· Σχετικά με την τροπολογία για τους «πρόθυμους»:
Πρόκειται περί μιας ωμής, κυνικής, απροκάλυπτης συναλλαγής, της «συναλλαγής των προθύμων», στους οποίους προτείνεται μια θέση στο ευρωψηφοδέλτιο, χωρίς να διαταράσσεται η εύθραυστη κυβερνητική πλειοψηφία, η οποία συντίθεται από τους μετακινούμενους βουλευτές που προσήλθαν προθύμως σε αυτή την «τράπεζα πολιτικών συναλλαγών» που έχει ανοίξει ο κ. Τσίπρας.
Γιατί είναι μια κυνική συναλλαγή; Γιατί απλά χρειάζεται να δώσει ο κ. Τσίπρας ένα αντάλλαγμα σε βουλευτές και Υπουργούς που τον διατηρούν, δια της μετεγγραφής τους, στην εξουσία. Όμως, αυτό το δώρο παραμένει δηλητηριασμένο, αφού η διέξοδος που δίνεται στους «πρόθυμους» εξαρτάται από την απόφαση και την εμπιστοσύνη του λαού, οπότε, εφόσον αυτή εξαϋλώνεται συνεχώς, θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα παραμονής των «προθύμων» στην Κυβέρνηση και στη Βουλή. Η συναλλαγή είναι και πάλι προς όφελος του κ. Τσίπρα, γιατί στον κρίσιμο προεκλογικό χρόνο, η ενδεχόμενη αποκατάσταση των «προθύμων» αποσβαίνει την υποχρέωση του Πρωθυπουργού απέναντί τους. Αυτή είναι η μοίρα των αναλώσιμων, οι οποίοι θα αναμένουν άδοξα τα υπεσχημένα πολιτικά ανταλλάγματα.
Αυτό, όμως, που προκαλεί περισσότερο είναι ότι απροκάλυπτα εισάγετε αυτή την τροπολογία λίγες εβδομάδες πριν τις Ευρωεκλογές, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά ότι κινείστε πλέον μόνο με εκλογικές και πολιτικές σκοπιμότητες, στην προοπτική της αποδρομής.
Σχετικά με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών:
· Η θεσμική ισότητα των φύλων κατοχυρώθηκε σε πλήθος κειμένων, όχι μόνο σε επίπεδο κοινού νόμου αλλά και στο συνταγματικό, το διεθνές και το ενωσιακό δίκαιο. Αναφέρομαι ενδεικτικά στη ρητή συνταγματική κατοχύρωση στο άρθρο 4 και, ειδικά για τις εργασιακές σχέσεις, στο άρθρο 22 του Συντάγματος, ενώ εμβληματική υπήρξε η προσθήκη στο άρθρο 116 του Συντάγματος στην αναθεώρηση του 2001, που αναγνώρισε για πρώτη φορά τα θετικά μέτρα υπέρ των γυναικών, για την προώθηση της ισότητας στην πράξη. Σε ενωσιακό επίπεδο αξίζει να σταθούμε στις Οδηγίες 2000/43/ΕΚ περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής, και 2000/78/ΕΚ για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία, που περιελήφθησαν αρχικά στον ν. 3304/2005, και στην συνέχεια στο ν. 4443/2016. Σε νομοθετικό επίπεδο, θα αναφέρω τον θεμελιώδη Ν.1414/1984 (για την εφαρμογή της αρχής της ισότητας των δύο φύλων στις εργασιακές σχέσεις), τον Ν. 3896/2010 (για την εφαρμογή και προώθηση της εφαρμογής της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα απασχόλησης και εργασίας) και τον Ν. 4097/2012 (για την εφαρμογή και προώθηση της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών κατά την άσκηση αυτοτελούς επαγγελματικής δραστηριότητας). Νομοθετικά, το θέμα της ισότητας καλύπτεται σήμερα. Αυτό που χρειάζεται πραγματικά είναι συστηματική αποτύπωση των προβλημάτων και αποτελεσματικές διοικητικές δράσεις, σε προληπτικό και κατασταλτικό επίπεδο.
Ακόμα και στην περίπτωση της θετικής πρόβλεψης στο νομοσχέδιο, κατά τη γνώμη μας, για τη σύσταση των Συμβουλευτικών Κέντρων Γυναικών και των Ξενώνων Φιλοξενίας Γυναικών (σχετικά με την παροχή διαμονής σε γυναίκες – θύματα έμφυλης βίας), βλέπουμε ότι η ρύθμιση είναι ελλιπής, αφού δεν υπάρχει συγκεκριμένη πρόβλεψη για την διασφάλιση των υλικών προϋποθέσεων υλοποίησης των δράσεων.
· Αν το παρόν σχέδιο νόμου είχε στόχο να επιταχύνει τις διαδικασίες ιθαγένειας, ώστε ο χρόνος αναμονής να πλησιάσει τον χρόνο που προβλέπει ο νόμος, θα είχε συμπεριληφθεί στην αιτιολογική έκθεση ο πίνακας που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής. Στον εν λόγω πίνακα λοιπόν, ο Υπουργός ενημερώνει τους ενδιαφερομένους για κάτι πολύ σημαντικό. Αναγράφεται π.χ. πως αυτή τη στιγμή στην Υπηρεσία Ιθαγένειας της Αθήνας διεξάγονται οι συνεντεύξεις για όσους είχαν καταθέσει αίτηση το πρώτο τρίμηνο του 2015, δηλαδή πριν τέσσερα χρόνια. Στις περισσότερες υπηρεσίες γίνονται συνεντεύξεις για αιτήματα που έχουν κατατεθεί το 2015 και το 2016. Οι άνθρωποι σε αυτές τις περιοχές βέβαια θα πρέπει να νιώθουν τυχεροί που δεν υπέβαλαν αίτηση στη Θεσσαλονίκη. Εκεί, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, διεξάγονται συνεντεύξεις για αιτήσεις του πρώτου τριμήνου του 2013. Για αυτήν την προσβλητική εικόνα για τη δημόσια διοίκηση το σχέδιο νόμου δεν δίνει καμία λύση.
· Υπάρχει και ένα κυνικό σχόλιο κάτω από αυτόν τον πίνακα: λέει στους υποψήφιους Έλληνες να κοιτάνε αυτόν τον πίνακα για να είναι ενημερωμένοι, επί λέξει, «για το πότε θα πρέπει να «ανησυχούν» για το αν η υπόθεσή τους έχει καθυστερήσει». Τι νομίζει η Κυβέρνηση ότι είναι 5 και 6 χρόνια για έναν άνθρωπο που αποφασίζει να μπει στη διαδικασία πολιτογράφησης; Αν λέγαμε στον κ. Υπουργό να κάνει μια αίτηση σήμερα για ένα θέμα που τον αφορά και εκ των υστέρων συνειδητοποιούσε πως θα λάβει απάντηση μετά από μια 5ετία πως θα ένιωθε; Ακόμα και για το πιο απλό πράγμα. Θα έλεγε «είναι άσκοπο»; Είναι πραγματικά γελοίο και βαθιά αντιδημοκρατικό κατηγορίες υποψηφίων, όπως οι σύζυγοι ελλήνων με παιδιά ή οι πολίτες της Ένωσης να χρειάζονται να αποδείξουν 3 χρόνια νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα για να κάνουν αίτηση και να συμπληρώνουν άλλα 7 μέχρι να απαντηθεί το αίτημα τους. Και σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά, να περιμένουν άλλα τόσα για να επαναλάβουν τη διαδικασία.
Φαίνεται ότι με τις καινοφανείς ιδέες της Κυβέρνησης, οι υποψήφιοι Έλληνες πολίτες δεν θα ανησυχούν πλέον για το πότε θα εξεταστεί το αίτημα τους, γιατί απλά θα χάσουν κάθε ελπίδα. Μέχρι να οργανωθεί το νέο σύστημα, θα ανασταλεί για αρκετό καιρό η διαδικασία πολιτογράφησης. Και προβλέπω ότι είτε θα καταργηθεί πριν λειτουργήσει ή θα ζήσουμε σκηνές πολύ χειρότερες από αυτές που ζούμε σήμερα.
· Οι ρυθμίσεις για την ιθαγένεια που φέρνει η Κυβέρνηση δε σηκώνουν βελτίωση. Πρέπει να αποσυρθεί ό,τι έχει σχέση με τη διαδικασία πολιτογράφησης και να φέρετε ρεαλιστικές προτάσεις που να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα. Συνεκτιμώντας τις διατάξεις για την πολιτογράφηση, οι θετικές διατάξεις που υπάρχουν στο νομοσχέδιο χάνουν το νόημα τους. Για τους Ρομά, τους ομογενείς από την πρώην ΕΣΣΔ, για τα παιδιά με ψυχική ή σωματική αναπηρία κ.λπ. Δεν υπάρχει στελέχωση για να γίνουν αυτά τα πράγματα. Οι νόμοι δεν είναι ευχολόγια ούτε αρκεί η ψήφιση διατάξεων για να αποδείξεις την ευαισθησία σου. Πρέπει να είσαι σε θέση να τις εφαρμόσεις και να εργάζεσαι γι’ αυτό. Αλλιώς πρόκειται περί εμπαιγμού. Αν διατρέξει κάποιος το Κεφάλαιο του σχεδίου νόμου που αφορά την Ιθαγένεια θα δει ότι οι υπηρεσίες επιφορτίζονται με νέες υποχρεώσεις. Δεν υπάρχει μέριμνα για ενίσχυση του στελεχιακού δυναμικού ή για απλοποίηση των διαδικασιών. Οι υπάλληλοι είναι λιγότεροι από ποτέ και μετά από αυτά που φέρνετε, θα δούμε κύμα αποχωρήσεων μέσω της κινητικότητας ή με οποιονδήποτε άλλο δόκιμο τρόπο. Αυτό το σχέδιο νόμου φέρνει την απελπισία: για την πολιτογράφηση, για τη δεύτερη γενιά, για τις διαδικασίες καθορισμού, για όλα τα θέματα. Οι υπηρεσίες θα κλείνουν μια τρύπα και θα ανοίγει άλλη. Είδα τους συναδέλφους της Νέας Δημοκρατίας που κράτησαν χαμηλούς τόνους στην κριτική τους. Δεν έγιναν ξαφνικά πιο προοδευτικοί, αντιθέτως, δείχνουν αμήχανοι. Με το νομοσχέδιο αυτό επιστρέφουμε στο 2009, πριν το νόμο 3838/10 του ΠΑΣΟΚ, σε πολύ κακές εποχές για τους προοδευτικούς πολίτες της χώρας. Όμως είναι αργά πια για κόλπα. Οι πολίτες δείχνουν καθημερινά στον Πρωθυπουργό και την Κυβέρνηση τον δρόμο της εξόδου από την εξουσία.