάθμιση των ελληνικών ομολόγων και θα είχε μειωθεί το κόστος δανεισμού από τις αγορές.
Τότε θα υπήρχε, δηλαδή, όφελος στη βιωσιμότητα του χρέους. Τώρα, αντίθετα, η Ελλάδα βγαίνει προεκλογικά στις αγορές, με υψηλό επιτόκιο, δηλαδή επιβαρύνει το χρέος της και ταυτόχρονα αποδυναμώνει την προοπτική για γενναία αναδιάρθρωση του συσσωρευμένου όγκου του δημόσιου χρέους – όχι απλώς του κόστους εξυπηρέτησής
Επιπλέον, με αυτήν την έκδοση, η Ελλάδα καλύπτει μόλις ένα πολύ μικρό μέρος των χρηματοδοτικών αναγκών της για το 2014 (περίπου το 10%, €2,5 δις σε σύνολο €27,8 δις).
Σε αντίθεση με την Ιρλανδία και η Πορτογαλία, που προηγήθηκαν τον Ιανουάριο του 2014, με την πρώτη κιόλας έκδοση κάλυψαν το 50% των συνολικών χρηματοδοτικών αναγκών τους όλης της χρονιάς.
Με δυο λόγια με αυτή την κίνηση που αποσκοπεί μόνο στην εξυπηρέτηση επικοινωνιακών προεκλογικών σκοπιμοτήτων πυροβολούσε τα πόδια μας.
Γιατί από μόνοι μας αποδυναμώνουμε το επιχείρημα της αναγκαίας διαπραγμάτευσης για τη διαγραφή του χρέους, προκειμένου να γίνει βιώσιμο.
Ενώ είναι πασιφανές ότι όχι μόνο δε βγαίνουμε σε ξέφωτο, αλλά παραμένουμε εγκλωβισμένοι στη παγίδα του χρέους.
Αφού σύμφωνα με το πρόγραμμα του μνημονίου, δεσμευόμαστε για μόνιμο πλεόνασμα 4,5% μέχρι το 2020, δηλαδή 60 δις επιπλέον και ταυτόχρονα να βρούμε και άλλα 22 για να εξυπηρετούμε το χρέος κλαίμε χρόνο στο προϋπολογισμό.
Αυτό όχι μόνο δε γίνεται, αλλά ανήκει στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας.
Φίλες και φίλοι,
Η πρόταση της αριστεράς για Ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος με προοπτική τη διαγραφή μεγάλου μέρους του, το μορατόριουμ στην αποπληρωμή των τόκων και την επιβολή ρήτρας ανάπτυξης, δεν αποτελεί μια ευκαιριακή η δημαγωγική επίκληση που στόχο έχει να ωφελήσει τις χρεώστριες χώρες έναντι των δανειστών.
Είναι μια πρόταση ρεαλιστική και βιώσιμη για το σύνολο της ευρωζώνης, για το κοινό συμφέρον των ευρωπαϊκών λαών, σε Βορά και Νότο.
Γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπο για την έξοδο από τη παγίδα του χρέους που μας οδηγεί στο φαύλο κύκλο της λιτότητας.
Φανταστείτε για λίγο τη σημερινή εικόνα της Ευρώπης.
Αν κάποιος ιστορικός του μέλλοντος τη δει με την απόσταση του χρόνου, θα διαπιστώσει μια Ευρώπη αυτοπαγιδευόμενη στη παγίδα του χρέους.
Όπου η μισή χρωστά στην άλλη μισή.
Και όπου η εμμονή στη παραμονή της στη παγίδα, την εμποδίζει να αναπτυχθεί, να γίνει ανταγωνιστική, να ξεπεράσει τη κρίση.
Ο παρατηρητής του μέλλοντος θα δυσκολευτεί πολύ να κατανοήσει αυτή την εμμονή.
Εκτός κι αν κάποιος του εξηγήσει ότι δεν είναι εμμονή αλλά στρατηγική επιλογή.
Στρατηγική επιλογή με ισχυρό ταξικό πρόσημο.
Η επιλογή της διατήρησης της Παγίδας του χρέους ως εργαλείο εκβιασμού των λαών για την εφαρμογή της λιτότητας και των νεοφιλελεύθερων απορυθμίσεων.
Μόνο που αυτή η στρατηγική δεν είναι επικίνδυνη μόνο για τους λαούς της Ευρώπης.
Είναι επικίνδυνη και για την ίδια τη προοπτική, τη συνέχεια της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής ενοποίησης συνολικά.
Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να πούμε στους πολίτες της Ευρώπης.
Εμείς, πρώτα και πάνω απ’ όλα. Ως Ευρωπαϊκή Αριστερά.
Ότι έχει χρεοκοπήσει η πολιτική της λεγόμενης «εσωτερικής υποτίμησης», με επίκεντρο τη λιτότητα, την απορρύθμιση της εργασίας και της κοινωνίας, και την εκποίηση δημόσιου πλούτου και αγαθών.
Όχι μόνο γιατί προκάλεσε βαθειά κοινωνική κρίση, όπου εφαρμόστηκε.
Η οποία, στην Ελλάδα, έχει πάρει διαστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης.
Αλλά και γιατί απέτυχε στο δημοσιονομικό πεδίο – και ειδικότερα στην αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους.
Γεγονός που αποδεικνύει ότι το κατεστημένο αξιοποίησε την κρίση για να ξαναγράψει τη μεταπολεμική πολιτική οικονομία της Ευρώπης. Για να εξωθήσει τις οικονομίες της Ευρωζώνης προς το αγγλοσαξονικό νεοφιλελεύθερο μοντέλο.
Προκάλεσε πρόβλημα δημόσιου χρέους ακόμα κι εκεί που δεν υπήρχε.
Δεν είναι τυχαίο ότι, ανεξάρτητα από τις δημοσιονομικές αφετηρίες των χωρών σε Μνημόνιο, εμφανίζουν όλες, ως κοινή κατάληξη, το ιστορικά υψηλό, δυσβάσταχτο δημόσιο χρέος.
Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που είχε αυτή την εξέλιξη.
➢ Η Ιρλανδία, όπου η κυρία Μέρκελ και η νεοφιλελεύθερη ελίτ των Βρυξελλών αναζητούν την υστεροφημία τους. Μπήκε στο Μνημόνιο με δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ 64% το 2009. Βγήκε το 2013 με 125%. Δηλαδή, με το διπλάσιο ως ποσοστό του ΑΕΠ.
➢ Η Πορτογαλία είχε το 2010 δημόσιο χρέος 94%. Το 2013 είχε, περίπου, 130%.
➢ Η Κύπρος, από το 87% το 2012, περίπου στο 113% το 20
➢ Η ίδια η Ευρωζώνη ως σύνολο, παραβιάζει το ποσοτικό όριο του δημοσίου χρέους 60% του συνολικού ΑΕΠ, που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης: από το 80% το 2009 έχει μέσο όρο χρέους 90% το 2012.
Φίλες και Φίλοι
Συντρόφισσες και Σύντροφοι,
Οφείλουμε να πείσουμε τώρα τους πολίτες.
Ότι η Ευρωπαϊκή Αριστερά έχει τη μόνη πραγματική, ρεαλιστική και βιώσιμη λύση για την υπερχρέωση της Ευρωζώνης.
Λύση ευρωπαϊκή, που εδράζεται στις αρχές και τις αξίες της ενωμένης Ευρώπης.
Στις αρχές της αλληλεγγύης και της δικαιοσύνης.
Είναι μια λύση με τρεις άξονες:
1. Ο άμεσος τερματισμός της λιτότητας και η αλλαγή πολιτικής. Δηλαδή, η συντονισμένη αναθέρμανση των ευρωπαϊκών οικονομιών. Ενισχύοντας την εσωτερική ζήτηση, κυρίως στις χώρες με ύφεση ή οικονομική στασιμότητα. Τόσο με ευρεία αναδιανομή εισοδήματος, ώστε να αξιοποιηθεί η μεγαλύτερη οριακή ροπή προς κατανάλωση των χαμηλών και μεσαίων στρωμάτων. Όσο και με την προώθηση δημόσιων επενδύσεων.
2. Η αναδιάρθρωση των υφιστάμενων χρεών, με δύο τρόπους:
α). με την αναδρομική απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.
Σε πείσμα των κυρίων Σόιμπλε και Ρέκλινγκ. Έτσι ώστε, τα αντίστοιχα ποσά να εξαιρεθούν από το δημόσιο χρέος των χωρών μας.
β). με την «Ευρωπαϊκή Διάσκεψη για το Χρέος». Κατά το προηγούμενο της Διάσκεψης του Λονδίνου το 1953 για τη Γερμανία.
Σ’ αυτήν, θα τεθεί και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ως δανειστή ύστατης καταφυγής.
Και θα αξιολογηθούν εναλλακτικές στρατηγικές απομείωσης της καθαρής παρούσας αξίας του συσσωρευμένου χρέους για κάθε χώρα ξεχωριστά.
Με λύσεις αντίστοιχες προς τη δομή και τα χαρακτηριστικά του χρέους κάθε εμπλεκόμενης χώρας: τη νομισματική χρηματοδότηση μέρους της ονομαστικής αξίας του ή το λεγόμενο «κούρεμα».
Και, εναλλακτικά ή συμπληρωματικά, την έκδοση ευρωομολόγων.
Παράλληλα, ανάλογα με την περίπτωση: moratorium στην αποπληρωμή τόκων για επαρκές χρονικό διάστημα, ώστε να πυροδοτηθεί η ανάπτυξη.
Αλλά και καθιέρωση «ρήτρας ανάπτυξης» για την αποπληρωμή του υπόλοιπου μέρους του χρέους της κάθε χώρας.
3. Η ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη της Ευρώπης – των χωρών, των περιφερειών και των περιοχών της.
Γι’ αυτό χρειαζόμαστε ένα ευρωπαϊκό «NewDeal», με έκτακτη και ισχυρή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Με άμεσες, δημόσιες επενδύσεις στις κοινωνικές υποδομές. Την υγεία και την παιδεία. Τα μεταφορικά δίκτυα και τις νέες τεχνολογίες. Την έρευνα και την ανάπτυξη.
Με ενίσχυση της επενδυτικής δυνατότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Φίλες και Φίλοι,
Συντρόφισσες και Σύντροφοι,
Αυτά είναι τα πραγματικά διακυβεύματα των ευρωπαϊκών εκλογών του Μαΐου.
✓ Η οριστική απομάκρυνση πάνω από την Ευρώπη της δαμόκλειου σπάθης της υπερχρέωσης.
✓ Η πορεία προς την ανάπτυξη, όχι ως αριθμητικό δεδομένο. Αλλά ως κοινωνικό μέγεθος. Ανάπτυξη με νέες, σταθερές και αξιοπρεπώς αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Ανάπτυξη με ενίσχυση των κοινωνικών εγγυήσεων αξιοπρεπούς διαβίωσης του κράτους πρόνοιας.
✓ Η ανάκτηση της δημοκρατίας, που, σε αυτή τη φάση, έχει ηττηθεί από το νεοφιλελευθερισμό και τη γερμανική Ευρώπη της κυρίας Μέρκελ. Με συνέπεια, η σημερινή Ευρώπη να είναι πιο συντηρητική ακόμη και από το αρχικό σχεδιασμό των συντηρητικών πολιτικών που τη θεμελίωσαν. Να είναι η Ευρώπη των πολλαπλών διαιρέσεων και ανισοτήτων. Που τροφοδοτεί τον ευρωσκεπτικισμό και την ακροδεξιά και λαϊκιστική αντίδραση.
Γι’ αυτό.
Στις ευρωεκλογές του Μαΐου.
Δίνουμε τη μεγάλη μάχη για την αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών προς όφελος των λαών και της Αριστεράς.
Γι’ αυτό.
Η Ευρωπαϊκή Αριστερά είναι η δύναμη της ελπίδας και της αλλαγής.
Η νεοφιλελεύθερη πολιτική της διαρκούς λιτότητας που επιβάλλει στην Ευρώπη η κυρία Μέρκελ μπορεί και πρέπει να ηττηθεί.
Και, όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ στο παρελθόν.
Έτσι και η Άνγκελα Μέρκελ σήμερα.
Μπορεί και πρέπει να μειοψηφήσει και να ηττηθεί πολιτικά.
Το πρώτο αποφασιστικό βήμα πρέπει να γίνει στις ευρωεκλογές του Μαΐου.
Να συμμετάσχουν, όλες και όλοι.
Να μην αφήσουν άλλους να αποφασίσουν για τη δική τους ζωή.
Να συμμετάσχουν και να ψηφίσουν Ευρωπαϊκή Αριστερά.
Αυτό το Μάη η Ευρώπη θα στρίψει Αριστερά.
Θα αλλάξει εποχή.
Γεια σας και σας ευχαριστώ.